Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

astelehena 2024ko azaroaren 04an

"Miarritz beti turismoari begira izan da, beste sektore batzuk behar ditugu indartu"

2021eko uztailaren 27an

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Didier Borotra, zinegotzi zentrista, herriko udal krisiaren erdigunean
"Miarritz beti turismoari begira izan da, beste sektore batzuk behar ditugu indartu"
Miarritzeko alkatea, Jean Marie Bernard, kolokan agertu denetik krisia konpontzeko izen berriak indarberritu dira. Udaletxeko alderdi zentristeko partaide, Akitaniako Erregio Kontseiluko lehendakari ordea eta bere kantonamendua ordezkatuz Kontseilu Orokorreko ekonomia arduraduna da Borotra. Bere bulegoan elkar hizketatuz gai anitz argitu ditugu.
ARGIA. Nola sortu da Miarritzeto Udaletxeko krisialdia?
DIDIER BOROTRA. 1989an sortutako koalizioa hautsi egin da etxe eraikuntzako bi proiektuengatik, alde batetik hondartzan hotel-kasinoarena eta bestalde Miarritzeko eremuaren antolaketa. Itsas bazterrean beste eraikuntza batzuk ere pentsatuak ziren. Gure ezadostasuna behin baino gehiagotan adierazi genion alkateari, nik eta nire taldekoek ere, baina egoera okertu egin da Bernard Marieren alaba jokoan sartu delarik.
A. Beraz, noraínoko krisia duzue?
D.B. Ez da krisi politiko bat, sondeoak egin izan dira eta Miarritzeko jende gehiena proieitu horien aurka dago. Herriari doakion arazo baten aitzinean aurkitzen gara soilik. Ez da nahastu behar udal arazo dena gorabebera politikoekin.
Orain arte Udaletxean konfliktoak izan direlarik, bertan konpondu ditugu, aldi honetan uste dut enfrentamendua urrunago joan dela Bernard Marieren azken mandatua delako, hirurogeita hamairu urte ditu eta. Batzuek, nik ez baina, batzuek segida hartu nahiko liokete.
A. Miarritzeko etortizuna nola ikusten duzu?
D.B. Hautesleen esku dago Orain, eta emaitzen arabera izango dira soluzioak. Orain hauteskundeak prestatzen hasi gara, zerrenda berezi bat osatzen ari naiz ez etiketa politiko baten arabera baizik eta Miarritzerako ditugun ikuspegi eta helburuen arabera.
Miarritzen debelopamenduaten gaineko kontrol hobea behar dugu. Gure herrian norabideak aldatu behar dira, urbanizazioa kontrolatu, sobera eraiki da eta gure eraikuntzen berezitasuna zaindu beharra dugu, lehengo mendeko, mende hasierako etxeak bereziki. Aparkalekuak antolatu eta zirkulazioa moldatu. Hasteko, hori.
Bigarrena, inguruko herriekin harremanak indartu behar ditugu: Baiona, Angelu eta Euskal Herriko (Pays Basque) konjuntoarekin. Ikuspuntu honetatik, Miarritze isolatuegi eta berekoiegia da.
Hirugarrenik, mugaz bestaldeko herriekin behar da kooperazioa sendotu. Ez dut nik Akitania eta Euskadiren arteko harremanak indartzeko lana sobera egin, baina elkartzen gaituen elementu asko dago, bereziki Donostiarekin: Baiona-Donostia konurbazioa eratzeko, eta turismoa hedatzeko. Miarritzek badu horretan bere tokia. Ez da Donostia bezain inportantea baina badu bere papera.
Azkenik, kulturari buruzko politika bat behar dugu. Donostiak zein Baionak badute beren politika kulturala, eta guk ez. Gisa berean, gazteek gure herrian dituzten arazoei erantzun behar diegu. Frantzia hegoaldeko beste hainbat herritan bezala, gurean populazioa zahartzen ari da eta gazteak atxiki egin behar ditugu–dinamika bat sortu behar da horretarako.
Miarritz beti turismoari begira bizi izan da eta orain beste sektore batzuk behar ditugu indartu, adibidez Unibertsitatearen inguruko aktibitateak. Horiek Baionan zentralizatuegi izan dira, orobat produkzioa, goi mailako teknologiak, Euskal Herria zana erlatiboki industrialdua da eta informatika industrial eta elektronikoa garatu daiteke.
Nik gehien desio dudana da udala demokrazia leku bat gerta dadin eta ez gizon baten edo familia baten propietatea.
A. Aipatu da, Jacques Abeberryk abertzaleak, bigarren itzulian beharbada zuretzako botoa eskatuko duela...
D.B. Abeberry nazionalista bat da, ETAren animatore bat, baina miarro bat da. Uste dut Abeberryk bere nazionalista etiketak pentsaraz dezakeena baino askoz ere gehiago ordezkatzen duela. Miarritze ongi ezagutzen duen familia batekoa da, asoziazione ugariren bihotzean dago. Nik ez dut Abeberry sostengatzen, hark bere ideia propioak ditu baina ados gara, biok nahi bait dugu Marieren sistemaren bukatzea.
A. Zein leku du, zure ustez, mugimendu nazionalistak hemen?
D.B. Zenbait urtetik hona mugimendu nazionalistak leku bat hartu du, jende gaztearen bultzadagatik. Uste dut mugaz bestaldean gertatuarekin lotuta dagoela: autonomiaren berebiziko debelopamendua, nahiz eta aski ez dela entzun, munduko autonomiarik inportanteenetakoa da.
Nik uste, demokrazia demokrazia dela, deusen aurretik badela, beraz, gehiengoaren legea. Bi problema daude, natura diferentea dutenak. Enpleguaren eta kulturaren zailtasunak, batetik, arras zainduak ez direnak eta gazteengan onez handia sortzen dutenak. Eta gero anbizio politikoak daude, autonomia, mugaz bestaldearekin batasuna. Bigarren hori neure ustez amets bat da, arrakasta aukerarik ez duena inondik ere. Ez naiz ni horien aldekoa baina ez dut inongo problemarik honetaz Ardanza jaunarekin hitz egiteko, haren jarrera garbia bait da: «zeuen geroaren jabe zarete».
Populazioaren gehiengoak nahiko duen egunean, irtenbide hori posible izango da. Baina nik uste dut Europaren bideak, esaten edo pentsatzen denaren kontra, ez daramala horrelako batasun baterantz. Seguru aski 1950. urtetan soluzio bat izan zitekeen, baina egun nekez, nahiz eta historiaz eta kulturaz eta soziologikoki, elkarturik izan. Ni enpleguaren eta kulturaren debelopatzearen aldekoa naiz, aldiz demokrata bat naiz: edozer esatea badago, baina problemak bideratzeko bide bakarra botoarena da. Eta erantsi nahi dut, biolentziari printzipioz oposatua naizela, espresiobide bezala.
A. Beraz nola neurtzen duzu euskal arazo delakoa?
D.B. Esan dizudana. Problema konkretuak badira, ekonomia, kulturari dagozkionak... Baina autonomia, Hegoaldearekiko batasuna, horiek ez dira problema, horiek baten batzuren gogoan besterik ez daude, gutxiengo baten gogoan hain zuzen. Ez dut uste neuk bide horrek aurrera egingo duenik.
A. Batzuek esan bezala, euskal hiru probintzientzat egitura administratibo berezi bat alferrik dela uste duzu?
D B Baina hori beste problema bat da! Ez dut uste organizazio administratiboa eta asmo politikoak nahastu behar direnik. Ni euskal departamentuaren kontrakoa izan naiz beti, Donostian ere, Sabino Arana Fundazioak antolatu hartan, Guevara jauna han zela esan nuen argi-ta-garbi. Eta kontrakoa naiz departamentuak ez duelako deus konponduko, ez dut uste arazo politikoetarako soluzio administratiborik dagoenik. Alderantziz. Kontseilu Generaleko presidente-ordea naiz, eta uste dut Baionak daukan potentzia turistikoa eta Pabek biltzen duen industria elkar aberasgarri direla, ez dut ikusten entitate administratibo hori zergatik hautsi beharko genukeen. Ez zait iruditzen funtzionariak direnik problemak konpontzen dituztenak.
A. Aldiz, Zuberoako Merkatal Ganbarak Baionarekin bat egin zuen...
D.B. Hori beste arazo bat da. Bi ganbara badago, eta Zuberoako industrial eta merkatariek Baionari nahi badute atxiki, zertarako galerazi? Baina euren arazoen konponketa da hori, ez da administrazioa, merkatal ganbarek merkataritza eta industria ordezkatzen dute batipat.
Ordea, administrazio bat Euskal Herriarentzat? Joera ez da gero eta egitura tipietarako egitura bereziak sortzea, biltzea da, gero eta koste tipiagoak izan ditzan. Frantzia ez da azpi-administratutako Estatu bat, gain administratutakoa da. Egitura gehiago sortzea ez da soluzio ona.
A. Zein dira heldu diren urteetarako Kontseilu Generaleko orientabiderik inportanteenak?
D.B. Besteak beste komunikazio azpiegituren gaurkotzea, hau da, lehenik, Tolosarekiko errepide harremanak. Eki-Mendebaldeko lokarria, eta ondoren Transpirenaire deitzen duguna, Aragoiarekiko lotura, Pabetik Zaragozara, Somporteko tunela bidez, eta Nafarroarekin, Baiona-Iruñea Alduden barrena. Gero, aireportuak eta Baionako portua. Hori nahitaezko baldintza dateke geroko edezein debelopamendurako.
Bestalde goi mailako formazioaren debelopamendua, unibertsitateetan zentratuko gara. Nazio mailako programa bat da, datorren bost urtetan unibertsitarien kopurua %30-40an emendatzeko. Pabe eta Baionan egun 11.000 badira unibertsitariak, 1995ean 14.000 izango lirateke. Proiektu hau geroko lanarekin, industriarekin lotzen dugu.
Honez gain, nekazaritzaren debelopamendua dugu. Horren motorra ez da noski departamentua izango. Erabakiak Europa, Estatu, erregio mailan hartzen dira, gu horietara moldatuko gara,-gure departamentuak bi lehentasun ditu. Urari dagokiona, ura pilatzeko bi proiektu handi ditugu, Paben eta Donapaulen, eta irrigaketa programak zenbait kalitatezko produktu finkatzekotan. Horrekin lotuta, nekazarien bizi kalitatea hobetu eta nekazal turismoa bultzatu.
Nolanahi ere, esan behar dizut Kontseilu Generaleko lehenbiziko konpetentzia, gizarte laguntza dela, zaharrak, gutxiengotuak eta umeak batipat.
A. Akitania-Euskal Herria enkontruez zein eritzi duzu?
D.B. Neure konpetentzia beste bat da: azpiegiturak, turismoaren arazoak, europar batzordearekiko harreman arazoak...
Gero, neure kargu baditut Espainiarekiko harremanak, Euskadirekin bereziki. Bi Euskal Herrien arteko harreman instituzionalak. Emaitzak espektakularrak dira, ez bakarrik mugaz alde biak kontaktuan jarri direlako–behar historiko bat– azken denboretako elkar hizketa falta denontzako nefastoa izan da, eta momentuko beharra ere 1993an ez bait da mugarik izango. Baina inportantea da baita ere, harreman hauen bidez kanpo politika amankomun halako bat lortu dugulako, gure erregiotik haratago doazen zenbait ekintzaren inguruan. Adibidez mugaz gaindiko kooperazioa, euskaldunen presidentziapeko Pirinioen inguruko lana, eta guk "Hego Europa atlantiarra" deitzen dugunaren ingurukoa. Era berean Euskadi-Akitania ardatz bezala eta Poitiers, Galizia, Asturias edo Castilla Leon bezalako erregioak bildurik, beren debelopamendua bateratua bait da.
Eta azkenik, Europako ardatz atlantiarra, orohar, Estatuek maiz ahaztu izan dutena eta ezagutu beharrekoa. Oso garrantzi handikoa da Euskadi-Akitania guzti horren noveau dur izatea.
A. Polo ekonomiko gisa?
D.B. Garbi esan behar da, ez gara "bananan": Parisetik Frankforten barrena Milaneraino doan banana itxurako ardatz horretan, Barcelona aldera adar bat daukana Erregio hau apalagoa da baina bizitza ekonomiko eta kultural interesgarria du. Ingurugiroari buruz sentsibilitate batez, jendea berean gustora bizi dadin, hiri handietan bezala elkarrengandik arrotz izan gabe, horiek dira guk zaindu behar ditugunak. Poloa ez gara izango, baina aurrera egin dezakegu. Baikorra naiz ni.
A. Frantzia Golkoko gerran inplitatu dela eta zer derizkiozu?
D.B. Inplikatu dela esatea, esakera bat da. Frantzia Nazio Batuen Erakundearen erabakiak errespetarazteko sortu koalizioaren partaide da. Nik ez dut sentitzen gerra hori Frantziaren gerra denik, nazioarteko borondatea da, indarrez bere legea inposatu nahi izan duen Estatu bati frente egiteko.
A. Ez al zaizu iruditzen Frantzia EEBBen jokoa egiten ari denekoa?
D.B. Hori esajeratua da. l0.000 soldadu bidali ditu Frantziak. Beste hainbestek ere bidali ditu. Beraz, norbaitek agindu behar zuen. Arma, jende, bonba gehien zituena izatea lojikoa ez al da? Ni harritu nauena arma frantsesen berebiziko kalitatea izan da, jaguar abioen prezisioa batipat.
Ixabel Etxeberria
8-11

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
PertsonaiazBOROTRA1
EgileezETXEBERRI14Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Donostiako Egiako eta Gasteizko Errotako mobilizazio arrazistak (eta etorriko direnak): kointzidentziak eta galderak

Zigor Olabarria Oleaga

Lokatza

Gorka Bereziartua

Ipuin bat kiskaltzeaz

Behe Banda

Liturgia ez-katoliko bat Urdozeko kaperan

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Nazioartean “botere sozialista gaurkotu bat” antolatzeko deia egin dute Gazte Topagune Sozialistan

ARGIA

Hormigoiak lurzorua inpermeabilizatzen duenean

Jon Torner Zabala

Azkenak

2024-11-04 | Julene Flamarique

Sastraka gaztetxeko bederatzi gazteen absoluzioa eskatu dute Portugaleten

Azaroaren 5ean epaituko dituzte Barakaldoko epaitegian. “Kapitalismoaren logikatik kanpo” dagoen alternatiba bat sortzeagatik okupazio mugimendua “kriminalizatu eta zigortu” nahi dutela salatzen dute gaztetxeko kideek. Txirbilenea Kulturgunearen hustearen... [+]

2024-11-04 | ARGIA

Janzkeraren kontrolaren aurka protesta egiteagatik atxilotutako ikasle irandarra askatzeko eskatu du AI-k

Amnesty Internationalek jakinarazi du azaroaren 2an Teherango Unibertsitateko ikasle bat atxilotu zutela arropa kentzeagatik. Barruko arropatan gelditu zen neska, Irango janzkera kode islamiar zorrotzaren aurka protesta egiteko.

2024-11-04 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Hauteskundeak AEB: zeri erreparatu informazio uholdearen erdian

Han eta hemen entzun eta irakur daitekeenez, azken hamarkadetako lehiarik estuena aurreikusten da AEBetako hauteskunde presidentzialetan, Donald Trump eta Kamala Harris hautagaien artean. Azaroaren 5ean, asteartez egingo dira bozak. Emaitzak Euskal Herrian gauerdia denean hasiko... [+]

2024-11-04 | Beranduegi

5x04: Mikel Laboina, gugan bego

MULTIMEDIA - Beranduegi

2024-11-04 | Leire Artola Arin

ANALISIA

Zer irabazi dugu Errejónekin?

Urriaren 24tik Espainiako Estatuko hedabide guztietako lerroburuak eman dizkiote Iñigo Errejóni, eta maiztu arte erabili dute haren izena, ezker-eskuin. Gutxitan ikusten den zarata mediatikoa lortu du, eta badirudi oihartzunak luze jarraituko duela. Orain... [+]

2024-11-04 | Leire Ibar

Hiru familia etxegabetu ditu Berakah-k, Gasteizko elizaren gizarte ekintzak, urtebetean

Berakah fundazioa “baliabiderik ez duten pertsonei laguntzeko” sortua bada ere, aurten familia bat baino gehiago kalean utzi du. Urriaren 31n izan da azken etxegabetzea, Gasteizko familia bat kaleratu dute parrokoak etxegabetze demanda firmatu ostean.

2024-11-04 | Sustatu

Jokoteknia 2024 Bilbon egingo da azaroaren 9an

Jokoteknia Bideojokoen Euskal Jardunaldiaren zazpigarren edizioa azaroaren 9an (larunbata) egingo da Bilbon, Euskararen Etxean, 09:45etik 13:00etara. Jokoteknia jardunaldietan euskal bideojokogintza industriako aditu eta jokalariak batera jarri ohi... [+]

2024-11-04 | ARGIA

Nazioartean “botere sozialista gaurkotu bat” antolatzeko deia egin dute Gazte Topagune Sozialistan

Urriaren 31tik azaroaren 2ra Gazte Koordinadora Sozialistak eta Ikasle Abertzaleak-ek Gazte Topagune Sozialista egin dute Altsasun (Nafarroa). Europan eta Euskal Herrian hedatzen ari diren “proiektu atzerakoiak” jarri dituzte jomugan eta joera horiei ez dietela... [+]

2024-11-04 | Leire Ibar

Langileen legez kanpoko trafiko delitua egotzita atxilotu dituzte bi gazte Tolosan eta Deban

Ostiral gauerdian atzeman zituen Ertzaintzak ustez langileak ilegalki zeramatzan bi furgoneta, Ertzaintzak uste du Europako beste herrialde batera bidean zirela, han lan egiteko. Atxilotutako gidarietako batek hamar pertsona zeramatzan furgonetan eta besteak 22.

2024-11-04 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Israel armaz ez hornitzeko eskatu diote NBEri 52 herrialdek

Turkiaren ekimena babestu dute nazioarteko herrialde ugarik, gehienak arabiarrak edo islamiarrak, baita Hegoafrika, Brasil, Kuba, Errusia, Norvegia eta Vietnamek ere, besteren artean.

2024-11-04 | Jon Torner Zabala

Valentziako hondamendia:

Hormigoiak lurzorua inpermeabilizatzen duenean

Ugariak dira Dana denboraleak Valentzian eragin duen hondamendiaz egin diren irakurketak. Beste faktore batzuen artean, gizakiak naturari ebatsitako eremuez luze mintzo dira hedabideak, ibai eta itsaso ertzak hormigoiarekin betetzeak duen arriskua dela-eta. Hormigoiarekin... [+]

2024-11-04 | Bertsozale.eus

Osatu dira Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako finalaurrekoak

Azken final-laurdena jokatuta, erabakita geratu da hurrengo fasean nortzuk ariko diren.

2024-11-04 | Gorka Bereziartua Mitxelena

Lokatza

2024-11-04 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Baigorri-Tafalla senidetze eguna

Liturgia ez-katoliko bat Urdozeko kaperan

Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]

2024-11-04 | Behe Banda

Barra warroak |

Ipuin bat kiskaltzeaz

Korrika eta presaka ekarri dute megafonoa. Hau onartezina da. Hau ezin da onartu. Denok batera oihu egin dezagun, ezin dugu honela jarraitu. Zurean ere sartu direla? Bai arrazoi duzu, jo ditzagun txaloak zuretzat. Hurrengo astean hemen batuko gara denok eta aurre egingo diegu,... [+]

Eguneraketa berriak daude