"Kazetarien mehatxu nagusia publizitatea da, ez besterik"
Gerard Eder Baionako "Sud Ouest" eguntariko erredakzio arduradun ordea da. l988an iritsi zen Baionara eta fama aski ona hartu du jadanik abertzaleekiko erakutsi duen jarrera irekiagatik. Berarekin aritu gara Ipar Euskal Herriko bizi publikoaz, kanpotik etorritako so egile baten ikuspuntutik.
Askotan kazetariak kritikatzen dira. Hona iritsi naizenetik denetarik entzun dut: RPR alderdiarentzat lan egiten nuela, komunistek ordaintzen zidatela... Nik jende guztiarekin harreman onak ditut, batzuetan ere esaten didate abertzaleei leku gehiegi uzten diedala. Adibide bat hartuko dut, manifestaldietan ibiltzen den jendearen kopurua aldiro kontatzen saiatzen naiz, eta uste dut bakarra naizela. Irratietan zenbaki faltsuak, lodituak behintzat ematen dituztela konturatu naiz. Jendeak irratia entzuten du eta ondoren "Sud Ouest"en agertzen diren zenbakiak desberdinak izaten dira.
Askotan kritikatzen gaituzte, baina uste dut ez dela kasurik egin behar, ez gara horregatik beldurtu behar, bestela ez genuke deus egingo. Terrorismoaz hitz egitea gauza minbera da baina ez aipatzea okerragoa da, eta gainera interes gabeko edo saltsarik gabeko artikuluak idazten badira, ez dira gehiago irakurtzen.
Kazetarien independetziaz nere ideia badut, eta nere ustez kazetariaren mehatxu nagusia publizitatea da, ez besterik. Ezta erredaktore burua ere. Publizitate asko ematen dizun pertsona batek deitzen badizu zure artikuluak ez bait zaizkio gustatzen, horrek sortzen du arrisku bat. Nik dei horiek ez ditut kontutan hartzen, nere ustez zuzena den lan bat egiten saiatzen naiz.
Ez nuen sekulan ezagutu hain klase politiko kontserbatzaile bat. Har dezagun kultura adibidez. Ez nuen ulertzen nola hautetsi euskaldun butzuek, etxean euskaraz egiten zutenak beti, euskara berrikasten zutenak terroristatzat hartzen zituzten. Kontseilari nagusi baten adibidea dut hain zuzen. Kontserbatzailetasun hori Iparraldeko biztaleena zen ere orain dela gutxi arte. Hain zuzen, lankide batek erakutsi zidan gerla aintzineko testu bat, Ibarnegarai politiko gizonak irakurri zuena, Garazin, 1939an pilota partidu baten ondotik. Bertan esaten zuen Hegoaldetik etortzen ziren errepublikar euskaldun guztientzat kontzentrazio kanpamenduak ireki beharko zirela. Han zegoen entzulegoa euskalduna zen ziurrenik, baina jendeak diskurtsoa onartu egin zuen. Kontserlatzailetasun hori klase politikoan geratzen da oraindik.
Modan dago ere momentuan frantses iraultza biziki txarra izan dela Euskal Herriarentzat adieraztea. Hor neurriak gainditzen direla uste dut. frantses iraultza baino lehen Iparraldeko hiru herrialdeak ez bait ziren batuak. Hegoaldean ere, herrialdeen artean gerla frango egon ziren. Ez da kritika bat, baina gaurko nazionalismoari XVI mendean sustraiak bilatzea zentzugabekeria bat da neretzat. Baina uste dut identifikazio txar bat egon dela euskalduna zen guztia eta ideia atzerakoien artean. Hemengo jendeari zaila izan zaio nortasun bat atxikitzea aurrerapenaren alde izanik.
Euskara hizkuntza bat dela konturatu da jendea. Bistan da jendearentzat frantsesa jakitea garrantzitsua dela, lana egiteko eta abar. Baina orain frantsesez eta euskaraz ondo dakien jende asko dago, eta euskaraz egitea gehigarri bat da. Gauza guzi horiek denbora asko ematen dute aintzinatzeko, eta horretan irratiek lan arras inportante bat egin dute. Irratiak sortu zirenetik instituzionalizatze piska bat izan da. Jendeak badaki euskal telebista bat badagoela, euskal gobernu bat ere bai. Hori dena baldin badago ez da hain txarra izango. Gainera Grenetek Ardanza errezibitzen du. Jendea ohartu da euskalduna izateak ez zuela bakarrik ardiak zaintzeko edo behiak eraisteko balio.
Miarritzeko adibidea har dezagun ere. Garaipen bat zela zioten abertzaleek, Borotra abertzaleekin lotu bait zen. Paradoxa bat dago: alde batetik Borotrarekiko elkargoa onartzen da eta bestaldetik EAJ eta PSOEren artekoa salatzen da. Logika falta da. Orain dela gutxi ere, hemen atxiloketa batzuk gertatu ondotik, Hegoaldean EAJk agiri bat atera zuen frantses poliziaren lana goraipatuz, eta egun batzuk berantago hemengo EAJk IKren atentatu bat salatzea ukatu zuen. Hor ere logika falta da, ezin dira bi gauza horiek egin.
Badago pragmatismo politiko hat, ulertzen ez dudana. Hala eta guztiz ere, esan behar da abertzaleak direla gauzak gehien mugiarazten dituztenak Iparraldean, bereziki barnealdean. Baionan gauzak ez dira hain errazak, herriak bere nortasun euskalduna gehiago galdu duelako. Alderdien antolaketa ere indartsuagoa da. Fenomenoa luzeagoa izango da.
NORTASUN AGIRIA
48 urte ditu kazetari honek
Gerard Eder da bere izen publikoa, eta egiazkoa ez du eman nahi inolaz ere
Lyon hirian sortu zen
Gehien maite duen herria Nafarroa Beherean kokatzen den Bazkazane da
Oso erraz haserretzen dela dio
Bere emaztea euskalduna da
Berarentzat espantogarriak diren bi pertsona: Jesse Owens kirolaria eta Auguste Banqui politikaria (XIX mendeko sozialista)
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.
Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
.jpg)
Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]
ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak atxikimendu kanpainarekin.
Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]
Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.
Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena.