Mikel Hernandez: (r)Liburua amaituta, gogorik gabe gelditzen naiz»

Mikel Hernandez musikaria eta idazleari elkarrizketa
Musika zinta bat salduko da "Etorriko haiz nirekin?" nobelarekin batera
Mikel Hernandez: (r)Liburua amaituta, gogorik gabe gelditzen naiz»
Ofizioz institutuko irakaslea, euskara eta euskal literatura irakasten ditu. Afizioz, idazle eta musikaria. Pribilejiatutzat du bere burua irakasle batek finean mehatzari batek baino denbora gehiago duelako beste gauzetara dedikatzeko, irakaskuntzak sistema nerbiosoa hondatzen duen arren. Duela sei bat urte ipuin liburu pare bat argitaratu zuenetik musikara dedikatu da, ez du oso zorte ona izan, baina beti izan du oso gogoko. Beti tartekatu izan ditu hala ere musika eta literatura.
ARGIA. Zer kontatu nahi izan duzu "Etorriko haiz nirekin?" nobelarekin?
MIKEL HERNANDEZ. Oraingo Euskal Herria da kokalekua, hobeto esan orain dela bost bat urtekoa, 86koa. Egoera sozio-politikoa azaltzen da, protagonistak 35 bat urte ditu, oraingo berrogei urtekoen belaunaldia izango litzateke. Zertaz idatzi dudan esatea zaila da, baina esango dizut Euskal Herriko egoera azaltzen dela, inongo asmo moralistarik gabe, zer edo zer isladatu.
A. "Zer edo zer" hori zer da?
M.H. Zer ikusten den kalean, manifestazioak, biolentzia... bi alderdi daude nolabait. Intimoa, edo pertsonek bizi dituzten eguneroko problemak batetik, eta bestetik, alderdi publikoago bat. Hau da, denon bizitzetan agertzen diren bi alderdiak, barne bizitza eta kanpo bizitza. Biek elkarri eragin diote.
A. Flash moduko butzuk tartekatu dituzu hari nagusian kapitaluen artean.
M.H. Berez bada istorio lineala. Horretan gauza batzuk azaltzen dira, baina ez dira kontatzen, aipatu besterik ez dira egiten. Gauza horiek gero bereziki, zehaztasun handiz kontatzen dira beste kapitulu batzuetan. Gertakariak dira gehienbat, oso biolentoak. Tortura eskena bat agertu nahi badut, zehaztasun oro ematen dut. Dokumentatu egin naiz asko horretarako. Testigantzak, liburuak irakurri ditut. Norbaitek kalean kasualitatez lehergailu bat zapaltzen badu, hori ere zehaztasun handiz azaltzen da. Beraz, horiek askoz kontakizun (r)objetiboagoak» dira, ez zentzu politikoan, literarioan baizik.
A. Zergatik banatu dituzu elkarrekin hainbesteko eragina badute?
M.H. Bada arrazoi bat. Hemen Euskal Herrian bada, beste leku askotan bezala, bizitza pribatu bat. Eta denen atzean, bizitza publikoago bat. Nahiz eta gizon publikoak ez izan, edo politikoak ez izan, kaleko bizitza hori badago. Bi bizitza horiek askotan nahastu egiten dira.
A. Ipuin liburuak idatziak dituzu lehenagotik. Bost bat urte izango dira. Nolaz eten hori?
M.H. Sei urte dira. Zergatik? Bigarren liburua argitaratu zenean ez nuen idazteko gogorik. Gero musika munduan hasi nintzen. Musika talde bat osatu nahian ibili nintzen. Proiektu horretan hainbat urtetan aritu ondoren ikusi nuen ezinezkoa zela neretzat gauzak behar bezala egitea. Gainera problema handiak daude musikoak lortzeko. Azkenean porrot egin nuen, baina gorde dut zeozer horretatik. Nobela honek erreferentzia musikal asko du. Musika mota askotakoak ditu erreferentziak. Liburuan protagonista batzuk grabatzen dute maketa bat. Maketa hori salduko da liburuarekin batera.
A. Nola eta non grabatu duzu?
M.H. Ez da marabila bat. Badakizu nola grabatzen diren maketak. Ez da estudioan grabatzea bezala. Nik etxean grabatu dut, erritmo kaja bat, kitarra elektrikoa, bajo elektrikoa, kitarra akustikoa... gero lagun batek teklatua... Lau pistako traste batean grabatu dut. Kalitate handirik ez duelako, eta argitaletxekoek pentsatzen dutelako liburua erosten dela liburuarengatik eta ez liburuarekin batera erregala litekeen musikarengatik, orduan bostehun ale bakarrik argitaratzea erabaki zuten. Lehenengo bostehun erosleentzat dohainik izango da zinta. Gauza bitxi moduan. Hori bukatzen denean kitto.
A. Liburua uler al liteke zintarik entzun gabe?
M.H. Bai. Dudarik gabe.
A. Eta zinta libururik gabe?
M.H. Baita ere. Gusto kontua da, jakina. Estilo aldetik denetatik du zintak. Badira abestiak pro-rock eta beste batzuk rockeroagoak, besteak esan genezake rock-pop direla. Ez da, hala ere, rock-gogorra, nahiz eta distortsioa erabili.
A. Instrumentu guztiak zuk jo dituzu maketa horretan. Zer nahiago duzu, musika ala literatura?
M.H. Pasiboki ala aktiboki?
A. Aktiboki, esate baterako.
M.H. Ez dakit. Uste nuen musika gehiago gustatzen zitzaidala literatura baino, baina horretan sartu nintzenean... Saturazioa gertatzen da, batez ere liburu bat amaitzen dudanean, gogorik gabe geratzen naiz literaturarako. Saturatu egin nintzenean, musikara pasatu nintzen, eta momentu horretan dirua nuelako, lanean hasi bait nintzen, instrumentuetan gastatu nuen dirua, asko gainera. Tresna asko erosi nuen. Ilusio handiz ekin nion musikari, baina akaso berandu xamar, nik nahi nuena egiteko. Hamabost bat abesti bukatu nituenean, eta maketa batean disketxeetan erakusten saiatu nintzenean, konturatu nintzen liburua bukatzean bezain saturatuta nengoela. Aspertuta bezala. Sekula ez nukeen esango literaturarekin bezala musikak ere saturatuko ninduela, baina azkenean bai. Orduan ez dakit zer den gehien gustatzen zaidana. Biak dira oso inportanteak.
A. Eta pasiboki?
M.H. Ez dakit beharbada aktiboki gehixeago gustatzen zait musika literatura baino. Baina momentu honetan ez nago hain ziur. Eta pasiboki, ez dakit. Sekula baino gustorago idatzi dut. Ez dut balantzarik, ez dakit.
A. Zer momentutan nahiago zenuke idatzi, musika egin edo entzun baino?
M.H. Seguru aski liburu bat amaitzean, musikarekin gustorago ibiliko naiz, eta musika asko konposatu badut, urtebetean nahiago izango dut idatzi edo irakurri. Orain alde batera utzita dut musika, etxean jotzen dut, nik konposatutako abestiak jartzen ditut eta bitartean kantatu, baina oso gauza pribatua da.
A. Ez alda gutxiri onartzen zaion pribilejioa libaruaren batera zinta erregalatzea?
M.H. Pribilejioa iruditzen zaizu? Edozer gauza argitaratzea da pribilejioa nere ustez. Egia esan bai, hala da, baina zorte ona izan dut. Musika argitaratu nahi izan nuenean ez nuen horrelako zorterik izan.
Garbiñe Ubeda
44-45


GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaNarratiba
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakHERNANDEZ3
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakMusikoakHERNANDEZ3
PertsonaiazHERNANDEZ3
EgileezUBEDA1Kultura

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude