«Nere Garaian Everestera Joateko Aukera Izan Banu, Joango Nintzatekeen»
Xebe Peña dugu Euskal Herriko mendizaleen aitona. Gaur egun 84 urte ditu eta duela hiru Mont Blanc-aren gailurra lortu zuen bederatzigarren aldiz. 1908tik hona, euskal historia mendi gailurretik ezagutu eta bizi izan du. Duela bizpahiru aste Tolosako Hamalau Orduetan parte hartu zuen, eta baita bukatu ere.
1926an Tolosako mendigoizaleen elkartea sortu zen eta partaidea egin ninduten. 1927an 200etik gora partaide ginen. Tolosan, bestalde, oso inguru menditsua dugu. Aitzgorri Aralar... Durangaldera ere abiatzen ginen. Indalecio Oianguren Eibarreko argazkilariarekin joaten nintzen astelehenero, jai izaten bait zuen, eta Tolosatik Eibarrera trenez joaten nintzen berarekin mendira joateko. Bi eserleku zituen kotxez joaten ginen Durangaldera eta atzeko partean -'ahítepudras' izena zuen -bere tresna guztiak eramaten zituen; antzinako kamara zahar eta handi horiek, tripode eta guzti. Eta berarekin Durangalde ia osea ezagutu nuen, 18-19 urte nituen.
Jose Antonio Agirrek Eusko Jaurlaritza eratu zuenean Gernikan egon nintzen eta Ekonomiako Kontseilariarekin, Eleodoro Latorrekin, aritu nintzen lanean. Baina gero Telesforo Monzonekin topo egin nuen. Telesforo lehendik ere oso laguna nuen, Tolosara etortzen zelako euskara ikastera. Bergarako zinegotzia zen eta behin gaueko 12etan deitu zioten telefonoz, Tolosan ataltzen ari ginela, hurrengo egunean 8etarako bertan egotea ea posible al zuen esanez. Garantia Konstituzionalen Auzitegirako botoa eman behar zuen. Xehe, joan gaitezke oinez? galdetu zidan. Eta horrela egin genuen. Ernio azpitik Azkoitiraino. Handik Elosuara igo eta Bergarara jeitsi ginen. Telesforok azkenean ezin zuen. Oso nekatuta zegoen. eta Bergarako alkateari Telesforo bazetorrela eta pixka bat itxaroteko esateko aurreratu behar izan nintzen.
Bilbon aurkitu nuen berriro, gerra garaian jada, eta Eleodoro Latorrerekin ari nintzela esan nionean "bihartik aurrera nerekin egongo zara" erantzun zidan berak.
Bestetik, mendizaletasunak lehengo xarmarik ez du.
Mendia atsegin zaigulako, ederra delako joaten gara. Amatourrak gara, zaletasuna dugu. Baserrietako jendea ézagutu. Eurekin hitz egin. Hori da mendiak duen izaera polita. Eurekin euskeraz asko mintzatu naiz. Bailara batzuetan oso ondo hitz egiten dute eta barru barruan eramaten dute gure hizkuntza. Mendia egiteari esker, lagunak ditut mundu osoan. Baserritarrak, hasieran, harritu egiten ziren. Eurek herrira jaisteko gogoa zuen eta guk kalea utzita mendira jotzen genuen.
Frantziako Elkarte Alpinoko bazkidea egin nintzen eta Kilimanjarora lehendabizi joan nintzenean eurekin joan nintzen. Eta horrela hasi nintzen munduko beste tokietako mendiak egiten.
NORTASUN AGIRIA:
1908an jaio zen Tolosan. Gerra aurreko Aberri Egunetara oinez joan zen, Iruñera eta Gasteizera. Bere anaia Xabier Euskaltzaina izan zen. lodoarekiko alergia du. 63 kilo pisatzen ditu eta soldaduzkatik ez da aldatu. 200etik gora mendi mapa topografikoek ditu. Oso liburuzalea da eta etxeko txoko guztiek liburuz josita ditu. Aneton 20-25 aldiz egona da.
1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.
OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]
Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.
Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]
Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]