«Europarrek `Obabakoak"en bidez aurkitu dute Euskal Herria»
Andrée Gabastou, Bernardo Atxagaren frantsesezko liburuen itzultzailea. Atxagaren liburuez gain, Adolfo Bioy Casares, Juan Carlos Onetti, Alvaro Pombo edo Camilo Jose Celaren obrak ere itzuli ditu. Zinemagintza ere landu du, Adolfo Bioy Casaresi buruzko filmea eginda baitauka.
Eta azkenik, narrazioaren tonu bera dago. Arintasunetik seriotasunera jauzi egiten duen tonua, airean dago eta sekulako dotoretasuna dauka. Irakurlearekiko errespetua, irakurlea inoiz ez nekaraztea bilatzen duena.
Aitzitik, tonu aldaketek, larritasunetik txantxara labantzen den modua eta abarrek sortzen dute arazoren bat, baina itzultzaileari hori guztia argitzeko eta publiko frantsesari erakusteko ordaintzen diote. Eta hori da itzultzaileak egiten duena, hain zuzen.
Lan egiteko garaian, nolanahi ere, Bernardorekin harreman estua dut. «Behi euskaldun baten memoriak» liburuan, esate baterako, esaera zaharren zentzu zehatzik ez nuen ekarri nahi, ez luke zentzurik izango, baina bai esaera zaharren sonoritateak duen eragina. Irakurleak esan beharko du lortu dudan ala ez.
Bernardo Atxaga 1.995eko martxoan Parisen izango den Liburuaren Saloian parte hartzeko gonbidatua dago, eta etortzen denerako, gazteleraz beste frantsesez irakur daitezkeen testu kopurua eskuratu ahal izango dira. Eta nazionalitate ofiziala izan arren, hego-mendebalde handiko idazle esanguratsua bilakatzen ari da.
Gaur egun, Bernardo Atxagak estali egiten ditu, hein batean, gainerako idazle garaikideak, nahiz eta berak, ahal duenean, miresten dituen euskal idazleak gogoratzen dituen. Euskal poesia oso aberatsa izan da beti, eta hala izaten jarraitzen du.
Dena den, ezberdintasuna dago poesia mugiezin, zahar eta akademikoa, eta Ruper Ordorika, Mikel Laboa eta Beñat Axiariren kantuek lantzen dutenaren artean. Azken hauek dira gaur egungo poetak.
Nahiko adierazgarria da adibide hau egoera ulertzeko.
Ondorioz, «Nations Basques» liburu militantea da, baina ez ohizko zentzuan uler daitekeen bezala. Eusko Jaurlaritzaren jarreretatik oso hurbil daudela pentsatzen duenik badagoela badakit. Ez genuen obra histerikorik egin nahi, eta horregatik beharbada irudipen hori. Bere sentikortasun politikoa anitza da, normaltasunez deskribatzea beharrezkoa duen euskal gizartearen isla.
Muga natural eta politikoen gainetik euskal munduaren kultur batasunean sinesten dut. Zuberoak leku mitikoa izaten jarraitzen du, Bilboko biztanleentzat ere. Eta nire ustez, bere partikulartasunaren defenditzailea den euskalduna, unibertsaltasunera ere irekitzen da. Loiolako Inazio, San Frantzaisko Xabier, Unamuno, Txillida, Atxaga... euskaldunek historian zehar hori erakutsi dute. Euskaldunak ohituren eremu estereotipatu batean mugatzea, egin daitekeen okerrena iruditzen zait, eta hori egin izan dute estatu zentralizatzaileek, beraiei buruz ematen den irudiarekin kezkatuta dauden hainbat euskaldunen kidekeriaz.
EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]
.jpg)
AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).
Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]
Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.
Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Tesia amaituta, pozik dago Lore Lujanbio. Militantziarako denbora gehiago du, besteak beste. Mugimendu transfeministaren erronkez galdetuta, hauek identifikatzen ditu: neoliberalismoak mugimenduaz egin duen apropiazioari heltzea, faxismoaren eta erreakzio heteropatriarkalen... [+]