J.M.Gonzalez Bastida: "Ez nago konforme musika modernoarekin"


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
J.M.Gonzalez Bastida muskariari elkarrizketa

Larunbata hamazazpian omenaldia egin berri diote
J.M.Gonzalez Bastida: "Ez nago konforme musika modernoarekin"
Larogeitabi urte dituen arren, sasoia soberan du oraindik «Maisua» goitizenez ezaguna den gizon honek. Hainbat urtetan musika munduan atzera eta aurrera ibilia, etxeko piano zaharrak egunero gogora arazten dio baduela oraindik zer sortzerik.
ARGIA. Zu oso gizon polifazetikoa zara musika munduan, era askotako obrak sortu dituzu: obra erreligiosaak, txisturako eginak, musika sinfonikoa ere landu duzu besteak beste. Gainera, hainbat herrietako banda eta abesbatzetan zuzendari lanetan ibili eta Donostiako txistulariak zuzentzeko tartetxo bat izan duzu ere urte luzeetan. Denetatik egina zara...
J.M.G.BASTIDA. Denetatik egin dut bai, dena den, gehien-gehiena bandara dedikatu naiz. Obligazioa ere bandatik daukat, bandako lana izugarria da, zaindu egin behar da. Aita banda zuzendaria eta organista zen. Harek utzi zuenean nik hartu nuen. Bergaratik Zumaiara joan nintzen, han ere bandako zuzendari bezala aritu nintzen. Ondoren Hernanin, banda zuzendari eta organista moduan ibilia naiz. Handik, Gasteiza joan nintzen bandako zuzendari lanetan eta kontserbatorioan irakastera joan nintzen. Gaur egun, lasaiago, sortze lanetan ari naiz.
A. Hain zuzen ere, "Pasio Santua" obrari heldu omen diozu.
J.M.G.B. Bai, Don Luis de Eguia zenaren obra eder horrek bukatzea merezi du, hainbeste lan egin duen gizon horren omenaldi gisa.
A. Zuk sortutako obra zerrenda luze horretan, estima haundia diozunik izango da noski. ..
J.M.G.B. Zaila da esaten zein den onena. Azkena izaten da normalean gustokoena, onena. Aipagarri bezala, ez dakit datorren urtean joko ote duten, San Inazio Kantata, hori ondo dago.
A. Bestetik, txistu obrak idatzi dituzu, eta baita beste instrumentutarako idatzitako obrak txistura moldatu ere.
J.M.G.B. Oso gazte nintzela, zortzi bat urterekin edo, hasi nintzen txistua jotzen Bergaran. Hango txistulariek obrak behar zituztela eta, piezak sortzen hasi nintzen. Geroztik Alardeak ere asko egin ditut, Donostian, Bilbon, Gasteizen... Iruñan izugarrizko arrakasta izan nuen behin.
A. Badirudi txistua gero eta gehiago integratu nahi dela bandetan.
J.M.G.B. Txistua garai batean mendian eta kaleetan jotzeko instrumentua zen. Orain fin dago eginda, gero eta gehiago ari dira orkestetan sartzen. Flautaren paperean jarri dute ia txistua. Ni ez naiz horren aldekoa. Ez dakit ba! Pianoak orkestarekin ederki ematen du. Bibolinak zer esanik ez. Txistua, beste instrumentuen laguntzarik gabe, bakarrik jotzeko instrumentua da. Orkestarako nahiago dut flauta txistua baino.
A. Eta beste instrumentu herrikoiak? dultzaina, danbolina, ...
J.M.G.B. Horiek ere ez, oso narratsa geratzen da.
A. Ez lukete, beraz, orkestetan lekurik.
J.M.G.B. Ez. Baten batek jarri izan du, baina ez, hori ez da orkesten gauza. Txistua oraindik, tira, baina dultzaina eta gitarra bera ere ez dira orkestetako intrumentuak.
A. Garrantzi handia ematen zaio birtuosismoari.
J.M.G.B. Birtuosismoari ekiteko asko estudiatu behar da. Obra bat osatzeak ikasketa haundiak eskatzen ditu eta asko entzun behar da. Ez da zaila sortu behar obra. Konplikatuegiak asmatu ohi ditugu beti, nik neuk ere bai. Musika emozionatzeko egin behar da, musikak hori behar du lehenbizi.
A. Zein izan da zure karreran hartutako pozik handiena ?
J.M.G.B. Pozak asko eta haundiak izan ditut nik musika munduan. Haundiena ordea, Portugaleko kontsularen bitartez Lisboara joan ginenean hartu nuen, han Stravinski ezagutu bait nuen Nere ustez, mende honetako sortzailerik bikainena izandakoa. Astebete egon nintzen harekin, hark 86 urte zituela. Tirabira batzuk ere izan ziren, hasiera batetan bere obra Easo Abesbatzak kantatzerik ez bait zuen nahi. Koro txikia zela zioen, eta guk berriz, entzuteko esan. Honela, Aita Vitoriaren "Ave Maria" kantatu genion eta bukatzerakoan, «Zein koro ederra» esan zigun.
A. Eta kolperik haundiena?
J.M.G.B. Madrideko Banda munizipaleko zuzendari postua ez lortzea izan zen. 1944 .ean, postua ematera zihoaztela zirudienean ezezkoa eman zidatenean. Garai haietan ezin gintuzten euskaldunak ikusi ere egin eta horrexegaitik izan zenaren susmoa izan dut beti.
A. Makina bat obra egin dituzu euskaraz. Antzeko gora-beheraren bat ere izango zenuen noizpait obrak euskaraz eginagatik.
J.M.G.B. Lista izugarria duzu nahi izanez gero. Madriden ez nuen sekula estreinatu euskarazko obrarik. Bilbon bai, eta jakina, ez zidaten sekula ezer esan. Bertako abesbatz eta txistularientzako obra ugari egin ditut ere.
A. Gaur egungo musikarien artean zeintzuk aipatuko zenituzke?
J.M.G.B.Oso konpositore onak izan ditugu hemen, Guridi, Escudero eta Urteaga esate baterako. Hala ere gutxi geratzen gara, zaharrak gara eta! Gainerakoan gazteen artean, Bilbon Juanito Cordero,... Bernaola eta Larrauri modernisten artean. Baina ez nago konforme musika modernoarekin. Ez du emoziorik musika horrek, modernoa bada baina...
A. Ze prozesu jarraitzen duzu obra bat sortzerakoan?
J.M.G.B. Lehenengo letra aukeratu eta irakurri egin behar da ondo. Gero hari musika jarri. Lehenik musika sortu eta ondoren letra idatzi izan dugu noizbait, bi-hirutan uste dut.
A. Nola ikusten duzu herriko musika banden etorkizuna?
J.M.G.B. Ez dago dirurik, ezta garai bateko zaletasuna ere. Gero eta banda gutxiago dago. ondorioz. Kontserbatu egin behar dira, ordea. Gasteizen izan nuen banda ederra, han lan asko egin nuen, 2000 kontzertutik gora eskaini nituen haiekin. Irungoa ere ez zen makala. Garai batean jendea txiki-txikitatik sartzen zen bandan jotzen. Orain ez dago halakorik, gazteek ez bait dute nahi!
A. Omenaldia egin berria dizute.
J.M.G.B. Bat ez bi. Orain binaka datozela dirudi. Lehenengoa Gaztelubidek eskaini zidan, datorren laurnbatean, hilaren 25ean Easo Abesbatzak Victoria Eugenian.
Alberto Irazu
Garbiñe Ubeda

Obra asko sortu ditu txisturako maisuak.
56-57


GaiezKulturaEkitaldiakOmenaldiak
GaiezKulturaMusikaMusika tradTxistua
PertsonaiazGONZALEZ8
EgileezIRAZU1Kultura
EgileezUBEDA1Kultura

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude