«Ez EAJk ez ETAk ez dute ahalmenik arerioaren borondatea aldatzeko»

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Joseba Ariznabarreta «Itzaga», Orreaga taldeko partaidea:
«Ez EAJk ez ETAk ez dute ahalmenik arerioaren borondatea aldatzeko»
Eztabaida biz lezakeelakoan, «Euskadi: aproximación politica» liburua plazaratu du Joseba Ariznabarretak, Itzaga ezizenez. Orreaga iritzi politikorako taldeko kide guztiak bezala, ez dago gaur egun egiten den politikarekin konforme. Euskal politikak nolakoa beharko lukeen izan zehazteko debatea sortu nahian dabil Itzaga.
ARGIA. Alderdi politikoekin konforme ez zaudetenez, Orreaga iritzi korrontea sortu duzue. Zuen ustez ez da politikarik egiten. Hauxe da, hain zuzen ere, "Euskadi: aproximación politica" liburuan islatu duzuna.
J. ARIZNABARRETA. Orreaga ez dago nere libururuarekin derrigorrez identifikatu beharrik. Liburuarekin Orreaga taldeko partaide guztiak konforme badaude ere, liburu hauxe baino gehiago da Orreaga. Dena den, liburu hobeak idazteko gai den jendeak osatzen du taldea.
Liburuak Euskal Herriaren aldeko politika egiten denik ukatu egiten du. Politika egiten da, baina ez benetakoa, Euskal Herriaren aldekoa, alderdien izenean behinik behin.
Herriak, berriz, berez erresistitzen du. Baina berezkotasun horrek ezin lezake inoiz politika emaitza onik eman, baldin eta kualifikatzen ez bada. Kualifikazio hori lortzeko daude alderdiak, baina ez dute horretan asmatzen.
Euskal sentimentua eta abertzaletasuna ezinbestekoak dira, baina horrekin bakarrik ezin da fruitu politikorik bildu.
A. Liburuan, Euskal Herriak subjektu politiko bilakatu behar duela aipatzen duzu.
J.A. Hain zuzen ere, Euskal Herria subjektu politiko bilakatzen ez den bitartean, edo kualifikazio politiko hori lortzen ez duen bitartean, objektu politikoa dela esaten da, hau da, berezkotasun hutsa. Estrategia politiko bat du bere kontra, eta berezkotasun hutsak ez dezake horren kontra ezer handirik egin.
A. Instituzioetan parte hartzearen kontra zaude.
J.A. Inperialismoarekin kolaboratzea bait da hori. Horrek ez du esan nahi dauden erakundeak kontuan hartu behar ez direnik. Markoa jarrita dago. Batzuetan herriaren alde ezer egiteko erraztasunak ematen ditu, lehen ez bezala. Baina ez ditzakezu instituzio horiek zeureak balira bezala onar. Gu estatuan integra gaitezen jarri ditu arerioak. Horiek onartzeak desagertzea dakar.
Herriak hala nahi izango balu, horren kontrako beste mugimendu politiko bat sortu beharko litzateke, egoera hori salatuko lukeena, eta gobernu espainiarrarekin edo dagokionarekin negoziatu beharko lukeena.
Ez dut, dena den, ezer berririk asmatu. Argi eta garbi diot liburuan ere, «Lan Deya»k ere lehenagotik esana duela, eta bertatik hartutako ideiak direla. Europako herri zapalduek ere horixe bera azaldu dute. Europan praktikan jarri dute, eta emaitzak biziki onak izan dira.
Estatu espainiarraren aurrean subjektu politiko bezala agertzea baizik ez da. 1977an, Franco hildakoan eta instituzioetan parte hartu baino lehenago, subjektu politiko bezala ihardun bagenu, besterik genuke orain.
Lituanian, Letonian eta Estonian, esate baterako, egin duten bezalase. Mugimendu demokratiko zabal baten aintzindariak izango ginateke, baina begira non garen... Trenaren azken bagoia harrapatu ezinik.
A. Independentzia lortzea duzue helburu. Zentzu horretan, eta alderdietatik kanpo, Euskaria ere hor dago.
J.A. Baliteke izatea, geurearen antzean, beste talde batzuk ere. Alderdien jokaerarekin ados ez daudenekin debatea sortzea interesgarria litzateke benetan. Ez dakit nola lor litekeen eztabaida hori, baina inportantea da lortzea. Gero eta nabarmenagoa da ezadostasuna. Horren inguruko artikuluak, esate baterako, gero eta ugariagoak dira, baina ondoren ez da eztabaidatzen. Gainera, nork bere kutsuarekin erabiltzen du terminologia, eta askotan ez dugu elkar ulertzen. Gehiago saiatu beharko genuke horretan.
Ezker abertzalekoa naizela idatzi izan da, baina nik ez dut horrelakorik sekula esan. Eskubitarra naizenik esan ez dudalako ezker abertzalekoa al naiz? Hain zaharkitua ikusten dut gaur haren terminologia! Ni euskotarra naiz, eta beraz demokrata. "Ezkerra" eta antzekoak...
A. EAJ eta ETA kritikatzen dituzu batipat.
J.A. Bai, beste hainbat alderdi ez bait ditut kontuan hartu ere egiten. Beste sigla batzuk aipatu ere ez ditut egiten. EAJ adibidea da.
ETAri dagokionez, ez dut bere bidean sinesten. Atentatuak burututa Estatu espainiarrarekin negoziatzea lortuko dutela uste dute. Estatu espainiarrak nahikoa frogatua du horrelakoekin ez dela beldurtzen. Benetako gerra bat dugu lekuko. Gainera beste alderdi guztiak ari dira Estatua legitimatzen, baita ETA bera ere. ETAk ere botoa ematera joateko agindua emana du. Eta bozketek legitimatu egiten dute estatua, baita ezezko botoek ere. Beraz, Estatu espainiarra guztiz kontsideratuta dago estatu guztien aurrean. Atentatuari uko egiten bazaio, hurrengo pausoa instituzioetan erabat parte hartzea izango ez ote den beldur naiz. Ulertezina egiten zait hori. Politika EAJ eta horrelakoek egiten dutena da biolentzia berriz, ETArena. Baina politika beti da biolentzia. Gerra, azken finean, politikaren beste era bateko garapena baizik ez da. EAJrena ez da biolentzia, baina ETArena ere ez. Euskal Herriaren aldeko biolentzia, noski. Arerioaren kontra duzun indar guztia erabiltzea da biolentzia politikoa. Ez EAJk ez ETAk ez dute ahalmenik arerioaren borondatea aldatzeko.
Ni ez nago ez indar armatuaren kontra, ezta politikaren kontra ere. Ez nago printzipioz ezeren kontra. Biolentziarik gabe helburua lortzerik ez dagoela ulertzen dut nik. Baina zer da biolentzia? Horixe da definitu beharko genukeena. Eta baita bere erabilera egokiena ere.
Lehenik indarrak neurtu behar dira. Guk ditugun indarrak eta arerioak dituenak alderatzea politikarien lana da. Horretaz gain, arerioari minik handiena non emango dion asmatzea ere haien lana da. Horixe da politika. Oso lan zaila da, baina nork esan du politika egitea erraza denik? Hemen ez dago politikaririk, eta ez dugu ia sekula izan. Hauxe da, Euskal Herriak egindako akatsik handiena. Herria beti izan da borrokarako prest, baina politikariek porrotera eraman dute beti.
A. Gutxiegi politizatzen dela diozu. Abstentzioak ordea, ez dirudi horretaraho bide errazik uzten duenik.
J.A. Gu abstentzioaren aldekoak izan gara beti. Baina abstentzio aktiboa eskatzen dugu. Abstentzioa jarrera politiko bat da. Gaur egungoa pasotismoa bada, besterik da. Pasotismo horretara ideologia inperialistak eraman gaitu. Inperialismoak oraingoa politika bezala definitzen badu, eta gazteek horretatik emaitza onik ez dator eta ikusten badute, politikari uko egingo diote.
EAJ ere mezu hori zabaltzen ari da. Alegia, gauzak larregi politizatuak dandenez, gure arazo ekonomikoak ez dira konponduko. Konponbiderik egokiena lan egitea eta ondradu izatea dela diote. Ez dut ulertzen. Gu politikaren bidez zapaldu gaituzte. Beraz, irtenbide bakarra politika da.
A. Politizatzearena aipatu duzunez, euskararen arazoa nola ikusten duzu zentzu honetan?
J.A. Ez badira baldintza eta erlazio sozialak aldatzen, eta hori politika bidez egin liteke azken finean, euskarak ere ez dauka irtenbiderik. Euskararen alde jadanik egin behar da, eta badira egiten ari direnak.
A. Orain arte politizatzen ondo asmatu duten hakarrak, euskararen etsaiak izan dira ordea.
J.A. Politizatu egin beharko da azkenean. Euskararena betiko leloa da. Inperialismoaren estrategia da. Lehen esandakoarekin zer ikusi handia du honek. 1977an instituzioak onartzearekin batera, Euskal Herrian PSOEkoak UAkoak eta PPkoak egon daitezkeela onartu genuen. Legitimatu egin ditugu. Zein herritan ikusi duzu atzerriko alderdirik hauteskundeetan? Hori hemen bakarrik gertatzen da. Euskal Herria Espainiako zati bat bailitzan ikusten badugu, bidezkoa da esatea euskara irakatsi bai baina ezin dela 'inposatu'. Euskal Herria zapaltzeko arma guztiak erabiltzen dituzte. Bitartean, erdara inposatzen digute eta guk berriz, elkar hizketa eta komentzimendua...
Garbiñe Ubeda
8-10

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakBesteakOrreaga
PertsonaiazARIZNABARR1
EgileezUBEDA1Politika

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude