«Antzerki testua literatur sail bat dela kontsideratu dugu beti»


2021eko uztailaren 19an
Gillaume Irigoienen (Hiruak Bat taldea) bigarren antzerki liburua kalean
«Antzerki testua literatur sail bat dela kontsideratu dugu beti»
Gillaume Irigoienen seigarren antzerki lana, "Don Iban eta Ibai Gorri" argitaratu du Elkar argitaletxeak. Idazle nafarra da azken urte hauetan teatro gehien idatzi duena, hautatu duen komunikaizo bidea komedia izaki. Ainize Mongelosen sortua, gaur egun kostalderat bizitzerat etorria zaigu.
ARGIA. Zure izena Hiruak Bat taldeari lotua da. Esplikatzen ahal diguzu hori?
G. IRIGOIEN. Orain dela 21 urte Hiruak Bat antzerki taldea sortu zen, erretoraren inguruan. Larzabal, Monzon eta Landarten antzerkiak ematen zituzten. Zazpi urte iraun zuen taldeak eta zonbait aldaketa izan ziren. Ordura arte talde horrek zuen helburu nagusia zen hiru herrietako gazteak, Lakarra, Ainize eta Gamartekoak biltzea.
Garai hartan abertzale mugimendua azkartzen ari zen, eta beste gai batzuk hunkitzeko gogoa sortu zen, gehiago gizarteari lotutakoak. Helburua ez zen gehiago komedia egitea, eta horrela Biper Beltx bilakatu zen. Horrek aztarnak utzi zituen eta 83an hiru herri horietan berriz ere dinamika berri bat sortzen ari zenez, adibidez urtero irri gau bat antolatzen genuen. Antzerki labur batzuk idazten hasi ginen eta pittakan antzerkiaren bidea hautatu genuen.
A. Jadanik sei antzerki idatzi dituzu, denak komediak. Zergatik hori?
G.I. Irria maite dudalako, eta taldean ere horrelako testuak errazki etortzen zaizkit. Bestalde, antzerkian galdera da «irri eginen ote dugu antzerki honekin?». Beraz horrek mugatzen gaitu nolazpait. Hobeki erraiteko, mugatu egin lezake, baina irrian ere badira maila asko, eta molde askoz irri egin daiteke.
«Apetitu on» antzezlana eman genuelarik, jendeak irri egin zuen. Alta goseteaz ari ginen. Jendeak irri egiten zuen baina ez zen hala ere gustian atera. Hori ere nahikunde bat da.
A. Noiz idatzi zenuen «Don Iban eta Ibai Gorri»?
G.I. 1989ko gabonak eta urtats besta artean idazten hasi nintzen eta martxoaren 31ean bukatu. Antzerkia emana izan zen urtarrilaren ondarrean. Beraz, antzera bukatu nuen ematen ari ginelarik. Antzerkiak fite idatziak dira, baina gero testua taldean lantzen dugu.
A. Antzerkiak gehien bat Nafarroa Beherean ematen dituzue...
G.I. Gure antzerki mota Nafarroa Beherean gustatzen da. Gu hangoak bait gara, baita gure lagunak ere. Kostaldean aldaketak izan dira eta gaur egun egia da publiko bat badagoela. Azken aldian ehun bat lagunen aintzinean eman genuen Baionan eta hori da publiko normala antzerki batentzat.
Antzerkia muntatzea gauza nekagarria da. Eta orain gehiago, kalitatezko gauzak egin behar direlakoan. Bestenaz ez gara kontsideratuak. Hiru, lau hilabetez lan asko egiten dugu.
A. "Don Iban eta Ibai Gorri" bertsoka idatzia da. Nola erabaki duzu molde hori?
G.I. Hemen, hirugarrenera iristen diren guziek frantses klasikoak ezagutzen dituzte eta horiek bertsotan idatziak dira. Antzerki hau idazten hasi nintzelarik, Euskadiko bertsolari txapelketako garaia zen. Giro horretan murgildua nintzen.
Egin dugun apostua da publikoak testua maite duela. Hautatu dugun gaia ere bilgarria zen, interesa sortu zuen, rugbiaren inguruan ibiltzen direnen artean. Zer erranen zen jakiteko nahia sortu zuen. Modu berezi batez gauza frango erranak izanen zirela susmoa bazen.
Gero jakin nahi nuen ere zer nolako erantzuna emango zuen publikoak bertsoka idatzitako testua entzunez. Arrakasta ukan dugu: publiko largoak ongi hartu du.
A. Zerk eman dizue lan gehien?
G.I. Batzuk ez dira konturatu testua bertsoka idatzia zenik. Zer tonoak erabili, perpausak non eten lerro muturrei eskapatzeko... hori da ongi egina izan den gauza bat . Gure kalitatezko lana izan da testuaren emaiteari buruz, Gerard Bagardiri esker, gure taula zuzendaria.
A. Aurkezten duzuen liburuan Antton Lukuk zure testuaren komentario biziki aberatsa egiten du.
G.I. Fantasma bat bagenuen, antzerki klasikoentzat egiten diren agerpenak egitea. Lan berri bat osatu nahi genuen eta publikoari eskaini. Guk egin dugun lana ez da bakarrik idazle bati esker sortu, baizik eta talde bati esker. Eta hori ere erakutsi nahi genuen.
Guk, taldean, beti kontsideratu dugu antzerki testua literatur sail bat dela eta ez ditugu gure buruak besteengandik moztuak sentitzen. Antzerkia da, literatura zuzenean eramana. Eta ez baduzu kausitzen, ageri da, ez du horrek barkatzen.
Ixabel Etxeberria
54-55


GaiezKulturaLiteraturaIdazleakIRIGOIEN6
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaBesteak
GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakBesteak
PertsonaiazIRIGOIEN6
EgileezETXEBERRI11Kultura

Azkenak
2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]


Aurtengorako irakurgaiak

Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]


2025-01-20 | Iñaki Sanz-Azkue
Hotza maite duen igela

Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]


2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Euskal Herria banana errepublika

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]


2025-01-20 | Garazi Zabaleta
Aleko
“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”

Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Eguneraketa berriak daude