«Nazka egina nago inguruan hainbeste “bakezale” ikusita»


2021eko uztailaren 19an
Anje Duhalderen «Bakezaleak» lan berria kalean da jada
«Nazka egina nago inguruan hainbeste 'bakezale' ikusita»
Anje Duhaldek, bere azken lanean, gai eta arazo askotaz hitz egiten digu. Horien artean, hala ere, Euskal Herriko egoerak leku berezia du. Horren lekuko, Jon Tapia Irujo euskal presoak idatziriko bertso sorta dago, kantariaren musikaz apaindua ageri dena. Hemengo kontuekin batera, dena den, TomWalts eta George Brassens kantarien bertsioak azaltzen dira.
ARGIA. Zure azken diskoak "Bakezaleak" izena du. Zer adierazi nahi izan duzu izenburu horrekin?
ANJE DUHALDE. Nazka eginda nagoelako inguruan hainbeste 'bakezale' ikusita, 'bakezaleak' omen ditugunak eta gainera demokratikoki horrela deitzen direnak. Sinesterazi nahi digute haiek direla benetako bakezaleak, eta horien kontra daudenak terroristak eta beste direla. Kanta hau egiterakoan, egia esan, ni Errobin ari nintzeneko garaiko giroaz gogoratu naiz, orain hamasei edo hamazazpi bat urte. Ordutik hona gauzak ez direla gehiegi aldutu esango nuke, edota okerrera joan direla. Orduan faxistak zirenek, eta gaur aurpegi demokratikoa dutenek, pakearen irudia darabilte, eta besteoi ukatu egiten digute. Guzti hori salatzeko egin dut.
A. ``Bakezaleak" kanta bi aldiz agertzen da diskoan. Nolatan pieza beraren bi bertsio?
A.D. Bata akustiko samarra egin dut, eta bestea nahiko gogorra. Ideia hori, Neil Young kantari amerikarrarengandik hartu dut, berak disko batean gauza beretsua egin bait zuen. Bestalde, "Bakezaleak" diskoko kantarik deigarriena izatea nahi nuen, eta horregatik jarri dut lanaren hasiera eta bukaeran.
A. Disko honetako hitzetatik hiru, Xabier Amurizak eginak dira. Nolakoa izan da zuretzat berarekin izandako esperientzia?
A.D. Neretzat beste modu batez inplikatzea suposatu du, zeren nahiz eta bertsoak betidanik gustatu, beste mundu batean sartzea izan bait da. Ni entzun izan nauen publikoak ez du zerikusi handirik bertsozalegoarekin, eta bapateko saltoa ematea, beraz, ez zen erraza. Xabier Amurizari esker mundu horretan sartu naiz, eta esperientzia izugarri aberasgarria izan da.
A.Diskoan Tom Waits kantariaren "Jersey girl" piezaren itzulpen bat ageri da. Zer dela eta?
A.D. Tom Waits oso kantari polemikoa da, kanta ederrak eta hunkigarriak egiten dituena. Nik kreatibitate handia ikusten diot, sentimentu piloa. Neri, betidanik, bere lehen diskoko kanta den Jersey girl asko gustatu izan zait, baina ingelesez asko ulertzen ez dudanez, kantu horren esanahia nere modura imaginatzen nuen. Lagun buti itzulpena eskatuta, hitzak oso bestelakoak zirela ikusi nuen: amodiozko istorio sinple, samur eta arrunt bat bait zen. Hain hitz sinplea duen abestia sartuta, guk mitifikatzen ditugun jende horiek gu bezalakotsuak direla frogatu nahi nuen.
A. Disto honetan, George Brassens kantariaren hiru bertsio egin dituzu...
A.D. Aspaldiko istoria da hori. Oso kantari interesgarria iruditu zait beti, oso kritikoa. Bere idazteko era asko atsegin dut, eta hemen sortua balitz, Txirrita barekin konparatuko nuke. Zertarako saiatu beste batek hain ondo egin duena egiten? Horregatik hasi nintzen kanta horiek itzultzen.
A. Disko honetan, zurekin aritzen diren ohizko musikariez gain, Mikel Irazoki, Kaki Arkarazo eta Ferntin Muguruzak hartu dute parte. Zer moduz moldatu zara beraiekin?
A.D. Oso ondo. Mikel Irazokik, esaterako, odol berri asko ekarri du. Bestalde, Kaki Arkarazoren lana oso garrantzitsua izan da, diskoa grabatzeko teknikaria izateaz gain gitarra elektriko guztiak berak jo bait ditu. Nik, diskoa grabatzera sartu nintzenean, gitarrajole bat behar nuen, eta Kaki nerabilen buruan. Egia esan ez nuen pentsatzen hain ondo egokituko zenik musika estilo honetara, denok bait dakigu zein musika egiten duen M-ak eta Negu Gorriak taldeekin. Baina oso ideia zabal eta irekikoa dela erakutsi dit. Bestalde, `Bakezaleak', kantaren bertsio gogorrean, Fermin Muguruzak abesten du, eta indar handia ematen dio berak ere.
Alberto Irazu

Anje Duhalderen azken lanean hamabi kanta biltzen dira.
4

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakAbeslariakDUHALDE1
PertsonaiazDUHALDE1
EgileezIRAZU1Kultura

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude