«EAk, HBk eta EUEk indar abertzaleen aitzindaritza hartu behar dugu»


2021eko uztailaren 19an
Inaxio Oliveri Eusko Alkartasunako idazkari nagusia:
«EAk, HBk eta EUEk indar abertzaleen aitzindaritza hartu behar dugu»
Eusko Alkartasunak eta Euskal Ezkerrak aurrera daramaten elkartze prozesuaz jakin guran hurbildu ginen Donostiako EAren egoitzaraino. Negoziazioari buruz, alderdi abertzaleen arteko elkar lanari buruz eta Hezkuntzaren arazoei buruz mintzo zaigu, besteak beste, Hezkuntza kontseilari nagusia izan zena. Gipuzkoako Diputazioan EAk, HBk eta EUEk, lortutako emaitzen ondorioz, etorkizunean egin beharrekoaz ere galde egin diogu EAko idazkari nagusiari.
ARGIA. Zer suposatu du Gipuzkoako Diputazioan EAk, HBk eta EUEk lortutako akordioak?
INAXIO OLIVERI. HBren presentziaren normalizazioak Gipuzkoako Batzar Nagusien indar politikoen arteko harremanak aldatu eta berritu ditu. Bestalde, guk beti pentsatu dugu HBren parte hartze instituzionala oso garrantzitsua dela; gehiengo eta gutxiengoen jokoa aldatu egiten bait du. Aldi berean, abertzaletasunaren indartze instituzionala dakar horrek.
EAJk eta PSOEk koalizio politikoa egin zutenean, gutxiengoa izanda, legitimitate handiagoko beste batzuei lekua kendu zioten, bai Donostiako udalean baita Diputazioan ere. Horrek, hemengo instituzioen desoreka ekarri du. Gainera, bi alderdi hauen koalizioa kaltegarria da proiektu abertzale batentzat. Hau da, nazio eraikitze proiektuak ezin du aurrera jo bikote honek agintean jarraitzen duen bitartean. Hori apurtu ahal izateko beharrezkoa da abertzale eta aurrekoiak diren indarren ekintza bateratua. Ildo honetatik, Gipuzkoako Batzar Nagusietako esperientzia, eredu bezala har genezake. Eraikuntza nazionalerako, gehiengo soziologikoak, abertzaleak, gehiengo politiko bihurtu behar du.
A. Zentzu horretan ulertu behar al da EUErekiko konbergentzia prozesua?
I.O. Hala da. Biolentzia dela eta, une honetan zaila egiten zaigu HBrekin koalizioa egitea. Bestetik, elkartekin lan egitearen esperientzia badugu eta koalizio elektorala da lehen azaldutako prozesuaren hasiera. Euskal Herriko arazoei irtenbide bateratua emateko gai garen jakin behar dugu.
A. Baina EA indar nagusiagoa izaki. EAk EUE irenstea gerta liteke.
I.O. Futurismoak egitea arriskutsua iruditzen zait. Garrantzitsuena, EAJri aurre egiteko moduko indarrak erakartzea da. Ikuspuntu abertzale batetik noski, eta ez aurkakotasuna bilatzeko. EAJ, PSOErekin duen koalizioa apurtzera behartu nahi dugu.
A. Diputazioan eraman duzuen elkar lana dela eta, aldaketaren bat somatu duzue hiru indarren artean?
I.O. HBrekin izan ditugun harremanak onak izan dira. Beraiek ere positibitzat jotzen dituzte, eta baita harremanetan mantendu den leialtasuna ere. Esperienizia oso garrantzitsua izan da. Argi dago gauza hauek ezin direla egun batetik bestera egin, baina nere ikuspuntutik, gure mapa politikoan aldaketak gertatzen ari dira eta gertatuko dira. Abertzaleok EAJ eta PSOE nentralizatu behar diagu, bestela ezin dugu aurrera egin.
A. Horrek EAJren jarrera aldatuko al luke?
I.O. Oso zaila izango litzaioke PSOErekin duen ezkontza mantentzea. Adibidez, Gipuzkoan EAJk eta PSOEk ez lukete gehiengoa izango eta beste instituzio hatzuetan ere harremana aldutuko litzateke. Ez da aldaketa kuantitatibo soila. Koalitatiboa da.
A. Aipatzen duzun elkar lan horrek ekar al dezake mozio zentsurarik?
I.O. Ez genuke arazorik izango HBrekin maila horretan aritzeko, baina lehenbizi biolentziaren arazoa gainditu beharko litzateke. Lehen azaldu dudan estrategian, bestela, egon hori dago, herri honi beste martxa bat eman behar zaio eta. Urtebetean gauza asko gerta daitezke, baita biolentziaren amaiera ere. Beraz, ez dut ukatzen posibilitate hori.
A. Duela gutxi Azkarragak Gobernuari ETArekin negoziatzea eta preso politikoak askatzea eskatzen zion. Halaber Ajuria Eneako Paktuaren balio eza nabarmendu zuen. EA alderdi politikoaren ikusmoldea al da hori?
I.O. Gai honi buruz nahikoa argi azaldu dugu gure iritzia, eta ez orain, aspalditik baizik. Biolentzia gainditzeko elkar hizketaren aldekoak izan gara beti. Gure ustez, eskuzabalak izan behar dugu gai honetan. Lege kontuetatik aparte, arazoa gainditzeko beste interes sozial eta politikoak daude. Beti esan dugu Euskal Herrian biolentziak bere arrazoi politikoak badituela. Horiek gainditzeko bi eremu behar ditugu. Batetik, ETAk eta Gobernu espainiarrak haien militanteen arazoa konpondu beharko lukete, eskuzabal jokatuz. Arazo politikoak gainditu ahal izateko, alderdi politikoen ordezkariak mahai baten inguruan eseri behar dugu eta Euskal Herriak dituen arazo politiko, ekonomiko eta sozialak eztabaidatu. Gero, egin beharreko aldaketak Estatuarekin negoziatuko ditugu. Azken honetan, HBk eduki beharko luke ETAko mundu horren ordezkaritza. 1987tik aurrera defendatu izan duguna da hauxe, eta nik Ajuria Eneako mahaiean bertan ere proposatu izan dut.
A. Baina mahaiak guztiz kontrako jarrera mantendu izan du.
I.O. Gu beti izan gara HB baztertzearen kontrakoak. Gainerakoek, ordea, alderantziz pentsatzen zuten eta hori onartzen genuen. Oso eztabaidatuak izan gara paktuan, gai horretan oso kritikoak izan garelako. Eta esan dugulako normalizazio politikoa ez dela biolentziaren amaierarekin bakarrik lortzen, normalizazioa herri honen gehiengoaren nahiaren errespetutik etorri behar duela
A. Eta hemendik aurrera zer Ajuria Eneako mahaiarekin?
I.O. Une honetan hautsita dago. Eta dagoeneko nahikoa garbi esan dugu ez garela berriro itzuliko. Azken batean PSOEren eta EAJren tresna bihurtu bait da. Han eztabaidatzen dena Legebiltzarrean eztabaidatu behar da. Eta HBk ere parte hartu beharko luke, beste gai batzuetan parte hartzen duen gisan. Horrek ez du esan nahi gero ekimen partikularrik edo elkar hizketarik gerta ez daitekeenik.
A. Lehen zu egon zinen Jaurlaritzako Hezkuntz kontseilari nagusi gisa, zer deritzozu zure ondorengoak egin duenari?
I.O. Batetik, ezin da esan errudun bakarra Buesa denik. Edozein kontseilaritzatan egiten den politika gobernuarena da. Beraz, horren ardura gobernuarena da, eta azken batean lehendakariarena. Bigarrenik, bazekiten nor jartzen zuten. Ezaguna zen Buesak hezkuntza eta hizkuntzari dagokionez zer pentsatzen zuen.
PSOEk, euskal gizartearen berezko baloreen aurka ari dela erakutsi nahi du. Eta hortik euskararen aurkako erasoak. Euskarak gure gizartean berbaloratzea hehar du, eta PSOE desbalorizatzen ari da. Gure gizartea desintegratzeko arma moduan erabiltzen ari dira. Euskaldun eta erdaldunen arteko dikotomia planteatzen ari dira, bi komunitateen historia eta abar.
A. Eta ikastolei begira?
I.O. Ikastolekin gaizki jokatu da. Prozesua alderantziz egin behar zen: lehendabizi markoa definitu eta ondoren erabakia eskatu.
A. Baina zuk ere arazoak izan zenituen ikastolekin.
I.O. Bai, gogorrak gainera. Baina akordio batera iritsi nintzen azkenean. Azken batean, nik lortutako akordioak Buesak ez ditu bete, eta diru gutxiago ordaindu omen die. Aurrera jarraitu izan banu, arazoak izango nituzkeen nik ere. Baina nik beste sentsibilitate bat dut hezkuntza, euskara, ikastola eta abarri buruz. Planteamentu askoz abertzaleagoak erakutsiko nituzke, zalantza barik.
Xabier Letona
8-10

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEA
PertsonaiazOLIVERI1
EgileezLETONA1Politika

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude