"Publikoa aldatu egin da»


2021eko uztailaren 19an
Mattin Treku bertsolariaren omenaldia dela eta, Euskal Kultur Erakundeko Daniel Landarti elkarrizketa.
Daniel Landart, Euskal Kultur Erakundekoa
"Publikoa aldatu egin da»
ARGIA. Mattin, irriaren erregea?
DANIEL LANDART. Iparraldean behintzat Mattin zutitzen zelarik bertso bat kantatzeko, bere gorputzak, bere kurritzeko manerak, hori guziak jadanik piska bat irria sortarazten zuen. Horretan uste dut teatrolari lana ere landu zuela. Baina, bere bertsoetan gai serioak irriarekin itzulikatzen zituen baita ere. Nahiz eta denok badakigun arriskugarria izan daitekeela eta batzuetan, urrunegi joan zela.
A. Hil ote da bertsolaritza Iparraldean Mattin eta Xalbador joan ondotik:
D.L. Ez dut batere uste. Baditugu oraindik bertsolariak, eta izanen ere. Xalbadorren liburuak, bereziki, irakurtzen ditugularik, harrituak gelditzen gara; baina ez pentsa hasierako Xalbador bertsolaria, azken urteetako bera zenik. Eta gure beste bertsolarietan, ez dut izenik emanen, badira ere onak.
Orokorki hartuz, bai Iparraldean eta bereziki Hegoaldean, azken urteetan bertsolariak urrats handiak egin ditu. Gaurko bertsolariak, aurrekoekin konparatuz hobeak direla uste dut.
Publikoa gainera aldatu egin da. Publikoak biziki kasu gehiago egiten dio bertsolariak esandakoari. Hortakotz, gaur egun bertsolari izatea askoz ere zailagoa da, duela zenbait urte baino.
A. Mattinek ez zuen maite bertsoak idaztea, zergatik?
D. L. Lehendabizi, lan zaila izaten delako. Hala ere, «Etxe xokotik dantzari" liburuan, bertso politak badira. Konparatzen badugu «Ahal dena" bere lehen liburuarekin, han hemenka kantatu bertsoak, Aita Zabalak liburura aldatuak; azkenekoak hobeak dira, hots, idatzitakoak. Eta bigarrenean idatziak dira, kantatuak baino.
A. Pastoral bat idatziko ote da inoiz, Mattinen gainean?
-D.L. Nork erranen zuen bat izango zela, Xalbadorrez?
A. Zer diozu omenaldiaz, tenorean heldu zaio?
D. L. Beti kasu egin behar zaio omenaldi hitzari. Hala ere iruditzen zait hamar urteren buruan, Mattinen ohorez egun batzu muntatzea aberasgarri dela; ez atzera begiratzeko, duela hamar urtekoari atxikitzeko baino. Gauzak poliki egiten badira, bai mintzaldi, bai erakusketa, bai harri baten lantzea... Eskultore batek hilabeteak pasatu ditu lan txukun bat prestatzen, Herriko Etxeak baratze bat eskainiko dio harri horri, liburu bat agertuko da bestalde. Beraz omenaldi hori aberasgarria da kulturarako. Omenaldiek hori izan behar dute.
Mikel Asurmendi
47

GaiezKulturaKultur ErakEKE
GaiezKulturaBertsolaritBertsolariaTREKU1
GaiezKulturaEkitaldiakOmenaldiak
PertsonaiazLANDART1


Azkenak
Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]


2024-12-23 | Irati Diez Virto
Ez naiz sagua, ezta satorra ere; lursagua naiz

Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]


2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Ilarraren entzumena

Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.


2024-12-23 | Garazi Zabaleta
Ekin Dulantzi
Nekazaritzako elikagaien test gunea Dulantzin

Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]


Gabonetan tokikoa eta sasoikoa kontsumitu eta, bide batez, Israelgo produktuak boikoteatu

Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.


Teknologia
Gai izango ez garenean

Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]


Materialismo histerikoa
Idatzi nahi nuen

Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]


2024-12-21 | Iñaki Lasa Nuin
Pagadiak

Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.

Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]


Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


Gobernu berriaren aurrekontu neoliberal zaharrak

 Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.


Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


Eguneraketa berriak daude