«Sustraiko desoreketara jo barik, gatazkek ez dute irtenbiderik»


2021eko uztailaren 19an
Marco Rizzardini SODePAZ taldeko kideari elkarrizketa
«Sustraiko desoreketara jo barik, gatazkek ez dute irtenbiderik»
Marco Rizzardini, SODePAZ taldeko kidea
Marco Rizzardini Italian jaio zen duela 34 urte, Venezian, eta 1987tik Madrilen bizi da. SODePAZ (Bakea eta Garapenerako Elkartasuna) gobernuz kanpoko erakundeko kidea da eta erakunde honek ateratzen duen «Africa America Latina» aldizkariaren koordinatzailea. Somalian NBEk izandako partehartzea eta EEBBen jokabideaz aritu gara berarekin.
ARGIA. EBBek iazko abenduan, Somalian, partehartze humanitarioari ekin ziotenean, haren jokaerak ezustekoa sortu zien nazioarte mailako mugimendu aurrerakoi ugariri eta, oro har, ezkerrari.
MARCO RIZZARDINI.
Egia da hori, baina lehenbizi argitu behar da `partehartze humanitarioa' kontzeptua oso zalantzagarria eta oso susmagarria dela. Helburu ilunen susmoa dago horren atzean. Guztia ez zen hasieran azaldu ziguten bezalakoa izan.
A. Baina zer interes eduki dezakete, bada, EEBBek Somalia moduko herri txiro batean?
M.R. Partehartzearen interpretazio ekonomiko bat eginez, petrolioa aipatzen da arrazoi moduan. Mundu Bankuak egin zituen lupeko miaketa batzuetan petrolioa agertu zen eta, ondorioz, Siad Barrek kontratu ugari sinatu zituen petrolioaren eremuko multinazional askorekin.
Hau ez da arrazoi nahikoa, ezta gutxiago ere, baina azalduko ditugun beste batzuekin batera partehartzearen interesak itxura bat har dezake. Afrikako adarraren zentzu estrategikoa ere azpimarratzen da, bertatik kontrola baitaitezke Ekialde Erdiko petrolio bide nagusienak. Horrez gain, eremu horretan amerikarren presentzia ziurtatuko litzateke eta, gainera, mendebaldeko propagandak fundamentalismo islamistaren iturri gisa jotzen dituen Sudan eta Iemen moduko herrialdeetatik oso gertu izango lirateke. EEBBetatik bertatik, «Itxaropena Itzuli» operazioa, EEBBetako defentsa gastuak (39 bilioi pezeta, 1.700 miliar libera) justifikatzeko modu bat litzateke.
A. Nazioarteko ordena berria ere aipatu izan da partehartzearen eragile gisa.
M.R. Esandako guztia egiazkoa dela uste dut, baina garrantzitsuena Golkoko gerra eta gero Somaliarekin egin nahi den nazioarteko esperimentua da. Jadanik partehartzea askoz ere arrazoigabeagoa da; hau da, partehartzea estatu haren onerako izango dela pentsatzea nahikoa izatea. SODePAZen garrantzi handia eman diogu azken interpretazio honi. Finean, mundu mailako polizia izatea da, baina polizia gaiztoaz gain ona ere badagoela adierazi guran.
A. Partehartu behar da ala ez?
M.R. Jarrera aurrerakoi eta ezkertiar baten ikuspuntutik enbargu guztiak edota, oro har, populazioari eragin diezaioketen neurri guztiak ezetsi behar dira. Onar litekeen enbargu bakarra armena da, eta Bosniako musulmanekin ikusten da horrek ere, kasu horretan bederen, ahulena oraindik ahulago bihurtzen duela. Noski, zeresanik ez partehartze zuzenei buruz. NBEko agirien benetako izpirituari jarraiki, bitartekaritza lana bultzatu behar da etengabe.
A. Baina azken urte hauetan sortu dira zenbait gatazka, erlijio arazoek edo nazionalek eragindakoak batipat, egoera oso larritan jarri izan duena herri edo talde zehatz bat. Jugoeslavia ohia kasu, Kaukasoa, kurdoak... Zer egin hauetan?
M.R. Oso argi eduki behar da irtenbideak ezinezkoak direla munduan dagoen botere eta aberastasunaren desoreken sustraietara jo barik. Ez da posible arazo horiei irtenbidea ematea NBE eta batez ere Sergurtasun Kontseiluak egun duen indarra edukita; Iparrak Hegoaren zurrupatzaile izaten jarraitzen duen bitartean. Baina, bestalde, egia da mugimendu aurrerakoiek ez dutela erantzunik azken urteetan gertatzen ari diren gauza askori bat-bateko irtenbiderik emateko, areago azken urteetan ezkerrak bizi duen noraezarekin.
A. Somaliako kasuan, zein da irtenbidea?
M.R. Edozein lekutan bezala, diplomatikoa eta negoziatua izan behar du. Partehartzearen aurretik ere, bere postutik kendu zuten Mohamed Shamon NBEko ordezkari bereziak salatu zuen legez, bide diplomatikoak ez ziren guztiz agortu. Batek daki nork erabaki zuen berau kentzea. Ezinezkoa da mendebaldeko ereduak Somalian edota, oro har, Afrikan ezartzen saiatzea; eta mendebaldea behin eta berriro saiatzen da horretan. Eraikuntza nazionalerako egitarau batek bakarrik konponduko du Somaliakoa eta horretarako, lehenbiziko urrats gisa, indar atzerritar guztiak handik ateratzea ezinbestekoa da.
Xabier Letona
14-15

GaiezGizarteaSektore bazPobreziaGKE
PertsonaiazRIZZARDINI1
EgileezLETONA1Gizartea

Azkenak
Herrialde Katalanetako herririk turistikoenak, eskuin muturraren bozen biltoki

Kataluniako azken hauteskundeetako eta Europako hauteskundeetako emaitzetatik abiatuta, presio turistiko handiena bizi duten Herrialde Katalanetako herrietan eskuin muturraren botoak nola egin duen gora aztertuko dugu.


Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu
Puigdemontek nola egin zien iskin poliziei?

Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]


2024-08-09 | Euskal Irratiak
Baionako Euskal Museoak ehun urte bete ditu aurten

Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]


Sustantziarik gabea

Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Euskal Herriko ikurrak kendu dituzte Atarrabiako pilotalekuan, Nafarroakoa izan ezik

Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]


Lodifobia eta patologizazioa Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean

Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


2024-08-09 | Axier Lopez
UPNk eta PSNk ez dute lortu Raimundo el Canastero zentsuratzea Tafallan

UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]


2024-08-09 | Axier Lopez
Beste milioi bat euro eman die Jaurlaritzak erdarazko hedabideei

Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]


Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Eguneraketa berriak daude