«Mesfidantza eta beldurrez dakusat hainbat jokaera»


2021eko uztailaren 19an
Xabier Kintana,hiztegigile eta EHUko irakaslea
«Mesfidantza eta beldurrez dakusat hainbat jokaera»
ARGIA Oinarrizko hiztegigintzaren mugak zeintzuk dira?
X. KINTANA. Gurea kasu, publiko orokorrari zuzendua dago, batez ere ikasten ari den jendeari. Unibertsitatean ere balia garri gerta daiteke, jakina, oso lexiko berezia denean ez baina. Horretarako dunde hiztegi teknikoak 18 urte bitartekoa da. Irakaskuntza munduari lotu gabeko pertsonari dagokionean bizitza osorakoa. Azken batean, kaleko jende arruntak ez du lexiko bereziaren beharrik izaten.
ARGIA. "Hiztegia 2000" burutu zenutenean hainbat hutsune eta gabezia bizi zituen hiztegigintzaren esparruak. Zertan nabaritu duzu aldaketarik?
X. KINTANA. Falta nabarmen bat ikusten dut. Guk hiztegia egin genuenean beti aipatzen zen kontsentsuaren kontua. Euskararen batasunaren inguruan urtetan ibilitako idazle eta irakasleen artean,arazoa zein zen ondo ezagutzen genuen eta guztien gogoko izango ziren konponbideak bilatzen saiatzen ginen. Horrek gure hiztegian funtzionatu izan du, baita hainbat proiektutan ere. Orain, ordea, mesfidantza eta beldurrez dakusagu beste hiztegigile batzuk ezarri duten bidea.
ARGIA. Zehaztuko al zeniguke, izen eta abizenez zertan datzan zure salaketa?
X.KINTANA. Erabiltzaileekin inongo harremanik izan gabe aginduak goitik ematen dituztenez akademia edo dena delakoaren izenean ari naiz erabaki batzuk oso itsuki hartzen dituzte, gero bete behar dituztenen egiazko problematika zein den ez dakitela. Badakit, erabateko demokrazia ezinezkoa dela, bain beti ere askoz hobea da ahalik eta jende gehienaren eritziak bildu eta ausnartzea, horrek azken finean, gehiengoan finkatutako onarpena dakarrelako.
Aldiz, Sarasola eta bestek darabilten bidea guztiz kontrakoa da. Goitik egiten dituzte azterketak, eta besteok, Euskaltzaindiak boturik ez dugunez isilik egon behar. Eta jakina, ni ez nago bide horretatik joateko prest. Gehienok, orain artean, bizkaitarrak izan gara hiztegigintzan baina ez dut uste bizkaieraz abusurik egin dugunik. Orain, gipuzkera gauza guztien gainetik jarri da eta besteok hutsaren hurrengatzat jo gaituzte, geure euskarak ezertarako balio ez duelakoan. Honetan nabari dut akats larria, berandu baino lehen konpondu beharrekoa.
J.J. Petrikorena
45


GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakHiztegiak
PertsonaiazKINTANA1

Azkenak
Zinemaldi Alternatiboaren 16. edizioa aurkeztu dute, Palestinari keinu eta arrazakeriari aurre egiteko

Donostiako herri mugimenduak artikulatuta hainbat auzotan antolatzen den Zinemaldi Alternatiboaren 16. edizioa aurkeztu dute (11 + 5, beraiek dioten bezala, eraitsitako Kortxoenea gaztetxeko bost urteei erreferentzia eginez). Aurten sei proiekzio egingo dituzte ondorengo... [+]


2024-09-13 | ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz

Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]


2024-09-13 | Euskal Irratiak
Baionako zitadelako eraikuntza proiektuak arrangura piztu ditu ekologistengan

Baionako zitadelan proiektu berriak ditu armadak. Eraikin berriak egin nahi ditu eta horretarako oihanaren zati bat deseginen dute eta ura atxikitzeko bi gune ere sortu nahi dituzte.


Aysenur Ezgi Eygi-ri zuzenean egin zioten tiro burura Israelgo soldaduek, autopsiaren arabera

Turkiar-estatubatuar aktibista irailaren 6an hil zuten Beiti herrian, Nablus hiriaren ondoan, Zisjordanian, Palestinako Lurralde Okupatuetan. Orain forentseen azterketek iradokitzen dutenez, Israelgo soldatuek zuzenean egin zioten tiro aktibistari.


Iturbide, Jiménez eta Azkona estatuaren biktima gisa aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.


Madrilgo Rolando kafetegiko hamahiru hildako haiek ETAm-ren eta ETApm-ren zatiketaren erdian

Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.


2024-09-13 | Gedar
Bi lizarratar epaitu dituzte, Voxen salaketa baten harira

Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]


2024-09-13 | Ahotsa.info
Urriaren 12an Tafallan eginen du manifestazioa Ernaik “españolismo eta faxismoaren aurka”

“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]


Ezkabako iheslari Segundo Hernandez identifikatu dute Eguesibarreko Eliako hobian

Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.


Donostiako bi familia etxegabetze arriskuan daudela salatu du Kaleratzeak Stop plataformak

Zaurgarritasun ekonomikoaren baldintzak betetzen dituzten arren, Santander bankuak ordainketak epe batez etetea ukatu die bi familiei.


Eguneraketa berriak daude