Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

larunbata 2024ko urriaren 19an

«Jose Ramonek Joxe Lontxok baino malezia handiagoa du»

2021eko uztailaren 19an

Jose Ramon Soroiz aktoreari elkarrizketa
«Jose Ramonek Joxe Lontxok baino malezia handiagoa du»
JOSE RAMON SOROIZ
Donostiako Alde Zaharrean aspaldidanik ezaguna zen aurpegia, euskaldun guztion lagun bihurtu da Joxe Lontxo izenez astelehenero telebistan agertzen zaigun Jose Ramon Soroiz. Antzerkian urte anitz eman ondoren, orduerdiko saio batek eman dio arrakasta. Bat-batean harrapatu du ospeak, baina horretara ohitzeko, gauza guztietara bezala, nahikoa da denbora pixka bat ematea.
ARGIA. Nor da Joxe Lontxo eta nor Jose Ramon Soroiz?
J. RAMON SOROIZ. Joxe Lontxo «Bi eta Bat»eko pertsonaia bat da. Mutil ona da. Zintzoa, inuxente xamarra, maleziarik gabea. Onegia mundu honetarako. Gauzak etortzen zaizkion eran egin eta botatzen ditu. Uste dut positiboa dela, gertatuak gertatu, beti aurrera begiratzen baitu. Konplejo asko ere baditu Joxe Lontxok, eta uste dut horregatik egin dela oso ezaguna, ikusle asko bere egoera eta beldur berdinen aurrean sentitzen direlako beren eguneroko bizitzan.
Jose Ramon Legorretako semea da. Normala, arrunta da. Bere arazo eta istorioekin, aurrera ateratzeko asmoarekin. Joxe Lontxok baino malezia handiagoa du, baina ez izugarri.
A. Jende askok telebistan sortutako aktorea zarela uste du, baina aspaldidanik ari zinen zu antzerki munduan.
J.R.S. Hori da hemengo aktoreei gertatzen ari zaiguna. Garbi dago, hemen antzerkian oso ona izanda ere ez zara oso ezaguna egiten. Telebistan agertzea nahikoa da, nahiz eta erdipurdiko programa bat izan, kalean jada jendeak ezagutzeko. Hamazazpi urte izango dira antzerki munduan hasi nintzenetik.
A. Antzertirekin utzi zenuen Liceoa.
J.R.S. Lehen promozioa atera zenean «Gure herria» obra muntatu zuten, eta zuzendariaren ezaguna nintzenez, niri eskaini zidaten papertxo bat, aktore bat falta zutela eta. Hor izan zen profesionaltzeko erabakia hartu nuenekoa. Duela zazpi urte.
Obra hori utzi eta Bederen-1 taldearekin aritu nintzen, Ttanttakarekin ere bai. Gero «Ama begira zazu» atera zen. Elena Irureta eta Kontxu Odriozolak gidoi bat egin zuten eta Mikel Garmendia eta biok aukeratu gintuzten bi pertsonaia maskulinoak egiteko. Fenomeno bat izan zen. Antzokiak bete egiten ziren. Horren ondorioz, Eneko Olasagastik eta Carlos Zabalak, «Bi eta Bat» sortzean, guretzat idatzi zuten gidoia.
A. Hala ere, lehendik ere telebistan lana egina zinen.
J.R.S. «Don Don Kikilikon» eta «Bai Horixe!»n egin nuen lan. Aipatuko nuke azken saio honetan, Juan Miguel Gutierrezen zuzendaritzapean, euskal aktore askok telebista kamera aurrean nola aritzeko oinarrizko ereduak ikasi ditugula. Uste dut HABEkoek atal berriak egin beharko lituzketela, hizkuntza maila altuagokoak, jendeak ikasten jarraitzeko.
A. «Ama begira zazu»ko harrijasotzailearengandik edota Joxe Lontxogandik zaude gertuago?
J.R.S. Hemengo pertsonaia bat da harrijasotzailea. Hemengo harrokeria punttu fantasiosoa du. Hemen guztiok gara astakirten xamarrak. Gustukoa nuen pertsonaia hori. Aktore bezala ere oso luzitua zen.
Joxe Lontxo ere hemengo pertsonaia da. Ni non nagoen? Ni naiz horiek egin dituena. Jose Ramonek ez du Joxe Lontxok bezala pentsatzen edo ez du harrijasotzaileak duen harrokeria punttu hori, baina pertsona fisikoa neu naiz.
A. «Ama begira zazu» eta «Bi eta Bat»i, zure lanik arrakastatsuenei, umore errazaren formula erabiltzea leporatu diete.
J.R.S. «Ama begira zazu»ko esketxak topikoak dira, eta garai bateko antzerkia egin genuen, baina hasiera batean obra hori herri txikietako antzokietara eramateko pentsatu genuen. Gero Donostiako Antzoki Zaharrean bukatu genuen, baina hori ez genuen pentsatu. Nahi genuena egin genuen eta punto! Badakigu hori ez dela neurria, hortik aurrera joan behar garela, baina horrekin lortu da, inongo anbiziorik gabe, jendea antzerkira jaistea.
Umore erraza? Geure buruaz barre egin behar dugu, eta horretarako istorio sinpleak dira egokienak. «Bi eta Bat» erraza? Telesail iparramerikarrek ere antzeko umorea erabiltzen dute. Errazena izan ala ez arrakasta du, eta uste dut askotan gehiegi konplikatzen dugula antzerkia. Obra zailak egin nahi izaten ditugu, eta gero konturatzen zara ez duela merezi, badaudela gauzak esateko, baina ez dugu gidoirik, ez dirurik.
A. ETBn aurpegi berak ikusten dira beti. Zer gertatzen da horrekin?
J.R.S. Joan den astean Aktoreen Batasuneko jaialdian 33 esketx zeuden, eta hauetako bi besterik ez ziren euskaraz egin. Aktoreak, egon, bazeuden, baina gero gauzak horrela antolatzen dira. Casting bat egiterakoan ere, zuzendari gehienak erdaldunak direlako, erdaraz egiten dira. Euskaldunzaharrak 25 besterik ez gara. Beste 25 bat euskaldunberriak dira, baina horiei belarrian min egiten dutela esaten zaie, euskara jatorra ez dutela egiten eta. Lana egiten da, baina arrazoi hau dela eta gero jendeak esaten du euskara ez dela zaintzen.
Telebistan berdin. Aurpegi berriak behar direla... Baina ez daude. Eskatzen diren baldintzak, euskaldunzaharra izatea, aktoreak izatea... 25ek baino ez ditugu betetzen. Horrela, beste sailen bat egiten bada ere, ez dago aktore berririk. Ezinezkoa da, edo aktoreak ez direnengana joko da. Eta ez dakit zein izango litzatekeen irtenbidea. Hala ere, errespetu pixka bat exigituko nuke urteetan profesional gisa aritu garenontzat. Apustu bat egin dugu lan hori aukeratzean eta gurekin kontatu behar da.
A. Zergatik ez zaizu gustatzen arrakasta?
J.R.S. Mundu guztiari gustatzen zaio jendeak kalean zu ezagutzea. Baina batzuetan itolarria ere ematen du. Prentsarekin badut punttu bat ez naizela fidatzen. Nire segurtasun falta izan daiteke, edo beste zerbait, baina beti izan naiz nahiko zorte beltzekoa prentsarekin. Mikel Garmendiak esaten zidan: «Irakurri al duk egunkaria? Hartzak eta begira zer jartzen duen». Jose Ramon Sordiz, edo Ramon Soria, edo Joxe Maritaz hitz egiten zuten beti. Inoiz ez zuten asmatzen nire izenarekin.
Bat-batean denek deitzen didate. Askotan ez dut telefonoa hartu ere egiten. Badakit jendeak jakin nahi duela zer pentsatzen duen Joxe Lontxok gauza askotaz, baina ez dut gustukoa. Beti nago kezkatua zer esan dudan eta zer esan behar nuenaz. Beldur asko ditut. Ez dut disfrutatzen.
A. Ez al dizu beldurrik ematen bat-bateko arrakastak?
J.R.S. Telebista oso arriskutsua da. Batean ikaragarri ona zara. Hurrengoan pixka bat pattal bazaude, jendea segituan ahazten da zutaz.
A. Hala ere, zure mundua antzerkia izan da orain arte. Zer maila du euskal antzerkiak?
J.R.S. Uste dut inori inbidiarik ez izateko moduko maila dugula. Arazoa euskara maila da. Baina uste dut hori beti izango dela arazo.
Behar dugun gauza bakarra lana da, eta gure proiektuak aurrera ateratzeko erraztasunak. Orain proiektuak goitik behera datoz, eta aktoreen ekimenetan ez da konfiantzarik. Agintariei eskatuko nieke konfiantza gehixeago izatea aktoreengan, eta esertzea beraiekin gutxienez ideiak ezagutzeko.
A. Instituzioek zer paper betetzen dute horretan?
J.R.S. Gehiegirik ez. Orain Gipuzkoako Diputazioak badu proiektu bat Orain eta Ttanttaka taldeekin. Dirua bildu eta obratxo bat egingo da. Aktore asko pasatu gara casting horretatik. Irailean egingo da. Gero esaten da hori ez dela bidea, hortik ez dugula joan behar... Ez dakit. Lanpostu bat da, eta lanpostu bat den bitartean hartu egin behar da eta aurrera. Proiektua hor dago, eta gero ikusiko dugu zer azterren ateratzen dugun jendearen erantzuna ikusita. Kultur politikarik gabe gabiltza.
Kultura Sailak ere egin duen gauza bakarra txatalak jartzea izan da. Dirua ematen du, baina taldeei ez zaie irtenbiderik ematen. Zirkuiturik ez dago emanaldiak egiteko. Jaialdiena da aukera bakarra. Aktoreen Batasunean bada kezka hori, aurrera begirako irtenbideak aurkitzeko...
A. Iparraldea sartzen al da aurrikuspen horietan?
J.R.S. Hori da betiko eztabaida. Han amateur mailan aritzen dira. Nik neuk ez daukat inolako loturarik hango taldeekin. Badaude taldeak, baina beste mundu bat da. Beste maila batean gaude azpiegitura aldetik. Hasi beharko dugu maila horiek bateratzen.
A. Zinemara pasatuko al zinateke?
J.R.S. Egingo nuke gustura, eta ibilia naiz, baina oraindik ez nago aukeratzeko moduan. Eskainiko balidate, baietz esango nuke. Dena den, hemengo zuzendariak berriak dira, eta ez dakite beren ideiak nola gauzatu. Hala ere, Eneko eta Mikel filme bat egiteko asmotan dira, Kubara joanak. Hor papertxo bat badudala uste dut, eta beraiekin oso gustura lan egiten dut. Telebistan, aldiz, aukeratuko nuke. Adibidez, ez nuke saio berri bat hasiko jendeak Joxe Lontxo ahaztu arte.
A. Komedia bakarrik jorratzeko aukera izateak ez al dizu beldurrik ematen?
J.R.S. Uste dut komediarako gaitasuna badudala, baina nahiago nuke beti tonto papera ez egitea. Hala ere, hori aukeren arabera da, eta orain arte aukera gehienak komediarakoak dira.
Amagoia Iban
34-38

GaiezKulturaAntzerkiaAktoreak
GaiezKomunikabidTelebistaETBAktoreak
PertsonaiazSOROIZ1
EgileezIBAN1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zaintza beharrean, kontrola lehenesten duen arkitektura dugu eskoletan

Mikel Garcia Idiakez

“Horrenbeste erromantizatu dugunez auzia, ez gara kontziente espetxeak sor ditzakeen ondorioez”

Leire Vargas Nieto

“Haurrek errazago barneratzen dituzte magia eta ezustekoa”

Mikel Garcia Idiakez

“Gazteek nahi dute euskarari buruz hitz egin”

Onintza Irureta Azkune

DBHra pasatzean mugikorrik ez duten gazteak gero eta gehiago dira, familiek hala adostuta

Mikel Garcia Idiakez

Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Aiaraldea | Aitor Aspuru Saez

Azkenak

2024-10-19 | ARGIA

Erraldoiak protagonista dituen liburua atera du ARGIAk haurrentzat

MULTIMEDIA - elkarrizketa

2024-10-18 | ARGIA

Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren

56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.

2024-10-18 | Maitane Arnoso - Martínez

Beldurra espazio komun gisa

Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]

2024-10-18 | Urko Apaolaza Avila

Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen

Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]

2024-10-18 | Xabier Letona Biteri

Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du

Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]

2024-10-18 | Ahotsa.info

Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute

LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.

2024-10-18 | Onintza Irureta Azkune

Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea

“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”

Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]

2024-10-18 | Beranduegi

5x03: Van Goghen belarrijana

MULTIMEDIA - Beranduegi

2024-10-18 | Pablo Dendaluze

Biziminez

MULTIMEDIA - dokumentala

2024-10-18 | Hala Bedi

Makroproiektuen aurkako manifestaziora deitu du Gasteizen Araba Bizirik!-ek, urriaren 26rako

“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]

2024-10-18 | Aiaraldea | Aitor Aspuru Saez

Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.

2024-10-18 | Urumeako Kronika

‘Hariak’ zinemaldia erresistentzia istorioen lekuko, azaroaren 7tik 17ra Hernanin

Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.

2024-10-18 | Uriola.eus

Bazter Fest ospatuko dute Bilbon azaroaren 9an, protagonistak emakumeak diren hip-hop jaialdia

Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.

2024-10-18 | Bilbo Hiria Irratia

Xamarrek ‘Orhipean, Gure Herria ezagutzen’ liburuaren edizio berria aurkeztu du

Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.

2024-10-18 | Olaia L. Garaialde

“Beti gainerakoei jartzen diegu oxigeno maskara, eta denbora badago, norberari”

Krisi egoeran idatzitako gogoetak eta lagungarri egin zaizkion tresnak jasotzen ditu Iratxe Etxebarria kazetariaren 7.300 miligramo eszitalopram liburuak.

Eguneraketa berriak daude