Miguel Galindo: «Ikusleak gehitxo jotzen du txistera»

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Miguel Galindo, Joserra Fachado, Pedro Arnaez et Dani Heres, "Topo" antzerki taldekoei elkarrizketa

«Zerbitzaria» antzezlana plazaratu berria du Topo antzerki taldeak
Miguel Galindo: «Ikusleak gehitxo jotzen du txistera»
Miguel Galindo zuzendariak eta Joserra Fachado, Ana Cano, Pedro Arnaez, Kristina Artano eta Dani Heres antzezleek, Topo antzerki taldea osatu zutenetik, gogor heldu diete euren buruei agindutako helburuari, euskaraz plazaratzeari. "Lur azpiko kaioak" antzezlanaren ondoren, Robin Maugham-en "Zerbitzaria" obrak eraman ditu berriro eskenatokietara.
ARGlA. Batzuk euskaraz mintzatzen diren arren, zuzendariak ez daki, eta aktoreetako batek, Anak, ere ez du hizkuntza menderatzen, ez zitzaizuen oso samurra egingo euskaraz antzeztea.
JOSERRA. Hizkuntza aldetik hiru mailatan banatuta gaude Topo taldeko antzezleok. Lehenengoa n Kristina, euskaldun zaharra, eta ni, euskaldun berria, geundeke. Bigarren maila batean Dani eta Pello ditugu, hitzegiteko gai diren arren oraindik ere euskalduntzen ari dira. Anaren kasua da larriena oso gutxi bait daki. Denon artean laguntzen diogu, ordea.
ARGIA. Itzultzaileren bat izango duzue tartean.
MIGUEL. Bai, noski, eta ez makala. Iñaki Alberdik, hiru urte daramatza gurekin, itzuli baino testua egokitzen eta girotzen benetako lana egiten du.
DANI. Asko saiatu beharrean gaude taula gainean euskaraz aritzeko, dudarik ez dena, baina ezinbestekotzat jotzen dugu, kontzientzia apur bat izanik behintzat. Anari oso belarri ona duela aitortzen diogu. Entonazio eta ahoskatze kontutan Iñakik adierazten diona berehala ikasten du. Ez da, beraz, testua buruan hartzea bakarrik.
PEDRO. Ez zaigu lan gehiago pilatzen euskaraz antzezteagatik, bi antzerki obra egitea bezala delako baizik. Euskarazko obrak berezko nortasuna du, erderazkoak ere berea duen moduan, bi mundu diferente dira guretzat, eta zentzu honetan, bi lan antzezten ikastea bezalatsu da.
ARGIA. Antzerkiak umorera jotzen duela dirudi.
MIGUEL. Jendeak txistea eta umorea nahasi egiten dituela iruditzen zait askotan. Jendeak bilatzen duena farre algara dela uste dut. Umorea oso mikatza, kaotikoa,... era askotakoa izan daiteke.
ARGIA. Ze gairi ematen diozue lehentasuna gidoia aukeratzeko garaian, antzerki lana martxan jartzeko garaian?
JOSERRA. Zuzendariari galdetu, hark aukeratzen bait ditu.
MIGUEL. Guk «interpretazio antzerkia» deitzen denari ekin izan diogu, pertsonaian oinarritutako antzerkiari, testuaren mamiari heltzen dionari. Neri pertsonalki, antzerki modu berezia gustatzen zait, baina denetatik egiten dugula esango nuke. Azkenengo obra, "Zerbitzaria" nahiko mamitsua da, konplikatua. "Lur azpiko kaioak", obran, berriz, bai alderdi komikoa eta bai sentimentala jorratu genituen. Hurrena komedia izango da ziurrenik, testua lantzen ari gara dagoeneko. Gu, modak ekar lezakeenari bakarrik erreparatzeak beldurtzen gaitu. Jendeari interesatzen zaion antzerki mota egin behar dugu, gustokoa dena. Honek eskatzen duenak aldapan gora jartzen bagaitu ere, ezin gaitezke diru etekinei begira jar.
ARGIA. "Ama begira zazu", umore hori, moda dela uste al duzu?
MIGUEL. Ez, noski. "Ama begira zazu" oso lan ona iruditzen zait. Hizkuntza aldetik oso landua. Ez da jendearen bihotzetara heldu lanaren erraztasunarengatik, antzerkira ohituta ez dagoen jendeari bere girotik oso hurbila egin zaiolako baizik. Lan borobila egin dute, bete-betean asmatu dute. Ni ez nitzen horretaz ari, hala ere. Txiste antzeztura gehitxo jotzen dela esan nahi nuen. Entretenigarri ez dago gaizki, baina antzerkiak helburu zabalagoa du. Elkar hizketek, gertakarik, sentimentuek garrantzi handiagoa behar dute izan.
DANI. Herri honetan, eta antzerkiaz ari naiz, egiten dena ezin daiteke hain erraz eta arin kritikatu, lan baldintzak kontutan hartzen baditugu behintzat.
ARGIA. Azal itzazu aipatu dituzun baldintza horiek.
DANI. Esfortzu pertsonalaren arabera lan egiten da, aipaidazu politika administratiboak agintzen duen moduko enpresatan sartzeko burutik jota ez dagoen antzezle bakar bat! Balorea behar da mundu horretan egoteko. Antzerkia ez da errentagarria izatez. Beraz, aitortzen ez zaigun arren kultura bultzatzen ari garela kontutan hartu behar da.
Obrak bi aldiz pentsatu gabe kritikatzeko sortu den ohitura gehiegizkoa da.
MIGUEL. Obra bera antzezlana den ikuspegitik kritikatzea gauza bat da, lana burutzeko egin duzun lana kritikatzea, berriz, besterik da. Ez dut uste antzerki taldeoi kritikatzen zaiguna esfortzua denik, ondorioa baizik.
ARGIA. Iaz Azpeitiako Antzerki Topaketetan parte hartu zenuten, aurten ez. Zergatik?
MIGUEL. Dirudienez ondo antzezteagatik zigortu egin gaituzte. Iazko kritikak hartuz gero, ez dut esango Azpeitiako hoberena geurea zenik, baina... Herri Irratikoak komentatu zuenez hoberenak gu izan omen ginen. Ez dugu ulertzen zergatik ez gaituzten aukeratu.
Barkatzeagatik nolabait, ez dut ulertzen nola egin duten aukeraketa, Azpeitira eraman dituzten obra gehienak testurik gabekoak bait dira, harritzekoa benetan topaketa horien helburua euskara potentziatzea dela kontutan izanik.
ARGIA. Ez ote da hara hurbiltren direnen artean, gehiengoak nahiago duela halako antzerki mota?
JOSERRA. Antzerki mota diferenteak ikusteko ez da Azpeitikoa aproposena, horretarako egokiagoak dira Gasteizko edota Donostiako topaketak, honek justu euskaraz eginiko antzerkia bultzatzea du helburu. Ez da, beraz, nere ustez, oso ulergarria egin duten aukera. Izugarri makurtzen zaizkizu animoak halako egoeren aurrean.
Garbiñe Ubeda
45-46


GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakTOPO
PertsonaiazGALINDO1
EgileezUBEDA1Kultura

Azkenak
Hezkuntza sistema propioa aldarrikatu dute Hego Euskal Herriko hiriburuetan, Ikamak deitutako ikasle greban

Hezkuntza eredu propioa "ezinbestean" independentziatik etorri behar dela adierazi dute, eta sistema propio hori "publikoa eta komunitarioa" izatea nahi dutela. Ikamak deituta, goizean zehar piketeak egin dituzte Euskal Herriko hainbat hezkuntza zentroetan.


2025-03-20 | Elhuyar
Autismoak: normaltasuna zabaltzeko aukera bat

Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.


2025-03-20 | Euskal Irratiak
Iparraldeko euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea galduko du

Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]


2025-03-20 | Iñaki Inorrez
Euskaraldia ez! Euskal Oldarraldia bai!

Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.

Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]


Euskararen zapalkuntza sistematikoa

Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]


2025-03-20 | Sustatu
‘Eta erasotzailea ni banaiz?’ ziberjazarpena ikuspegi berri batetik

Puntueusek eta Cyberzaintzak elkarlanean ikusentzunezko baliabide pedagogiko bat sortu dute gazteentzat eta haiekin lan egiten duten profesionalentzat: irakasle, guraso eta hezitzaileentzat. Ikusentzunezko honen bidez, ziberjazarpena ezohiko ikuspegi batetik... [+]


BSHko lantokiko sarbidea itxi dute langileek euren etorkizuna negoziatu nahi dutela aldarrikatzeko

Kamioiak ez sartu ez atera. Horrela eman dute goiza BSHko Eskirozko lantokian. Parez-pare langileak aurkitu dituzte protestan. Hilkutxa batekin, elkarretaratze formatuan lehenbizi eta Foruzaingoak esku hartu behar zuela jakin dutenean eserialdia egin dute erresistentzia pasiboa... [+]


Ekologismoaren kontrako oldarraldia AEBetan: Greenpeace 660 milioi euro ordaintzera zigortua

Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.


2025-03-20 | Estitxu Eizagirre
EH Bizirikek manifestazioa deitu du larunbaterako ‘Euskal Herria ez dago salgai!’ lelopean

Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia, lurraren defentsaren beharra eta auziarekiko dagoen konpromezua".


2025-03-20 | ARGIA
Arratzua-Ubarrundiako EH Bilduko zinegotziek dimititu egin dute, Solariaren proiektuarekin “eskuak lotuta” dituztelako

Koalizio abertzaleko hiru ordezkariek ohar baten bidez euren "frustrazioa" adierazi dute proiektu fotovoltaikoa ezin gelditzeagatik: "Egoera horren aurrean, ez gara legegintzaldia amaitzeko indarrez sentitzen". Proiektu honi ez! plataformak salatu du EH Bilduren... [+]


2025-03-20 | El Salto
Kataluniako erreferendumean gomazko balak jaurti zituzten lau poliziari ez diote amnistia emango, eta auzipetu egingo dituzte

Lau agenteak lesio-delituengatik ikertzen ari dira eta horrek galarazten du 2024ko amnistia aplikatzea. Polizia horietako batek, ustez, gomazko bala batekin begi bat zartatu zion Roger Español kataluniarrari.


2025-03-20 | Euskal Irratiak
Arrazismoaren kontrako giza-katea egingo dute Baionan larunbatean

Arrazismoaren aurkako nazioarteko eguna kari, larunbat honetan 16 alderdi, kolektibo eta elkartek deia luzatu dute, Baionako Marengo eta Pannecau zubien artean giza kate bat osatzeko. Aniztasuna, elkartasuna eta giza eskubideen errespetua aldarrikatzera deitu dute,... [+]


2025-03-20 | Gedar
“Ertzainek aita jipoitu zuten nire alboan, 65 urte ditu eta elbarria da”

Ertzaintzak martxoaren 13an Bilbon zauritutako bi pertsonaren testigantza jaso ditugu. Athleticen partidaren ostean larriki zauritu zituzten aita-semeak, borra-kolpeka, eta atxilo eraman zuten haietako bat. Furgonetatik ikusi zuen ertzainek nola egin zuten tiro jendearen kontra,... [+]


Israelen genozidioa salatzeko protesta andana antolatu dute

Palestinarekin Elkartasuna plataformak osteguna, ostiral eta larunbatean eginen ditu protestak, Israel genozida. Palestinar erresistentzia aurrera! lelopean. Gernika-Palestina-k ere manifestazio nazionala antolatu du larunbaterako Donostian. Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak... [+]


Eguneraketa berriak daude