«Maastrichteko Itunak diru oligarkiaren esku uzten du Europa»


2021eko uztailaren 19an
Xoxe Manuel Beiras, BNGko bozeramaileari elkarrizketa
«Maastrichteko Itunak diru oligarkiaren esku uzten du Europa»
Xoxe Manuel Beiras, BNGko bozeramailea Galiziako Legebiltzarrean
Lisboan izan ginen berarekin, Maastrichti buruz Portugaleko UDP, HB eta BNGk antolatutako Forumean. Berba pausatu eta isiletik berehala pasatu liteke dramatismoz jotako hizketaldira. BNGko buru publikoa da baina baita barne burua ere. Egitura Ekonomikoko katedraduna eta Santiagoko Ekonomi Zientzietako Fakultateko irakaslea. 57 urte dauzka, horietatik 30 politikan murgildua eta oraindik urteetarako indarrarekin. Areago Blokearen garai indartsuenean.
ARGIA. Europako hauteskundeetara Esquerra Republicana eta EArekin joango ote zineten susmoa indarrez entzun zen. Zer gertatu da?
X.M. BEIRAS. Gure arteko harremanak oso puntualak izan dira, une politiko zehatz batzuetakoa. PNG BNGn sartu aurretik harremanak zituen indar bi horiekin eta BNGn sartu ondoren mantendu egin izan ditu, besterik ez. Bai, egon izan dira proposamenak EA eta Esquerraren aldetik, baina Europaren eraikuntzari buruzko oso iritzi kontrajarriak dauzkagu eta ez genuen ikusten elkarrekin koalizio batean joateko aukerarik.
A. Baina Heribert Barrerarekin egon zen negoziazio ahalegin bat, ez?
X.M.B. Ez da zehatza. Koalizioa osatzeko bera eta Garaikoetxearen ahozko proposamenak izan ziren baina gure erantzuna sotila baina finean ezezkoa izan zen.
A. Maastrichten aurkako jarrera oso gogorra duzue, laburbilduko didazu zergatik?
X.M.B. Batetik, Maastricht Estatuen Europaren _Herrien Europaren aurka_ adierazle gogorrena da. Bestetik, Maastrichetik desberdintasunean oinarritutako diseinu politikoarekin, Europako periferia egoera larrian jartzen da, eta noski Galizia periferia horretako partaide da. Hirugarrenik, gainera, hori egiten den moduarekin proiek- tu hori, Estatuen konstituzioen gainetik ere, Europa diru oligarkiaren esku uzten du.
Horrez gain, banku zentralen sistemen bidez, inongo gainegiturak kontrolatuko ez duen Europako banku zentralaren eraikuntzan oinarritutako diru politika ongizate estatuaren lepotik egitea onartezina da. Gure herria moduko herrietako langile eta nekazarien bizkar egin gura da hori. Europa horren izaera jada erabat antisoziala da eta Maastrichteko eskema operatiboan izarera hori areagotu egiten da.
A. Baina Maastrichtek estatuei ere subiranotasuna kenduko ei die, eta horrek nazio eta erregioei aukera gehiago emango dizkie akaso.
X.M.B. Estatuek ez dute konpetentzia eta ahalmenik galtzen, hauen botere demokratikoek baizik, esate batera legebiltzarrek galtzen dute boterea. Finean, Brusselako ministro kontseilua estatu kideen gobernu buruen artean osatua dago. Alemania eta Frantziako estatu egiturek, batipat, indartzen jarraitzen dute. Estatu espainiarra egitura bezala ahultzen dela eta horrek Galizia, Euskadi eta Kataluniako askatze prozesuak areagotu ditzakeela pentsatzea, etorkizun ikuspegi akats larritzat jotzen dugu. Portugalekin hori gertatzen bada, zer ez da gertatuko estaturik ez dugun nazioekin.
A. Hala ere Maastrichten Europa hori nagusitzen ari da.
X.M.B. Ez, nik uste dut ekonomikoki baino Maastricht politikoki nagusitzen ari dela. Ekonomikoki porrotera doa: erabateko porrota konbergentzia politikaren inguruan; banku zentralen sistemaren eraikuntzarako jarri ziren datak ere atzeratu egin behar izan dira; 1996rako estatuen erdiak konbergentzia planek jarritako baldintzak ez dituzte beteko...
A. Maastrichteko garra bera bakarrik itzaliko dela pentsatu behar da orduan.
X.M.B. Ez da kontua besoak gurutzatuta egon behar dugula, beronen porrota gauzatu arte. Nola egin bere aurka? Bi mailatan, batetik herri eta nazio intereseko tresna gehiago eskuratuz; eta bestetik, Maastrichteko Itunaren aurkako jarrera dugunon arteko etengabeko elkarlanaren sarea antolatuz, garatzen denean Maastrichti alternatiba egin ahal dezagun.
Bestetik ekialderantzako hedapena ere akatsa da eta mendebaldean hori sofritzen ari gara.
A. BNGk hartu duen indarrarekin, joko instituzionalari ere gogor ekin dio. Bere izaera oso zabala kontuan harturik, ez al dio horrek barne kontraesanik ekartzen?
X.M.B. Ez, eta harrigarria bada ere, are gehiago kanpotarrentzat, aparatu instituzionalak ez du tutik ere aldatu BNGren izaera eta pentsaera.
Kontuan hartu behar da oraindik ez garela iritsi 300.000 botoetara, eta PPk 700.000 dituela eta PSOEk 300.000 eta zerbait. Aurrerago, modu lineal honetan hazten jarraitzen badugu, izan dezakegu horrelako arazorik, baina oraingoz behintzat ez.
A. Baina gehiago haztea gaitz samarra izango da.
X.M.B. Azken hauteskundeetan, esaterako, abertzale ez direnek, Blokeak nazionalismoaren gorena ere pasatu zuela esan zuten. Gure gorena errealitate sozialak emango digu. Eta zein da errealitate sozial hori?
Galizian inoiz ez dela izan burgesia nazionalik, eta gaur egun ere ez. Galizian oligarkia oso urri bat dago, bere besoak Galizian zabalduta dituena eta atzerriko botere ekonomiko eta politikoen menpe, funtsean kapital handia eta transnazionalen zerbitzura. Horregatik, beste herri edo gizarte batean herri klaseen etsaiak liratekeen sektoreak, egungo Galizian ez da horrela gertatzen.
Zergatik? Kontraesan nazionala nagusi delako, periferia garelako, eta erdi mailako burgesia horrek, kapital handiarekin duen borrokaren eragina berarentzat oso kaltegarria delako, herri klaseekin edo proletargoarekin duena baino askoz kaltegarriagoa delako.
Horrek eremu sozialean dauka isla, beraz Galiziako oinarri soziala zabala da baina puntu komun ugari dituena. Hori ikusita, BNGren gorena ez dakit zein den, baina badakit oraindik horretara ez garena iritsi, ezta gutxiago ere.
A. Marxismoaren gainbehera garai hauetan, zure burua marxistatzat jotzen duzu.
X.M.B. Espainiako telebista baten esan zutenez, Portugaleko prentsako titulu batean «azkarra naizelako naiz marxista» nioen. Egia da, ez da harrokeria. Ezkerreko pentsaera marxismo barik ulertezina da. Oraindik ez dago marxismoa ordezkatu duen ezkerreko pentsaerarik.
Koherentziaz jokatu behar dela uste dut. Azken urteetan jendeak marxismoari uko ez ziola egiten esatera ausartu ez bada, ni bai. Zentsura ez dut maite izan inoiz, gutxiago autozentsura.
A. 1987ko Europako hauteskundeetan HBrekin apurketa izan zenuten. Orain, berriz, Lisboan elkarlanari ekin diozue.
X.M.B. Estatu gabeko herrietako indar nazionalisten harremanek elkartasun handikoak izan behar dute. Baina aldi berean, indar politiko bakoitzaren testuingurua eta bere askapen proiektua zehatz mehatz errespetatu behar da. Ezin da, besteen erabaki subiranoa eta indar baten taktika eta estrategia politikoa, norberaren errealitatean oinarritutako taktikara makurtarazi.
HBri BNGrekiko hori gertatu zitzaiola uste dut. Egoera horren ulermena aldatu da harrezkero. Gaur egun bakoitzak, bere testuingurua kontuan hartuz, bere bideari jarraitu behar dio.
Xabier Letona
16-19

GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaGaliziaBNG
GaiezPolitikaNazioarteaErakudeakEuropako Ba
PertsonaiazBEIRAS1
EgileezLETONA1Politika

Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude