«Loragintzarako leku ona da hau»


2021eko uztailaren 19an
Joxe Landa INEKOko zuzendariari elkarrizketa
«Loragintzarako leku ona da hau»
Joxe Landa, INEKOko zuzendaria
Nekazarientzako horniduretan ezaguna den Itziarko Nekazari Kooperatibako zuzendaria da Joxe Landa, eta INEKO eta beste seiren artean antolatu duten SAKE elkarteko bultzagilea.
ARGIA. Nola daude baserriak, hornitzaile baten begietatik ikusita?
JOXE LANDA. Ezaguera dudanetik ikusi dut krisia. Baserriak hustutzea krisiaren seinalea da, eta mutil koskorra nintzenean ere hustutzen ziren, gerra aurretik ere bai. Gaur ekonomian orokorrean dagoen hein berean dago krisia nekazaritzan. Une grabeagoa izan zen _ez dakit baserritarrari begiratuta, baserriari begiratuta bai_ 60ko hamarkadan. Duela hamar urte gaur baino itxaropentsuago zegoen laboraria: abeltzaintzan esfortzu handia egin zen, ganaduak etorkizuna zeukalakoan. Orain bazterra jota bezala gaude: gehiago produzitzea ez da komeni, eta hori sekula ez da hemen ezagutu, psikologikoki ere oso etsipengarria da. «Guk egiten ez badugu nork egingo du janaria?» esaten zen lehen, eta gaur aldiz laboraria etsita dago.
A. Esola hori gainditzekotan, noruntz aurreratu daiteke laborantza?
J.L. Baserria bizileku moduan ari da garrantzia hartzen, eta horrek beste ezaugarri batzuk ditu berekin. Baserriaren beste ezaugarri bat beti gauza askoren bilduma izatea izan da, baina gero monolaborea etorri zen, askotan esnetara bakarrik dedikatzea. Gaur berriro nekazaria gauza txiki askori begira ari da. Eta hau gizartearen beharra ere bada. Etorkizunean produkzio askori heldu beharko die gure baserriak.
A. Baserriak bizileku edo denborapasa moduan izan dezakeena utzita, zein izan da ganadugintzaren eta barazkien egoera?
J.L. Ganadua hazteak beti izango du leku bat. Une honetan haragitarako joera dago, nahiko utzia egon da eta datozen urteotan gehitu egingo da, beste puntu batean finkatu arte. Nahiko zaila ikusten dut «makro» mailako produkzio handietan ibiltzea, produkzio berezi eta kalitatezkoetatik jo behar da. Barazkietan eraso handia dago kanpotik, baina lekukotasuna zainduz lan asko egin daiteke oraindik. Loragintzarako leku ona izan daiteke hau.
A. Zuena bezalako kooperatibek zer lortu duzue urteotan?
J.L. Hasiera batean oso inportanteak izan ziren, baserriaren aurrerapenean bultzatzaile izan gara. Eta behar bada ez gara behar hainbat eguneratu. Baina aurrera begira etorkizun handia daukate, aipatu produkzio ttikiek eta baserriek bizileku gisa duten erakargarritasunak behar dituzten zerbitzuak eskaintzeko. Garai batean uste zen kooperatibek ezereztuko zutela beste bitartekari komertzialek jaten zutena, baina gaur ikusten da hortik gauza gutxi dagoela.
A. SAKE elkartearen barruan, zein izango dira hurrengo urratsak?
J.L. Zazpi kooperatiba handik _txikiak kontatuta hogeiren batek_ osatzen dugu SAKE, guztion artean 5.000 milioi pezeta salduko ditugularik. Eskaintza eta zerbitzua hobetzea da gure lehentasuna, bi mailatan. Batetik, ganaduarentzako janariaren banaketa sarea, eta bestetik baserri ingururako beste hornidura guztien komertzializazioa hobetu, konpetentzia maila handituz, denda sarea modernotuz. Fruituak ikusten hasi dira.
Pello Zubiria
23

GaiezEkonomiaLehen sektoNekazaritza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazLANDA9
EgileezUBIRIA2Ekonomia

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude