«Bizkaian, gero eta urrunago daude plaza eta txapelketa»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Unai Iturriaga bertsolariari elkarrizketa txapela irabazi ondoren
«Bizkaian, gero eta urrunago daude plaza eta txapelketa»
Unai Iturriaga, Araba-Bizkaiko txapelduna
Gasteizen hasi eta Arriaga bitartean, saioz-saio jarraitu dugu txapelketa. Azkenekoz, «K belaunaldia» argazki batean bildu eta gazteek txapela gero eta hurbilago zutela aipatu genuen. Unai Iturriagak jantzi du, Jon Enbeitari erreleboa hartuz.
BEHINOLA, duela lau urteko Araba-Bizkaiko txapelketan, Xabier Arriaga «Txiplas»ek kanporaketako saioan «Durangoko azeriekin kontuz ibiltzeko» aitatu omen zuen. Handik denbora gutxira Durangoko azeri gazte bi haiek finalean egotea lortu zuten; 16 urte zituen Unai Iturriagak eta 15 Igor Elortzak. Geroztik ezagun egin zaizkigu, belaunaldi gazte baten ordezkari, eta txapelketa honetan ere hirugarrenez izan ditugu finalean. Iturriagak txapela lortu berri du, eta bidali ere Valentziaraino bidali gura izan du, Txiplasi eskaini baitzion, ukabila gora jasoz.
Oso une kontagaitzak bizi izan genituen abenduaren 18an Bilboko Arriaga antzokian. Gazteak nagusi taulatu gainean, eta azkenean gazte baten burura Araba-Bizkaiko gerraosteko hamaikagarren txapela.
«Nik ez neukan batere garbi, entzun dudanean batipat poza sentitu dut»
esanez hasi zaigu berbetan Unai, Durangaldeko lagun, bertsolari, eta ikusle askoren zorion agurrak entzun ondoren. Hitz egiteko patxadan jarri eta garagardoa hartu bitartean mintzatu gara.
«Jende gehienak espero zuen horrelakoren batean, gazte mordo honetatik baten batek txapela hartzea, gaur ni izan naiz, Aritz berdin berdin izan zitekeen, edota Igor bera. Hau erreleboa izan da, eta ez inoren erretiroa. Txapelak buruz buru joan behar du»,
gaineratu du.
Txapelketari buruz jardutean gauza onik ikusten du Unaik,
«nahiz eta txapelketa bera ez izan bertsolaritzaren benetako adierazgarri. Aurten erakutsi da plazetan asko ez dabilen jende ugari batu dela eta hori poztekoa da».
Juanjo Respaldiza, Kepa Intxausti... denak ondo ikusi ditu, adierazgarria da berarentzat hori, maila gorantza doalako pixkanaka. Atzera begira jarrita, maila ona nabarmendu nahi luke txapeldun berriak:
«Saioetan giroa gorantz joan da, eta nire ustez Durangoko finalaurrea oso ona izan zen, nahiz eta Bizkaiko txapelketa izan, Euskal Herrikoan ikusi zen saio kaskarragorik».
Hirugarrenez finalean
HAMASEI urterekin heldu zen lehenbiziko aldiz txapelketa honetako finalera, eta hirugarren honetan, txapela buruan duela, ikusten ditu aldaketak.
«Komunikazio hobea dago publiko eta bertsolarien artean, gaiak asko hobetu dira, eta garrantzitsuena: jendeak ondo ezagutzen ditu bertsolariak; denok dakite adibidez Kepa Intxausti dela aurreko txapelketako bertsolari alaia eta hori ona da. Nahiz eta telebistak ez duen eman, jendeak ondo jarraitu du txapelketa»,
mintzatu zaigu.
Dena ez da, horregatik, poztekoa, Bizkaiko bertsolaritzak oraindik badu zer egin franko:
«Plazako bertsolaritza indartu behar dugu, hemen ia ez daukagu plazarik, eta nire ustez gero eta gehiago urruntzen ari dira plaza eta txapelketa; eta hori konpontzea falta zaigu»
diosku serio, nahiz eta berak saio ugari izan urtean zehar, ikusi du saio onak egiteko bertsolari asko dela gure artean.
«Zergatik ez da egiten jaialdi bat Bizkaiko sei bertsolarirekin? Ostera, txapelketara jende asko inguratzen zaigu, hor dago koska»
Bere belaunaldiaz galdetzean, gazteenez alegia, berak bertsolaritza zelan ikusten duen aipatu digu:
«Niri bertsoek Euskal Herria ezagutzeko aukera eman didate. Argi ikusten dut neure burua bertsolaritzaren baitan, ezin dugu atzera egin, jendeak gu hor egotea eskatzen duelako, eta hor jarraitu behar dut».
Denbora asko kentzen badio ere, bertsolaritzak gauza atsegin ugari eman dizkiola dio.
Gazte izan eta bertsolari jardutea ez zaigu beraz arraroa iruditzen, ohituak gaude eta Unaik horri itxura polita eman dio Igorrekin batera Zazpi Eskale taldean sartzean:
«Bertsotan hasi ginenetik nahiko goi mailan gabiltza, guretzat presio maila altua da, eta horrek gazi-gozoak ditu berarekin. Sarritan aipatu dut ni bertsolaritzan erdi-istripuz nabilela, bertsoen aurretik musikaren kultura baineraman barneratua, eta Zazpi Eskale horregatik oso esperientzia polita da, oso gustura ari gara».
Iturriagak txapela Txiplas Errigoitiko bertsolariari eskaini dio.
«Alde batetik barruan dagoelako merezi du, eta bestetik gu zerbait izan gaitezen lagundu zuelako, gazteago ginenean; berak, Areitiok, Lopategik, bertso eskolako Santi zenak... gure alde apustu egin zuten».
Bere iritziz orain erraza da esatea bertsolari onak direla gazteak, baina une batean gutxi batzuk egin zuten hauen alde. Txiplasi eskainia, ilunpeko lana egiten duen lagun bertsozale guztien omenez. Gure aldetik ere zorionak!
PATXI GAZTELUMENDI
37-39

GaiezKulturaBertsolaritTxapelketakAraba-Bizka
GaiezKulturaBertsolaritBertsolariaITURRIAGA2
PertsonaiazITURRIAGA2
EgileezGAZTELUMEN1Kultura

Azkenak
2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


2025-03-21 | Axier Lopez
‘Pikoletoak’ ere Euskal Herrian euskaraz

Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.


Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakadak hil zuen

Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]


Oier Sanjurjo
“D eredua bultzatzen eta ikastolen nortasuna zabaltzen ahaleginduko naiz”

Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari.  Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.


2025-03-21 | ARGIA
Ertzainen %20ak eta udaltzainen %30ak ez dute euskara-eskakizunik azken deialdian

ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.


Donostiako Birunda gune autogestionatua “ilegalki” hustu dute

Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.


Inoren Ero Ni + Lisabö
Eta eromenaren lorratzetan dantzatu ginen

Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------------

Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]


2025-03-21 | Euskal Irratiak
Iparraldeko euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea galduko du

Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]


Euskal Herriko Filosofia Zaleen Sarea eratzeko prozesua abian da

Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute. 


Duero ibaitik gora otsoa berriz ehizatzea onartu du Espainiako Kongresuak

PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.


2025-03-21 | Elhuyar
Autismoak: normaltasuna zabaltzeko aukera bat

Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.


Eguneraketa berriak daude