«Espainian Ez Dago De Gaullerik, Beraz Ia Ezinezkoa Da Negozieketa»

Miguel Castells abokatuari elkarrizketa
Miguel Castells
«Espainian Ez Dago De Gaullerik, Beraz Ia Ezinezkoa Da Negozieketa»
Sona handiko abokatua da Miguel Castells. Politika munduan asko ibilia, garai batean. Bere kontrako bi prozesu ditu zabalik. Gernikako Juntetxean Espainiako Erregeari kantatzeagatik bata, eta "Punto y Hora"n argitaratutako iritzi artikulu batengatik bestea. Azkenaldian Amedo eta Dominguezen epaiketa izan da bere lan nagusietariko bat.
ARGIA. Amedo eta Dominguezen kasua berrikustea eskatu duzue denek. Zer espero liteke horretatik?
MIGUEL CASTELLS. Hiru postura desberdin daude. Defentsak, Amedo eta Domínguez errugabetzat jo ditzaten nahi du. Salaketa partikularreko bi abokatuok, berriz, sententziari salaketa gehiago eranstearen aldekoak gara. Esate baterako, Garcia Goenaren hilketan parte hartu izana eta GAL erakunde armatua zela aitor dezaten lortu nahi dugu. Horretaz gain, Estatu espainiarra erantzule zibiltzat jotzea. Herri Ekintzak, arau-hauste handiak egin zirelako, epaiketa berriro egitea eskatzen du. Diru berezien inguruko ikerketarik ezin izan zen egin, esate baterako. Guk ez dugu epaikera atzera bota nahi. Epaiketa berri bat egin behar izanez gero uztailaren 13rako sententziak erabakita beharko luke egon. Gainerakoan Amedo eta Domínguez automatikoki kalean libre utziko lituzkete. Epaiketen abiada ikusita, ez dago horretarako denborarik, eta guk ez dugu arriskurik sortu nahi alde horretatik. Ihes egingo balute ezingo litzateke epaiketarik egin, epailearen eskuetan egon behar bait dute.
Bestalde, Blanca Balsategirekin gertatutakoa kontuan hartzekoa da. Sumarioan aitortutako guztia ukatu egin zuen epailearen aurrean, 15 egunen buruan. Ez da zaila bitarte horretan zer gertatu zen asmatzea. Fontesen aitorpena ezinbestekoa izan zen Amedo prozesatzeko. Epaiketa berri baten aurrean honek ere gauza bera egingo balu, zer? Prozesu guzti honetan, denbora gure kontra doa. Estatuak ederki lotzen ditu gauzak.
A. Zein haritatik tira liteke urrutiago jotzeko? Garai batean, Paesa enpresaria zen gauzak argitzeko esperantza. Gero ez zen horrela gertatu. Ba al da zertan izan esperantzaik?
M.C. Abokatuak ezer gutxi gara. Egiten duguna eskasa da. Orohar pertsonek ezin dugu gauza handirik egin gure bizitzan, nahiz eta guretzat egiten duguna handia izan.
Amedoren kasuan, espetxean egon dadin interesatzen zaigu guri. Ahalegin guztiak egin behar ditugu horrela izan dadin. Amedok eta bere nagusiek tratu bat egin zuten. Amedok, hitzik ez egiteko konpromezua hartu zuen eta trukean askatasuna agindu zioten. Askatasun hori modu askotan lor lezake: sententzia berrikusita, absolbituta (nahikoa zaila nere ustez, lotsagabeegia bait litzateke), Herri ekimenaren eskaerari jaramon eginda, (azken bide hau ere ez dut har ere garbi ikusten), edota bestalde, indulta dezakete. Honetarako horrenbesteko arazorik ere ez lukete izango, espainiarren iritzia horretarako ondo prestatu bait dute. Hain zuzen ere, sondeoen arabera, iritzi espainiarra Amedo aske uztearen aldekoa da. Aukera bat izan liteke espetxetik ihes egitea. Izan ere, bi hilabeteotan zazpi bat aldiz irten da bertatik ofizialki, hau da epaimahaiaren baimena eskatuta. Taktika bat izan liteke. Epaileek ez lukete parte hartuko, oharkabean ez bada, baina berdin da. Norbait egon liteke horretarako behar diren mugimenduak antolatzen. Guk, horren txiki eta mugatu garen izakiok, ez diogu espetxetik irteten utzi behar. Hitz egin dezala. bertan aspertzen denean.
Bestalde, zain egon beharra daukagu. GALek atentatu asko burutu zituen. Kalean daudenek, Amedo berriz inplika dezakete, eta beraz, beste epaiketarik egingo litzaioke. Espetxean dagoen bitartean posible da, bestela ez.
A. Tentsio handiko epaiketa izan zen Amedo eta Domínguezena. Zer ondorio duzu zuk honi buruz?
M.C. Bada gauza bat oraindik aztertu ez dena. Lau lerro nagusi jarri ziren agerian epaiketa bitartean. Fiskalarena, salaketa partikularrena, herri ekintzarena eta defentsarena. Salaketa partikularraren eta herri ekintzaren artean desberdintasun nabarmena zegoen. Herri ekimenak "El Mundo'' egunkariaren ildotik jotzen zuen, gutxi gora bebera. Ukalondoka aritzen zen etengabe. Ezkerrez, Gobernuari eraso egiten zion, eta eskubiez HBri edo ETAri. Baita neri ere, noizbait. Akaso, Gobernuak erasoa barka ziezion azaltzen zuen jokaera hori. Edota, akaso, espazio politikoaren bila zebilelako. "EI Mundo"ko kronistak, epaiketaren eguneroko jarraipena egiten zuenak, horrela biribiltzen zituen bere artikuluak: lehenik HBri eta ETAri egurra emanda, nahiz eta epaitu beharrekoak horiek ez izan kasu horretan. Herri ekimenak antzeko zerbait egiten zuen. Ez horren nabarmen, hala ere.
Gizartea gaiztotuta dagoenean. ekonomikoki zein beste modu batean gaitzak jota dagoenean, gaitz guztien errudun gisa balioko duena aurkitu beharra dago, jendea benetako arazoaz kontura ez dadin. Ekintza parapolizial guztietan nabarmena da. Judutarrekin, edota Hirugarren Mundukoekin gertatu izan den bezala, sektore batentzat HB da kalte guztien erruduna. Hauxe da Amedo eta Domínguezek zabaldutako ideologia. Eta hauxe da hain zuzen ere, gizarte espainiarrean gehien zabaldutako pentsamoldea. Hauxe da denetan kezkagarriena. Nazien garaiko Alemanian, judutarren bat ezagutuz gero, akabo, zureak egin du. Epaiketan antzeko zerbait somatzen zen HB zela eta. Saiatu ziren behin baino gehiagotan bi zerbitzariren deklarazioei sinesgarritasuna murrizten, HBko abokaturen bat ezagutzen ote zuten galdetuta. Abokatu hari, galdezka ari zela, idatzizko ohartxo bat bidali nion, esanaz, HBko abokatuaren kategoria akademikerik ez zela existitzen.
A Gerra zikinari ateak zabaldu zaizkiola aipatu izan da egunotan. Sor al liteke horrelako gerra zikinik berriro?
- M .C. Botere publikoei galdetu beharko zaie, horiek bait dira antolatzaileak. Botereok ez dira erraiek hala agintzen dietelako aritzen. GAL oso arrazionala izan zen, eta baliagarria haientzat. Frantziako boterea zalantzan zegoen, eta erabakia har zezaten bultzatu nahi zituzten. Espainiarrek metodo asko erabili zituzten horretarako. GALek adibidez, helburu bat zuen eta hura, nere ustez, bete zuen. Beste GAL bat sortuko balitz beste helburu bat lortzeko izango litzateke. Sor liteke berriz, oso erraza bait da botere publikoentzat. Dena den, gaur egun bada gerra zikina. «Gainak kentzearen teoria'' aplikatzen dute, gutxi gora behera. HBko batzuen kontrako kanpaina gerra zikina da. Nere libururen batean aipatu izan dut. Mexikoko esperientzia adierazgarria da, zentzu honetan. Zapataren garaitik boterean zegoen alderdiak, eltzea irakiten zegoelarik, langile eta nekazarien artean liderrak sortzen saiatzen zen Nekazariek lider haien eskuetan uzten zuten indarra. Eltzeak irekiten zuenean, eta gaina, hau da liderrak sortzen zirenean eltzeari gainak kentzen zizkioten irakiteari utz ziezaion. Lider batzuk erosi egiten zituzten, besteak beldurtu eta menderaezinak zirenak hil. Eltzea bolada baterako lasai zegoen, eta berriro nahasiko balitz prozesu bera jarraitzen zuten. Horren tankerako zerbait aplikatu nahi dute hemen. Begira zenbat jende agertu eta desagertu den HBn. Batzuk hil egin dituzte, Muguruzá kasu. Beste batzuk beldurtu egin nahi dituzte, Muguruza kasu. Ez dut uste lortuko dutenik.
A. Duela urte batzuk senadore izan zinen HBren izenean. Ba al da desberdintasunik orduko HBren eta oraingoaren artean?
M.C. Dena aldatzen da. Lehen erresistentzia zen batik bat gure lana. Sinesmen guztiak mantendu nahi genituen, ezertan etsi gabe. Estuago jokatzen genuen. Baina hala behar zuen. Dena den, prozesamentu eta kondenak bazter guztietatik jartzen zizkiguten. Orain politikoagoak dira.
A. Posible ikasten al duzu negoziazioa?
Aspaldidanik iruditzen zait izugarri zaila horrelakorik gertatzea Errua ez da gurea, baizik eta botere espainiarrarena. Negoziazioa posible izan dadin, estadista on bat beharko genuke gure parean. Hortxe dago koska. Estatu espainiarrak ez du De Gaulle bezalako gizonik. De Gaulleren aurkariek, estadista izugarri on batekin topo egiteko zortea izan zuten. Hark argi ikusi zuen Aljeriako arazoak independentziarik gabeko konponbiderik ez zuela. Militarrak ziur ziren boterea De Gaulleren eskuctan utzita, erabat inperialista eta kontserbadorea izaki, Aljeriak beti frantsesa izaten jarraituko zuela. Hala izanda ere, konturatu zen ezin zuela horrela izan. Etorkizuna igartzeko erraztasuna zuen. Indar handiko gizon honek, boterearen jabe izendatu zutenen iritzien gainetik berea inposatzen asmatu zuen. Guk ez dugu horrelako zorterik. Felipe González ez da estadista ona, ez daki berea inposatzen. Horretarako ikuspegi historikoa behar duzu izan, etorkizuneko ikuspegi historikoa. Negoziazioak bakarrik konpon dezake arazoa, beste irtenbiderik ez dago. Eta definitutako pertsona hori gabe ez dago negoziaziorik. Orain arteko kontaktuetan helburu polizialak lortzeko izan dira, dutu polizialak lortzeko. Gustatuko litzaidake negoziatzea, baina ez da gertatuko, oso larri egon beharko dute horretarako.
A. Garai batean abokatuek arreta handia eskaintzen zioten giza eskubideen kontrato edozeri. Orain ordea, korporatibismoz ere ez dago horrelakorik. Zer iritzi duzu zuk?
- M .C. Nik, 60 urte izaki, urterik gehienak Francoren garaian bizi izan ditut. Nere ustez, etengabe aldatzen da dena. Baina badira gauzak, Francoren garaian ezagututakoak gogorarazten dizkidatenak. Horra adibide bat. 1964ean, Abokatuen Kolegioan frankismoaren kontrakoak aurkeztu ginenean, poliziak torturatu egiten zuenik edota botere publikoen kontrako kexu izpirik ere ez zuten aditu nahi izaten. Ni orduan ez nenbilen politika munduan. Giza eskubideen aldeko defentsa zen garai hartan argi ikusten nuen lan bakarra. Geroztik jabetu naiz gauzekin, denbora medio eta nere ofizioari esker. Abokatuen Kolegioko gobernu batzordea arras kontra agertzen zen beti horrelako salaketen aurrean. Gaur egun, Alvaro Reizabalen kasua azaldu dugunean orduko joera bera gailendu da. Azken aldi honetan, botere publikoen aldeko jende asko topatzen ari naiz, Francoren garaian bezalatsu. Beraz, batzuetan gaztetzen ari naizela iruditzen zait. HBren kontrako prentsa kanpaina honek ere, Fraga Iribarne Informazio eta Turismo ministroa zenekoa gogorarazten dit. Gaur egun, prentsari ez dio agintzen ministro batek zer idatzi, baina ondorioa bera da.
Garbiñe Ubeda

NORTASUN AGIRIA
Hamairu urte zituela «lliada» bertsio originalean irakurri zuen; gaur egun, autore grekoek eta latinoek ditu gogokoenak. Telebista maiz ikusten du, eta polizien filmeak eta westernak gustatzen zaizkio gehien. Matematikekin asmatzen ez zuelako da abokatua. Orain dela gutxi arte footing egiten zuen, baina sendagileak debekatu egin dio. Bizirik dagoen bitartean nahiko luke GAL trama argitzea, ikusi ahal izateko. Ametsik handiena: Euskal Herri libre batean bizitzea. Bigarren amets handiena: abokatu eskubitarrak gartzeletan beren bezeroak bisitatzen ikustea «Animaliekin harreman onak dituela» dio, batik bat zakurrekin
30-34

GaiezPolitikaEuskal HerrGatazka
GaiezPolitikaEuskal HerrNegoziazioa
PertsonaiazCASTELLS1
EgileezUBEDA1Politika

Azkenak
Su artifizialak

Bitxia egiten zait oso askok su artifizialei dieten miresmena. Ikuskizunak sortzen duen itsutasun eta gorreria aukeran nonahi. Ni uxatu egiten nau giro piroteknikoak. Baina onartzea besterik ez daukat gehiengo batek horretan murgilduta bizi nahi duela; besteak beste, sistema oso... [+]


Herrialde Katalanetako herririk turistikoenak, eskuin muturraren bozen biltoki

Kataluniako azken hauteskundeetako eta Europako hauteskundeetako emaitzetatik abiatuta, presio turistiko handiena bizi duten Herrialde Katalanetako herrietan eskuin muturraren botoak nola egin duen gora aztertuko dugu.


Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu
Puigdemontek nola egin zien iskin poliziei?

Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]


2024-08-09 | Euskal Irratiak
Baionako Euskal Museoak ehun urte bete ditu aurten

Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]


Sustantziarik gabea

Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Euskal Herriko ikurrak kendu dituzte Atarrabiako pilotalekuan, Nafarroakoa izan ezik

Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]


Lodifobia eta patologizazioa Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean

Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


2024-08-09 | Axier Lopez
UPNk eta PSNk ez dute lortu Raimundo el Canastero zentsuratzea Tafallan

UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]


2024-08-09 | Axier Lopez
Beste milioi bat euro eman die Jaurlaritzak erdarazko hedabideei

Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]


Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


Eguneraketa berriak daude