«Gaur egun oso atzetik jokatzen dugu, horrela ez dago miraririk egiterik»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Julian Retegi pilotariari elkarrizketa
«Gaur egun oso atzetik jokatzen dugu, horrela ez dago miraririk egiterik»
JULIAN RETEGI
Buruz buruko txapelketan bere hamaikagarren txapela eskuratu berria, San Fermin giroan harrapatu genuen Julian Retegi Iruñeko Labrit pilotalekuan. Oraindik zapi gorria lepoan jartzeke, fraka eta alkandora txuriak etxean, erasundarrarentzat benetako festa egun pare bat lehenago hasi zen, Galarzari zorioneko hogeita bigarren tantoa egin zionean. Hizketa atseginekoa, esku sendotako zezen hau frontoietan gobernatuko duena ikusteko gaude oraindik. Berak, behinik-behin, ez du burua jaisteko asmorik. Ez horixe!
ARGIA. Txapelik gabeko bi urte, antza, gehiegitxo ziren Retegirentzat. Aurreko bi urteetan finala galdu ondoren, pentsatu al zenuen sekula txapela berriz jantziko ez zenuenik?
JULIAN RETEGI. Bi urte asko direla? Gehiago ere izango ote ziren espero nuen nik, nahiz eta esperantza txiki bat banuen beste txapel bat ateratzeko. Beldur horrekin nebilen, urteak aurrera doaz, eta aprobetxatu beharra zegoen. Aurten hala gertatu da, zorte pixka batekin, txapela etorri egin da berriz.
A. Finalean dirua Galarzaren alde atera zen. Ez zaude horrelakoetara ohiturik. Zure jokoan eraginik izan al zuen?
J.R. Aurten, gainera, dirua inoiz baino nire kontrago atera da, Galarzaren alde mila bostehuni kantatzeraino. Baina nik ez diot batere garrantzirik ematen horri. Dirua zure kontra ateratzen denean, jendeak ez duela zuregatik zentimorik ematen ikusita, gehiago ahalegintzen zara; oraindik hor zaudela erakutsi nahi izaten duzu.
A. Galarzari kontrakoa gertatuko zitzaion, askok irabazle segurutzat jotzen baitzuten.
J.R. Galarzak nahiko arazo bazituen. Bi urte zeramatzan txapeldun, eta dagoeneko normaltzat jotzen zen bera berriz txapeldun izatea. Neurri hori oso arriskutsua izaten da guretzat. Konfiantza hartzen duzu eta jendeak ez dizu estimatzen titulu hori. Horregatik Galarza ni baino okerrago zegoela uste dut, nahiz irabazi, jendeak ez baitzion titulu hori estimatuko.
A. Asko izan dira, hala ere, finala galdu arren Galarza egun zu baino pilotari handiagoa dela esanez jardun dutenak.
J.R. Nik ez dut uste gehiago denik. Esango nuke ez dagoela alde handiegirik bien artean, alde handiak joan zirela. Ni, nire adinean, goian nago oraindik, Galarzaren parean beharbada, baina txapela nik irabazi dut. Horrek ez du esan nahi ni hura baino hobea naizenik. Bien artean ia alderik ez dagoela argi daukat.
A. Aurtengo buruz buruko txapelketan, berriz ere, nafarrak nagusitu zarete nabarmen. Bueltarik gabea al da nafar pilotarien egungo nagusitasuna?
J.R. Nafarrak aspaldi kirol guztietan hor ari dira, baina bolada kontua izaten da hori. Gaur egun, nola harrijasotzen, aizkoran, edo pilotan, denak ari dira onak ateratzen. Gipuzkoa eta Bizkaiko herrietan ateratzen ari dira pilotari politak, baina ez dira hemengoak adina. Baina horrek ez du ezer esan nahi, orain bolada ona nafarrei egokitu zaie, besterik gabe.
A. Hogeita hemezortzi urte dituzu, eskuina ez omen duzu garai batekoa. Sasoian galdutakoa, zakur zaharra izanda ordezkatzen al da?
J.R. Zakur zaharrak asko daki, baina zakur zaharra sasoirik onenean dagoena izaten da. Nik alde horretatik zorte handia izan dut. Zahartzen zarenean, nahiz burutasun handia geratzen den, gatz pixka bat galtzen duzu, eta burutasuna ez da aski, sasoia behar du. Sasoia geratzen ez bada, buruarekin ez dago partidurik irabazterik.
A. Zenbat urte eta zenbat txapel geratzen zaizkio, baina, Julian Retegiri?
J.R. Nik argi daukat hauek nire azken urteak direla, beste bi, hiru, lau urtez aritu naiteke, baina. Zenbat txapel jantziko ditudan zail da esaten. Hamaikagarrena iritsi da. Halamau urte daramatzat urtero finalean. Nik uste dut gauza handia dela hamazazpi txapelketa jokatu eta hamalau finaletan sartzea. Hortik aurrera poliki joan behar da. Heldu den urtean finala jokatzen baldin badut, zenbaki oso polita lortuko nuke. Banaka atera behar dira.
A. Gazteak martxa bizkorrean datoz. Eugi eta Beloki omen dira etorkizuneko txapeldunak. Nola ikusten dituzu? Itzalik egingo dien pilotariren bat ba al dago?
J.R. Nola Eugi hala Beloki indartsu datoz. Azken urte hauetan, poliki-poliki, asko hobetzen ari den beste bat Errasti da. Hori oso garrantzitsua da, poliki ikasitakoa ongi ikasitakoa izaten delako. Eta sufrimenduz ikasten ari den pilotariak badaki zer den hori. Errastik urte pare batean finala jokatzeko aukera izan dezakeela uste dut. Beloki pilotakadaz oso bizkor dago, eta kantxan oso lasaia da, baina orain arte sen handiagoa ikusi diot Eugiri. Galarza ere gaztea dago oraindik, baina, noski, gogoa behar du. Arretxe ere hor ibiliko da.
A. Datorren urtean, bestalde, txapelketa sistema aldatu egingo dela dirudi. Pilotariak taldeka banatzea aipatu da, sailkaturiko lehenak final aurrekoetara sartuko liratekeela. Zer deritzozu?
J.R. Hurrengo urtean egokiera edukiz gero partidu bakarrera finala jokatzeko, berriz ere aukera izango nuke txapela eskuratzeko. Hori hala da. Ni pilotan hasi nintzenean, baina, pilotariak bi edo hiru taldeetan banatzen ziren, eta lehena geratzen zena final aurrekoetan sartzen zen. 1980. urtean, lehen txapela irabazi nuenean, halaxe izan zen. Nire ustez kanporaketa sistema onena horixe litzateke. Horretarako, noski, pilotari talde handiak egon behar du.
A. Pilotarien arteko liga sistema ere aipatu da. Lehenbizi kanporaketak, ondoren liga eta final aurrekoak, eta finala azkenik.
J.R. Niri oso sistema arriskutsua iruditzen zait hori. Alde batetik, pilotari batek baino gehiagok lesioren bat izanez gero, luzeegi joango litzateke. Horrelakoetan, bestalde, puntuak tartean direnez, gerta daiteke pilotari bati partiduren bat galtzea interesatzea, gero bere gustuko kontrarioaren aurka jokatzeagatik. Kirolari begira, oso gauza itsusia izango litzateke hori.
A. Martin Ezkurrak orain dela gutxi esandakoa da gaur egungo materiala oso txarra dela, ia alferrikakoa izaten dela pilotak frogatzea. Bat al zatoz berarekin?
J.R. Pilota asko aldatu da azken urteotan, pilota oso bizia jarri da, eta bote harroa egiten duena gainera. Hori ez da sistema ona, eta pixkanaka aldatuko dela iruditzen zait. Gaur egun pilotari guztiak oso atzetik jokatzen ari gara, sei eta zazpigarren koadrotik, eta handik ez dago miraririk egiterik. Egungo materiala aurrelarien kalterako da, aurrelariak pilotakada motzagoa baitu, eta bere taktikak sake eta dejadetan bilatzen baititu. Denekin jokatu beharra dago, eta alde horretatik ez dago kexatzerik. Baina gauza ona izango litzateke materiala pixka bat moteltzea eta pilota oso indartsuak jartzea. Indartsuak baina bote handi gabekoak.
A. Orain urte batzuk izandako beherakadaren ondoren, pilota denon ahotan dago berriro ere. Itxurazko loratzea al da?
J.R. Zaletasun handia jarri da gaur egun. Baina orain zazpi urte gu ere hor ginen, eta 30-32 urte ingurukoak izan arren, pilotari handiak ginen denak. Orduan, dena den, ez zen pilota gaur egun adina sustatzen. Orain hiru lau bat urte pilotari berriak ateratzen hasi ziren: Unanue hasi zen, Zezeaga asko hobetu zen... eta gero Beloki eta Errasti etorri ziren. Nik ez dut esango pilotari hobeak edo txarragoak direnik, berrikuntza dela baizik. Jendeak aurpegi berriak nahi ditu, hautsiko dutenak, eta hor mugimendu handia sortu da. Telebistak ere egundoko eragina izan du.
A. Asegarce ere elementu dinamizatzailetzat jo da.
J.R. Asegarcek asko bultzatu du, eta bere ekarpen nagusia beste planifikazio era bat ekarri duela izan da. Lehen ideia zaharrak hor zeuden, baina ez ziren gauzatzen. Asegarcen irudiarekin lan asko egiteko planifikazioa dago, publizitate eta telebistarekin hor dabiltza bueltaka esate baterako. Asegarcek asko mugitu du pilota mundua.
A. Asegarcera joan behar zenuela eta ez zenuela, nahikoa saltsa izan da azken asteotan. Azkenean Asegarcera zoaz.
J.R. Asegarcerekin lehendabiziko harremanak orain urtebete izan nituen, Iñaki Aseginolaza zenarekin. Asegarcekoek denbora asko zeramaten ni fitxatu nahian. Nengoen enpresan gustura nengoen, eta han segitzeko asmoa nuela esaten nien beti. Baina lehengo enpresan egonda ere gertutik, jarraitzen nuen Asegarceren ibilera.
A. Zure anaia Asegarcera eraman nahi zenuela aipatu izan da, bi urtetan 54 milioi pezeta ordaindu behar dizkizutela ere bai. Guzti honetatik zer da egia?
J.R. Ezer ere ez. Egunkariek egia ez diren asko esaten dituzte, eta nik ez dut hori onartzen. Baina ni ez naiz joko horretan sartuko.
Gero jendea irudipen horrekin geratzen da, isildu egiten garelako horiek egiak izango direla.
A. Asegarce sortu zenean lehengo enpresen monopolioa hautsi nahi zela aipatu zen. Gaur egun, ordea, pilotari entzutetsuenak bertan dituzte.
J.R. Monopolio hitz horrek zer esan nahi duen jakin nahi nuke. Lehen enpresek ideia batzuk zituzten, eta beharbada monopolioa izango zen partidu berak botatzea. Publizitate eta telebistarekin lan handiagoa egin beharra zegoen, berdin zion monopolioa izan ala ez. Orain Asegarcek talderik onena hartu du, baina ez du monopolioa izan beharrik.
Alberto Irazu
34-38

GaiezKirolaPilotaPilotariak
PertsonaiazRETEGI3
EgileezIRAZU1Kirola

Azkenak
2025-03-12 | ARGIA
Barrionuevoren kontrako kereila, “hilketak, bahiketak, torturak, GAL” eta bestelakoen ardura leporatuta

Felipe Gonzálezen garaian Espainiako Barne ministroa zen José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute, Ipar Euskal Herriko errefuxiatuen aurka abiatu zuen estrategiagatik. ZEN Zona Especial Norte Planaren barruan egindako ekintzen erantzule nagusietako bat... [+]


2025-03-12 | Etzi.pm
Zerocalcare: “Nire bihotza taupaka jartzen duen ezer ez da existitzen jada”

SCk Zerocalcareri egindako galdera sorta eta honen erantzunak, jarraian.


EUSKAL HERRIKO TORTURATUEN SAREA
“Milaka gara tortura sufritu dugunak eta hamarkadatan isilaraziak egon gara”

MARTA PIKAZA GARAIGORTA (Laudio, 1968) Euskal Herriko Torturatuen Sareko kideak eta eskualdeko beste torturatu batzuek ekin diote Aiaraldean ekimena antolatzeari. Egingo dituzten urratsak eta helburuak azaldu dituzte.


Hernaniko natur eremuen sarea osatu dute ikasleek eurek

Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]


Ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu du Jaurlaritzak sindikatu nagusiekin

ERNE, ESAN eta SIPErekin egin du akordioa Eusko Jaurlaritzak 2025-2028 aldirako. Besteak beste, urteko soldatan 4.200 euro gordineko igoera "graduala" izango du ertzain bakoitzak. Sindikatuen iturriek El Diario Vascori azaldu diotenez, akordioarekin Ertzaintza Espainiako... [+]


Bost greba egun berri iragarri dituzte Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hezkuntza publikoan

LABek, STEILASek, ELAk eta CCOOek greba egutegi bateratua aurkeztu dute Bilbon: martxoaren 25, 26 eta 27, eta apirilaren 1 eta 2. Egungo hitzarmenak aldarrikatutako edukietatik urrun kokatzen direla adierazi dute, "bai sukaldearen eta garbiketaren kolektiboan zein... [+]


2025-03-11 | Hala Bedi
Izanen gazte aldizkaria jaio da

Euskal Herriko literatura gaztearen eta idazle hauen topagune bilakatu nahi den proiektu berriaren inguruan hitz egingo dugu gaur.


2025-03-11 | Euskal Irratiak
Daniela Albizu euskaltzale eta abertzaleari plaza bat eskaini diote Urruñan

Larunbatean, martxoaren 8an, Urruñako herriak Daniela Albizu izena ezarri dio herriko etxearen aitzineko plazari, emazte abertzale honen memoria omentzeko.


Gurutzetako Ospitaleko Larrialdiak “kolapsoaren ertzean” daudela salatu du ESK sindikatuak

Barakaldoko ospitaleko larrialdi zerbitzuan sufritzen ari diren "saturazioa larria" dela ohartarazi du sindikatuak. Pazienteak korridoreetan artatu dituztela eta krisia kudeatzeko "behar adina langile" ez dagoela salatu du. Errealitate horren aurrean... [+]


2025-03-11 | Estitxu Eizagirre
Makroeolikoez hitzaldia Andoainen eta egunpasa Aranon
Komunitatean hitz egin eta kultura sortu, haize-erroten aurrean

Komunitatea bildu, pilpilean dauden gaiez hitz egin, informazioa trukatu eta beste herrien esperientziak ezagutzea da herritar kritikoek egiten duten lehen ekintza, makroeoliko bat herrian jarriko diotela jakiten duenean. Halaxe egingo dute martxoaren 13an Andoainen: mendi... [+]


‘Statu quo’-a mantentzea espero da Groenlandiako hauteskundeetan, Trumpen presiopean

Inkesta gehienen arabera, Inuit Ataqatigiit alderdi ezkertiar independentistaren eta Siumut sozialdemokrataren arteko aliantzak jarraituko du indarrean parlamentuan. Herrialdeko lehen ministro Mute Egedek hauteskundeak aurreratzea proposatu zuen, AEBen "kanpo presioek"... [+]


2025-03-11 | Joan Mari Beloki
Euskal Herria Europa berrian

Ukrainako gudaren amaierak ondorio sakonak ekarriko ditu Europa osora. Europako elite ekonomikoek beren indar guztia jarri dute guda-zelaian eta galdu egin dute. Galtzaileek, elite globalistek, beren egitasmo kuttuna galduko dute, Europako Batasuna, eta Bruselatik europar... [+]


Pablo Gonzálezen aurkako zigor auzibidea itxi du Poloniako Justiziak

Varsoviako Barrutiko Auzitegiak argudiatu du González jada ez dagoela Polonian, eta ezin dutela jakin noiz aterako den Errusiatik. Auzitegiak ez du kazetari nabarniztarraren aurkako bestelako prodezurarik abian jarriko.


2025-03-11 | ARGIA
Euskal Herria antimilitarista dela aldarrikatuko du EH Bilduk apirilaren 20ko Aberri Egunean

Mundua "oso azkar" aldatzen ari dela azaldu du Arnaldo Otegik, militarismorantz eta autoritarismorantz doala, eta norabide horren aurkako jarrera duela koalizio subiranistak.


Eguneraketa berriak daude