«Araban euskararen etorkizuna baikor ikusteko arrazoirik badago»
Duela bi urte Euskal Herriko Unibertsitatean abian jarririko Hizkuntza Plangintzarako Diplomaren zuzendari berria dugu; proiektu hasi berria, denbora beharko du oraindik sendotu eta fruituak ematen hasteko. Besterik ere bada, baina, Koldo Zuazo, aspaldi honetan orduak ematen baititu Arabako euskara ikertzen. Nerbioi ibai aurreko bere etxean hartu gaitu eibartarrak, luze jo duen solasean.
Hizkuntzaren arazoa ahal den ikuspegi orokorrenean aztertu nahi dugu. Hasi haurtzaindegietatik eta hizkuntzaren transmisioaz, lan munduaz segi, UEMAren esperientzia, udaletxeetako euskara teknikariak...
Luzera begira, uste dut diploma hau izan daitekeela bidea beharrizan hori jendeak ikusteko, irakasleak trebatzeko, unibertsitateak horretarako pertsonala eta lanabesak eduki ditzan.
Uste dut erakundeak bere aldetik ibili direla, eta herri mugimenduak ere beste bidetik, batasun barik. Ikastaro honek aukera eman du bi mundu horietan dabilen jendea batu eta elkarren berri izateko, norberaren esperientzien berri izan eta horiek trukatzeko. Bateratze hori derrigorrezkoa da. Helburuak eta taktikak ere antzekoak izan behar ditugu. Garrantzitsua da, bestalde, Hego Euskal Herri osotik etorri dela jendea ikastaro honetara.
Egun Nafarroako Burunda eskualdeko euskara aztertzen ari naiz, Arabarekin mugan dagoena. Herrialde honekin muga egiten duten eskualdeetako euskara aztertuz, garai bateko arabar euskararen ikerketan aurrera egin daitekeela uste dut.
Burundako hizkera ustekabeko handia izan da niretzat. Hangoa oso euskalki berezia da. Nafarroan egiten den euskararekin antza handia du, baina, era berean, badu antzik gipuzkera eta bizkaierarekin ere.
Arabako ipar ekialdean euskara zelakoa zen jakiteko era bakarra toponimia da. Toponimiak eta Burundako hizkerak erakusten digutena antz handia dute. Pentsa daiteke Aguraindik ekialdera behiala egiten zen euskararen jarraipena izan daitekeela hangoa.
XVIII. mende bukaera aldera oraindik Arabako eremu zabal bat euskalduna zen, nekazari mundukoa. Nafarroan bezala, jende horrentzat euskara inertziaz erabili izan den hizkuntza izan da, hiztunak lotsatu egin dira euskaldunak izateaz. Nekazari munduarekin lotu dute hizkuntza, mesede baino kaltea bailitzan.
Arazoa beste leku batzuetako berbera da, Gasteizko euskaldun horiek nola bildu, ekintza antolatu eta bateratuak egiteko. Irakaskuntza bultzatu behar den legez, aisialdia ere funtsezkoa da.
Bestalde, hizkuntz aniztasunari ez zaio begirunerik. Esaten da demokrazia badagoela, eta demokrazia botoa ematea baldin bada, egon badago. Baina demokrazia kultur aniztasun hori errespetatzea bezala ulertzen badugu, oso urrun gaude oraindik.
Hirugarrena euskaldunok euskararengako dugun ardura falta da. Sarritan identifikatzen da hizkuntza nekazari munduarekin, baserritarrarekin, artaburuarekin... Besteen adinakoak bagarela ez dugu ikusten.
Gure baitan egin behar dugu aurrerapausoa. Azken 30 urteotan izugarrizko urratsak eman ditugu, badago nahiko jende euskaldun izateaz lotsatzen ez dena, eta gainera euskara kultur hizkuntza bezala darabilena. Baina asko dira dinamika horretatik urrun dauden euskaldunak.
Horko lagun batzuk aitzindariak izan dira euskara unibertsitatean sartzean.
Unibertsitatearen normalizazioazioa ez da arazorik ez izatea bakarrik, baizik eta ongi funtzionatu eta giro ona egotea. Giro on hori egoteko, jarrera intransigenteak alde batera utzi behar dira. Irakasle hauek badituzte beren arrazoiak.
Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]
Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]
WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.
.jpg)
Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]
Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.
Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.
Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]
Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]
FERMIN MUGURUZA 40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.
-------------------------------------------
Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]
Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]
Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).
NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.