«Antzerki testua literatur sail bat dela kontsideratu dugu beti»


2021eko uztailaren 19an
Gillaume Irigoienen (Hiruak Bat taldea) bigarren antzerki liburua kalean
«Antzerki testua literatur sail bat dela kontsideratu dugu beti»
Gillaume Irigoienen seigarren antzerki lana, "Don Iban eta Ibai Gorri" argitaratu du Elkar argitaletxeak. Idazle nafarra da azken urte hauetan teatro gehien idatzi duena, hautatu duen komunikaizo bidea komedia izaki. Ainize Mongelosen sortua, gaur egun kostalderat bizitzerat etorria zaigu.
ARGIA. Zure izena Hiruak Bat taldeari lotua da. Esplikatzen ahal diguzu hori?
G. IRIGOIEN. Orain dela 21 urte Hiruak Bat antzerki taldea sortu zen, erretoraren inguruan. Larzabal, Monzon eta Landarten antzerkiak ematen zituzten. Zazpi urte iraun zuen taldeak eta zonbait aldaketa izan ziren. Ordura arte talde horrek zuen helburu nagusia zen hiru herrietako gazteak, Lakarra, Ainize eta Gamartekoak biltzea.
Garai hartan abertzale mugimendua azkartzen ari zen, eta beste gai batzuk hunkitzeko gogoa sortu zen, gehiago gizarteari lotutakoak. Helburua ez zen gehiago komedia egitea, eta horrela Biper Beltx bilakatu zen. Horrek aztarnak utzi zituen eta 83an hiru herri horietan berriz ere dinamika berri bat sortzen ari zenez, adibidez urtero irri gau bat antolatzen genuen. Antzerki labur batzuk idazten hasi ginen eta pittakan antzerkiaren bidea hautatu genuen.
A. Jadanik sei antzerki idatzi dituzu, denak komediak. Zergatik hori?
G.I. Irria maite dudalako, eta taldean ere horrelako testuak errazki etortzen zaizkit. Bestalde, antzerkian galdera da «irri eginen ote dugu antzerki honekin?». Beraz horrek mugatzen gaitu nolazpait. Hobeki erraiteko, mugatu egin lezake, baina irrian ere badira maila asko, eta molde askoz irri egin daiteke.
«Apetitu on» antzezlana eman genuelarik, jendeak irri egin zuen. Alta goseteaz ari ginen. Jendeak irri egiten zuen baina ez zen hala ere gustian atera. Hori ere nahikunde bat da.
A. Noiz idatzi zenuen «Don Iban eta Ibai Gorri»?
G.I. 1989ko gabonak eta urtats besta artean idazten hasi nintzen eta martxoaren 31ean bukatu. Antzerkia emana izan zen urtarrilaren ondarrean. Beraz, antzera bukatu nuen ematen ari ginelarik. Antzerkiak fite idatziak dira, baina gero testua taldean lantzen dugu.
A. Antzerkiak gehien bat Nafarroa Beherean ematen dituzue...
G.I. Gure antzerki mota Nafarroa Beherean gustatzen da. Gu hangoak bait gara, baita gure lagunak ere. Kostaldean aldaketak izan dira eta gaur egun egia da publiko bat badagoela. Azken aldian ehun bat lagunen aintzinean eman genuen Baionan eta hori da publiko normala antzerki batentzat.
Antzerkia muntatzea gauza nekagarria da. Eta orain gehiago, kalitatezko gauzak egin behar direlakoan. Bestenaz ez gara kontsideratuak. Hiru, lau hilabetez lan asko egiten dugu.
A. "Don Iban eta Ibai Gorri" bertsoka idatzia da. Nola erabaki duzu molde hori?
G.I. Hemen, hirugarrenera iristen diren guziek frantses klasikoak ezagutzen dituzte eta horiek bertsotan idatziak dira. Antzerki hau idazten hasi nintzelarik, Euskadiko bertsolari txapelketako garaia zen. Giro horretan murgildua nintzen.
Egin dugun apostua da publikoak testua maite duela. Hautatu dugun gaia ere bilgarria zen, interesa sortu zuen, rugbiaren inguruan ibiltzen direnen artean. Zer erranen zen jakiteko nahia sortu zuen. Modu berezi batez gauza frango erranak izanen zirela susmoa bazen.
Gero jakin nahi nuen ere zer nolako erantzuna emango zuen publikoak bertsoka idatzitako testua entzunez. Arrakasta ukan dugu: publiko largoak ongi hartu du.
A. Zerk eman dizue lan gehien?
G.I. Batzuk ez dira konturatu testua bertsoka idatzia zenik. Zer tonoak erabili, perpausak non eten lerro muturrei eskapatzeko... hori da ongi egina izan den gauza bat . Gure kalitatezko lana izan da testuaren emaiteari buruz, Gerard Bagardiri esker, gure taula zuzendaria.
A. Aurkezten duzuen liburuan Antton Lukuk zure testuaren komentario biziki aberatsa egiten du.
G.I. Fantasma bat bagenuen, antzerki klasikoentzat egiten diren agerpenak egitea. Lan berri bat osatu nahi genuen eta publikoari eskaini. Guk egin dugun lana ez da bakarrik idazle bati esker sortu, baizik eta talde bati esker. Eta hori ere erakutsi nahi genuen.
Guk, taldean, beti kontsideratu dugu antzerki testua literatur sail bat dela eta ez ditugu gure buruak besteengandik moztuak sentitzen. Antzerkia da, literatura zuzenean eramana. Eta ez baduzu kausitzen, ageri da, ez du horrek barkatzen.
Ixabel Etxeberria
54-55


GaiezKulturaLiteraturaIdazleakIRIGOIEN6
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaBesteak
GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakBesteak
PertsonaiazIRIGOIEN6
EgileezETXEBERRI11Kultura

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude