«Labaienen antzezpenak ezagutzera eman nahi ditugu»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Joxe Ramon Zubimendik moldatu ditu Antonio Maria Labaienen obrak:
«Labaienen antzezpenak ezagutzera eman nahi ditugu»
ARGIA. Antzerki klasikoa jorratzen du Antonio Maria Labaienek bere lanetan.
J.R. ZUBIMENDI. Klasikoak gure artean, Europako, hau da, Estatu espainiar nahiz frantziarreko edo Alemaniako antzerkiaren alboan ez da klasikoa izatera iristen, baina hori da euskarazko antzerki klasikoa. Zoritxarrez. jende askok ez du ezagutu ere egiten, eta jendeari obra hauek ezagutzera ematea da irratiz emititzearen helburua.
Gerra aurretik oso mugimendu handia izan zen Euskal Herriko antzerkian. Autore asko izan ziren, eta talde asko ere. Gipuzkoan eta Bizkaian, askotan, herri bakoitzak bere antzerki taldea zeukan. Gaur egun gertatzen ez dena. Batere beldurrik gabe esan dezakegu gaur dagoen talde bakoitzeko hamar bat bazirela gerra aurretik euskaraz egiten zutenak, eta ez da gehiegikeria. Baita antzerkigileak ere. Zenbait jendek esango du oso antzerki kostunbrista zela, eta egia da. Baina besterik ez zegoen garai horretan, eta jenero hori lantzea gauza handia da.
Geroztik 60 urte pasatu dira, antzerkiaren munduan gorabehera asko izan dira, abangoardiak etorri dira, abangoardia hauek beste jokatzeko molde batzuk ekarri dituzte, beste ikuspegi batzuk, bai gidoi aldetik, bai interpretazio aldetik, baita ikusle eta egileen arteko harreman mutuaren eta sinbiotikoaren aldetik ere, eta guzti horiek gurea baino aurreratuagoak zeuden antzerki batzuen haritik etorri dira. Guregana eginda etorri dira. Guk ez ditugu gure ondaretik, euskal antzerkiaren ondaretik jaso, baizik eta ezagutu ditugun beste antzerki batzuen ondaretik. Hori ez da txarra. Txarra da hori horrela egitea eta guk zer dugun ez ezagutzea. Gerra aurreko antzerkia kasu honetan.
Nere ustez baztertuegia edo isilduegia egon da. Bada garaia jendeari esateko munduan badirela hainbat antzerkia egiteko modu. Bada Lindsay Kemp, bada antzerki japoniarra eta beste asko, baina guk ere badugu gurea. Ez da gure antzerkia ala horiena aukeran, baizik eta horien antzerkia eta gurea. Bakoitzak bere etxekoa ezagutu behar du eta kanpokoa ere. Biak ezagututa, hortik etorriko da aberastasuna.
Joxi Goikoetxea
49


GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaAntzerkia
PertsonaiazUBIMENDI1

Azkenak
2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Plastiko kutsadura mugatzeko negoziaketen azken fasea abiatu du NBEk

Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


2024-11-27 | Julene Flamarique
"Euskara ez den hizkuntza bat” erabili du Barakaldoko Udalak kanpaina batean

Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]


2024-11-27 | Leire Ibar
180 eragile baino gehiagok egin dute bat etxebizitzaren eskubidea bermatzearen aldeko mobilizazioarekin

Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.


2024-11-27 | Julene Flamarique
Gutxienez 2027ra arte atzeratu dituzte berriro ere AHTren obrak EAEn

2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]


Erretiroa hartuko du Benito Lertxundik

82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.


2024-11-27 | Mati Iturralde
Gogoan ditut

2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]


Valentziako ilargia

Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]


2024-11-27 | Castillo Suárez
Pertseberantziaz

Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]


Materialismo histerikoa
Zuekin nahi dut

Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude