«Intelektualena, egun, basamortuan emandako ahots antzua da»
Txikitandik omen zekien idazteari ekingo ziola. 16 urte ingurura arte, ordea, ez zuen euskaraz egingo zuenik aurrikusi. Ordudanik urte asko igaro dira, baita liburu asko ere. Laster etorriko zaio 6 urtez landu duen eleberriaren aurkezpen eguna.
Haur hizkeran «otto» osabaren diminutiboa da, baina baita otsorena ere. Erdi Aroko erresuma jakin bateko armadaburuaren historia kontatzen du: erregearen faboreak ditu eta Elizarekin izugarrizko aginte gatazkak. «Otto» horren zentzu bikoitza liburu bertan azaltzen da.
Pertsonaia hau da abiapuntua. Muturrera joan nahi izan dut, ez nire ikuspegitik, baizik eta kontrakotik hartuz haria. Arrisku bat da hori.
Dokumentazio aldetik ez dut lan zailegirik izan; garai hartako elikagaiak eta ohiturei buruzko datuak asko zehazten saiatu naiz.
Euskarak berak ere ez dit lan handiegia eman. Nahi nuena zehaztea lortuta, ez dut zailtasun berezirik izan. Hala ere, asko kostatu zait hizkerarekin asmatzea. Hain istorio zaharra izanik, euskara sinesgarria erabili behar nuen.
Funtzionaltasuna, ordea, beste alderdi batetik ikusten dut orain. Obra literarioaren bidez egiten dudan saio linguistiko-literario horretan ekarpenik egin dezakedala uste dut. Zenbat eta literatura hobea egin, orduan eta mesede handiagoa egiten diogu euskarari.
Eskolak haur literatura fagozitatu egiten du, eta bere interesetara moldatu. Haurren eskuetan utz ditzatela liburuak, noski; baina eskolak zenbateraino bultzatzen du irakurketa haurren artean? Inori ez zaio okurritzen haur bati esatea astero zinemara joan behar dela, eta jendea joaten da gero filmeak ikustera. Zergatik behartu orduan haurrak irakurtzera?
Euskal zinema geografiak mugatzen duen zerbait da, edota hizkuntzak markatzen duena? Azken hau balitz, Julio Medem eta Juanma Bajo Ulloaren filmeak eta Koldo Izagirrerenak oso gauza desberdinak lirateke. Niretzat, azken honena da euskal zinema.
Beste alde batetik, garbi utzi nahi dut lanbidez oso lotua egon naizenez argitaletxe batekin, erabat desbinkulatua egon nahi dudala orain beraietaz. Hurrengo batean zer publikatuko dudan eta non, ez dakidala.
Guzti horretaz nik ez daukat beste inork baino gehiago esateko, baina bai tresna bat, idazketarena. Idazten ari naizela, hausnarketa egin eta forma berriak bilatzen saiatzen naiz, kezkatzen nauten gaiak bideratzeko. Liburuak ezin du idazlearen berdina izan, berak ere zerbait ikasi behar baitu idazterakoan.
Aurpegia garbitu behar dute, eta horretarako erabiltzen naute. Hori jakinda, etekina ateratzen saiatzen naiz, baina beti dut inpresioa beraiek ateratzen direla irabazle.
Donald Trumpek asteleheneko 18:00etan (12:00ak Washingtonen) egingo dio zin AEBetako presidente izateari. Europako eta beste hainbat herrialdetako eskuin muturreko estatu buruak gonbidatu ditu inbestidura ekitaldira. Egun bakar bat lehenago emandako mitinean aurreratu duenez,... [+]
.jpg)
Igandetik indarrean da Hamasek eta Israelek nazioarteko bitartekaritzarekin adostutako su-etena. Lehen egunean 69 emakume eta 21 nerabe askatu ditu Israelek, horietako bederatzi adingabeak, eta Hamasek hiru israeldar. Gazara laguntza humanitarioko 630 kamioi ere sartu dira.
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Bi asteburu direla atera dira lehen kaskarotak: Beskoitzekoak. Eta martxora arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira Beskoitzeko kaskarotak, baina ez bakarrak... [+]
Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]
Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]
Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]
Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]