«Kulturgintzaren esparruetan koordinazioak huts egiten du»


2021eko uztailaren 19an
Pello Ibaibarriagari elkarrizketa kulturari buruz
«Kulturgintzaren esparruetan koordinazioak huts egiten du»
Pello Ibaibarriaga, Kutxako gizarte ekintzetarako arduraduna:
Aurrezki Kutxa Munizipaletik Kutxara, hamar urtetik gora egin ditu Pello Ibaibarriagak bere arduran euskal kultur munduari loturik. Etekinak eta diruak gizarte mailako egitasmoetan xahutzea du zeregina. Honetan, interes handiko emaitzak jasotzen ari direla aipatzen digu, nahiz eta hondorik gabeko lan honetan, laguntza guztiak motz geratu eta zuloak handiak izan. Beharrak eta nahiak zertan diren laburtu digu.
GIPUZKOA Donostia Kutxan atipikoak direla aipatzen digu Pello Ibaibarriagak solasaldia hasi aurretik. «Ez gaude merkatuan errekurtsoak sortu eta inbertitzeko, baizik eta Kutxak lortzen dituen emaitzetatik gizarte ekintzetarako jartzen dituen diruak bideratzeko. Gure harreman mundua desberdina da, hemen ez gara dirua jokatzen ari». Harreman mundu hori guztiz aberatsa dela gehitu du:
«Gizarte osoarekin ari zara batera edo bestera. Azken batean, gure etxea, gipuzkoar guztientzat erreferentzia baita».
ARGIA. Adieraziko al diguzu zertan mamitzen den zuen egitasmoa?
P. IBAIBARRIAGA.
Fusioaren ondoren gizarte ekintza osoa bi bloke handitan banatu dugu: kultur ekintzak (guk sortzen ditugunak eta beste entitateei eskaintzen zaizkien laguntzak barne) eta gizarte mailakoak. Hemen sartzen ditugu gure esku dauden Onkologikoa, Don Bosco trebakuntza eskola, Nazaret zentroa, Zabalegi nekazari eskola... Arlo ezberdinetakoak ditugu, hezkuntza, osasungintza eta besteetara jarriak.
Kultura alorreko gure zerbitzu propioak dira: Fototeka (ez dago Espainian fototekarik duen aurrezki kutxarik); urtetan zehar hazi den ondare artistikoa: autore euskaldunak, eta gipuzkoarrak batipat, biltzen ditugu; argitalpen zentroa: merkatu mailako entitateek, normalean, argitaratzen ez dituzten liburuak kaleratzen ditugu, gure historiari buruz gehientsuenak, eta arte munduko biografiak (antolatzen ditugun hainbat erakusketarekin batera egin ohi ditugunak). Urtero, 25-30 liburu kaleratzen dira. Gero, Donostian, Doctor Camino liburutegia dugu, erakustaretoa eta beste.
Hainbat lehiaketa ere gauzatzen ditugu: artista berriena (Gipuzkoako Foru Aldundiarekin erdibana); Irun Hiria literatura saria eta Donostia Hiria saria (sari bakoitzaren jarduna berdefinitu dugu: Donostiakoa, ipuin eta antzerkira jarriko da; eta Irungoa, olerki, entsegu eta eleberrira).
Dirulaguntzen alorrean, Donostiako Hamabostaldia, Zinemaldia, Tolosako Abesbatzen jaialdia... eta herriz-herriko ekitaldiak, euskal giroko jaiak, hainbat entitate eta kirol motari laguntzen diegu. Euskararen sustapenari oso gertutik erreparatzen diogu, Kilometroak dela, Herri Urrats, sortu eta sortu ari diren herrietako elkarteak... Azken urteotan, hezkuntz eta ikerketari begirako jarduna indartu dugu, bestalde.
Guzti honetan, noski, ez dugu planteamendu merkatalik baliatzen eta baliatuko.
A. Fusioaren ondoren zer bilakaera izan dute zure esku dauden aurrekontuek?
P.I. Fusioa egin zenetik urtebetera, batez beste, % 10 igo dira aurrekontuak. Kolpea gorantz ematen saiatzen gara, beti ere. Jaso ditugun 600 milioi pezetatik erdia dirulaguntzetan, eta beste erdia gure egitasmoetan, xahutuko ditugu.
Kulturari dagokionean, hezkuntza eta ikerketa eta euskararen sustapenaren atalak dira sail nagusiak.
Diruok gehiago igotzen ez badira, baina, Kutxak gizarte alorrean zama handiko ekintza zenbait dituelako da _Onkologikoa, kasu_. Gizarte ekintza hauek, beren mantenurako, aurrekontuen ia erdia eramaten dute, eta besteentzat dira, gero, mugak.
A. Ez al da Donostian biltzen, gehienbat, egitasmoa?
P.I. Duela 12 urte arte herriak ia erabat utzita zeuden. 80ko hamarkadarekin batera heldu zen filosofia aldaketa, eta ordundik, gure ekintzak ahalik eta hobekien banatzen saiatzen gara.
Izan ere, Gipuzkoako herrietako indarrek eragiten duten eskariari erantzutea da gure lehen helburua: kultura mailako errekurtsoak oro har neurtuta, zuzenean egiten ditugun ekintzak eta dirulaguntzen multzoa parean daude. Ona litzateke _gero eta mugimendu gehiago dagoen seinale_ proportzio hori kanpoko ekintzen alde aldatzea.
A. Kanpoko ekintzak jasotzeaz gain, Kutxak antolatzen dituenetan lehentasunek nondik nora joko dute aurrerantzean?
P.I. Fusioaren ondoren, helburu koalitatiboak finkatu eta horren arabera epe erdiko eta luzeko plangintza estrategikoa osatzen ari gara. Azken urteotan, adibidez, gizarte mailako ekintza berririk ez da sortu atzekoek zekarten zama ikusirik. Kultura mailan, gero eta herri gehiagorekin gabiltza lanean. Eta euskararen alorrean, hainbat elkarterekiko harremanak estutu ditugu...
A. Euskararen aldeko erronka zuenganatuz?
P.I. Garbi daukagu. Euskararen egoera beste bat balitz ez ginateke horrela arituko. Oraingoz, eta pentsatzen dut luzerako izango dela, beharrezkoa da atal honetan indarrak jartzea. Oro har, Kutxaren jarrera ere bada honakoa. Ez dut uste antzeko aurrezki kutxarik dagoenik Euskal Herrian.
A. Kultura alorrean zer berezitasun ikusten diozu Gipuzkoari?
P.I. Oso dinamikoa da. Zentzu honetan (eta onean), asko eskatzen digu gipuzkoar gizarteak. Hainbat ekintza antolatzeko orduan, ordea, koordinazio falta nabari dut. Bakoitzak berea ateratzen du aurrera, nor bere protagonismoari (zilborrari) begira jarduten da. Hori ez da ona.
Kutxak, elkarren arteko lankidetzaren aldeko apustua egin du. Hain zuzen ere, ditugun errekurtsoei beste etekin bat ateratzen baitzaie honela.
A. Euskal kulturaren ajea ez da bart arratseko kontua. Zer kezka dituzu honen gainean?
P.I. Lehen mailako premia handiak betetzeke kultura beste momenturako geratzen ari da. Herri honen kultura ez da pentsatzen dugun bezain zabala, ordea. Lehentasunak jarri eta jendea kulturara ekarri behar da. Eta honetan huts egiten dugu: gogoeta eta ikerlanik ez da egin, gutxieneko oinarriak ez dira finkatu... Guzti hori gabe zaila da baliabideak ongi erabiltzea eta ez dira ongi erabiltzen.
Kultura hondorik gabeko untzi bat da, ez dago neurririk, eta mugarik ez dagoen tokian edozer gauza antolatzeko arazoak beste era batekoak dira.
J.J. Petrikorena
48-50,51

GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazIBAIBARRIA1
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Azkenak
2025-01-31 | Euskal Irratiak
Ramuntxo Labat-Aramendi
“Duintasunez arituko gira; Ahetzeko herriko etxearen egoera egonkortu nahi dugu”

Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]


Iruñean Laba elkartearen eta Windsor tabernaren lokalak bateratuko dituzte

Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.


2025-01-31 | Uriola.eus
Sukalde eta garbiketako grebaren lehen egunak %70etik gorako jarraipena izan zuen atzo, sindikatuen arabera

Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.


Langile bat hil da Arbizun, lanean ari zela kamioi batetik karga gainera erorita

52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]


Greba Nafarroako hezkuntza publikoan
Ikasturteko hirugarren greba deialdia ere arrakastatsua izan dela diote sindikatuek

Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]


Jerusalem ekialdean UNRWA debekatu izanak are gehiago zailduko du Gazarako laguntza

Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.


2025-01-30 | Julene Flamarique
Erantzukizunak eskatuko dituzte Zaldibarko tragediaren bosgarren urteurrenean

Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]


Zigor gehiago espero dituzte Zarauzko EAJko zinegotzi ohiaren etxearen auzian

EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]


2025-01-30 | Leire Ibar
Osasun publikoaren alde otsailaren 1ean Bilbon, Gasteizen eta Donostian kaleak betetzera deitu dute

Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]


2025-01-30 | Julene Flamarique
“Irabazi egin dugu”: Burlatako etxegabetzea gelditu du Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak

Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]


Isunak kendu dizkiete ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortutako donostiarrei

Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.


2025-01-30 | Leire Ibar
EITBko Euskara Batzordeak salatu du euskararen eskakizuna baztertu dela zuzendaritza postuetan

EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]


Adifek dio AHTko obretan salatutako lan-esklabotza egoerak “gezurra” direla

AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".


2025-01-30 | Aiaraldea
Amurrioko Udalak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza 2025eko udal aurrekontuetan sartzeari

Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.


2025-01-30 | Ahotsa.info
KarKarCar, mugikortasun kooperatiboko proposamen berria Iruñerrian

Kar Kar Car auto elektrikoen erabiltzaileen kooperatiba ibilgailuen flota handitzen eta bere zerbitzua Iruñerriara zabaltzen ari da.


Eguneraketa berriak daude