"Komentzituta nago Nafarroatik sortuko dela Euskal Herria"


2021eko uztailaren 23an
Miren Egaña, Iparraldeko HBko arduradunari elkarrizketa
Miren Egaña HBko Ipar Euskal Herriarekiko harremanen arduraduna:
"Komentzituta nago Nafarroatik sortuko dela Euskal Herria"
Baztan eta Iruña artean bizi izan da ttikitatik 35urteko emazte gazte hau. Euskara itzultzalle eta teknikari lanbidez, HBko arduradunetarik ezagunena bihurtu da Iparraldeko militanteen artean. Espetxean bost urte igaro zituen, Yeseriasen, eta bertan ukan zuen bere alaba.
ARGIA. Ardura hori, Iparraldearekiko harreman arduradun kargu hori hartu baino lehen zer nolako loturak zenituen Iparraldeko jendearekin?
M. EGAÑA. Iparraldearekiko harremanak ttikitatik bizi izan ditut agian familiaren aferengatik. Espainiako Gerra pasatuta, nire aita mendizain egon zen eta Aldudera, Urepelera, eramaten ninduen. Gero Baztanen ere bizi izan naizenez, badakizue Baztango jendeak lotura estuak dituela Baigorrikoekin, alde horretako jendearekin, beraz niretzat hori gauza arrunta izan da beti.
Gero espetxetik aterata Baztango dantza taldearekin, nire lagunekin Iparraldera joaten nintzen eta errekuperatu nituen galdutako kontaktuak.
A. Zure ustez zargatik izendatu da pertsona berezi bat Iparraldearekiko harremanez arduratzeko?
M.E.Urrats Berri prozesua burutu eta gero, Iparraldeak nazio proiektuan zeukan garrantzia agerikoa zen. Gertakizunek, azken urteetan, garapen desberdina izan dute hemen eta han eta sumatzen zen arduradun bat behar zela egoera hau hurbiletik segitzeko. Nolabait ere, orain arte egindako lana berplanteatu, sakondu eta Europaren aitzinean daukagun erronkaren barruan bide berriak ireki. Horregatik garrantzia duelako, arduradun horrek, Mahai Nazionaleko kidea izaten jarraitu du azken aldaketen ondotik.
A. Zer lan baltzatu nahi zenuke?
M.E. Nik badakit, urte askotan Iparraldeko eta Hegoaldeko harremanetan denetarik izan dela, bolada onak, ez hain onak eta txarrak ere. Nik buruan proiektu anitz ditut, afera da proiektu horiek aitzina nola eraman, gure buruetan dauzkagun zailtasunengatik. Lehen momentutik inportantea iruditu zait bertako giroa ezagutzea eta jendearekin harremanetan sartzea. Ez baita jada ordua estrategiaz edo taktikaz hitz egiteko baizik eta batez ere jendea ezagutu eta nolako gauzak gertatzen diren ikusi eta hortik abiatuz, lan komuna hasten ahal dugun ikusteko. Tenore ezin hobea dugu batez ere Europaren aitzinean herri bat garela adierazteko. Uste dut garai bateko problemak gainditzen ahal ditugula.
A. Norekin dituzu kontaktuak?
M.E. Ofizialak ezker abertzaleko taldeekin, EB, EMA, Patxa-Oldartzen; eta horretaz aparte kultura eta euskara inguruan ari direnekin ere ari naiz kontaktuan.
A. Nola ikusten duzu Iparraldeko panorama politikoa?
M.E. Uste dut Maastricheko aferarekin aukera ederra galdu dugula. Benetan komentzitua nintzen ezker abertzaleak jarrera baterakoi bat erakutsiko zuela erreferendumaren aitzinean, eta gainera denetarik ikusi dugu. Arrunt inportantea zen kanpoari begira nazioa garela aldarrikatzea. Panorama konplikatua da baina bideak posibleak dira lanean aritzeko.
A. Konpara al daiteke Nafarroa Iparraldearekin?
M.E. Ziur naiz, eta Nafarroa mailan lan egiten dugunok hala pentsatzen dugu, benetako lan komuna Ipar eta Hego Euskal Herriaren artean Nafarroatik sortuko dela. Nafarrok izan dugu horrelako lotura bai sentimentuzkoa, baita fisikoa ere, bi aldeetan lan komuna egiteko gogoa, nahiz eta muga hor egon. Komentzituta nago Nafarroatik sortuko dela Euskal Herri berria.
A. Aste honetan, besteak beste, nafar batzuk kondenatuak izan dira Parisen, zer balorazio egiten duzu horretaz?
M.E. Uste dut epaiketa hau adierazgarria dela, agerian gelditu da ez dituztela bakarrik militante horiek kondenatu, baizik eta populu oso bat kondenatu nahi izan dutela. Frantses Estatua k borondaterik eza erakusten du Iparraldeko euskaldunak eskatzen ari direnari begira. Eskarmentuzko epaiketa izan da, Iparraldeko ezker abertzale guztia kondenatu dute, ezin da populu bat suntsitu. Ez dute horrela akituko ez ezker abertzalea, ez borroka armatua. Nazio guztietan eta Iparraldean ere, populu bat suntsitzen baldin bada, herri bati zor zaizkion eskubideak ukatzen bazaizkio, borroka armatua sortzen da, ez da berez sortzen. Iparraldeko ezker abertzalea kondenak ikusita gogorrago ekinen dio bere izaera borrokari.
A. Zer espazio du zuretzat IK erakundeak Iparraldeko politikan?
M.E. Erantzun gisa ikusten dut Iparretarrak erakundearen sorrera–eta hau iritzi pertsonala da, eta erantzun gisa segitzen du. IKkoek badute segimendu handia Iparraldeko abertzaleen artean, eta ni ez naiz inor hori epaitzeko, uste dut bertakoek badakitela zer egiten duten, ez du Hegoaldeko batek deus erratera etorri beharrik horri buruz Iparraldekoei.
A. Euskara izango da, ziur aski, bide komuna egiteko tresna aproposena.
M.E. Hain zuzen ere, azken bolada honetan arlo horretan ari gara lanean, Hegoaldean euskararekin afera handia badugu ere, Iparraldean areagotzen da. Lotsagarria da legerik ez egotea, ofizialtasunik ez izatea, Europako hizkuntzen karta famatua ez izenpetzea. Uste dugu Europako Parlamentuan gure hizkuntzari buruz lan bat aurkezten ahalko dugula, horretan ari gara zeren eta hizkuntzarik gabe ez baitugu herririk izanen.
Ixabel Etxeberria
8-9


GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazEGAÑA3
EgileezETXEBERRI11Politika

Azkenak
Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Jesus Carrera “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu du Hondarribiko udalak

Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.


Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon

Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.


2025-01-17 | Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak

Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]


2025-01-17 | Gedar
Soraluzen ‘desokupei’ aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek

 Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.


Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


Eguneraketa berriak daude