Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

larunbata 2024ko abenduaren 28an

"Ez dago gaitasun legalik kontratu laborala emateko"

2021eko uztailaren 27an

Emilio Barbera EHUko erretoreari elkarrizketa
EMILIO BARBERA
"Ez dago gaitasun legalik kontratu laborala emateko"
Barbera erretorea elkarrizketatu behar genuela eta erretoregoko goardia juratuek aurrera jarraitzeko baimena eman ziguten. Galdera ugari buruan eta zrazoetatik hasi gu. Kontratu laboralaren gatazka aipatu eta Barbera goardian jadanik. Seriotasuna hasieran eta berriketaldi lasaia gero. Unibertsitatearen giro "epel-epelean" berorren arazo nagusienetakoen inguruan ihardun genuen.
ARGIA. Gauza asko entzuten da komunikabideetan unibertsitateaz, baina kaleko jendeak ez daki ondo azkenaldiko gatazka honen atzean zer dagoen. Zein dira irakasle asoziatuak eta errektoregoa banatzen dituen sakoneko planteamentuak?
EMILIO BARBERA. EZ dut uste dagoenik, uste dut gatazka honek ez duela garrantzirik gehiago hizketan iharduteko. Gatazka manipulatua izan da eta gehiegi idatzi da honetaz. Hau unibertsitatearen jardunaren zati txikitxo bat besterik ez da eta unibertsitatearen arazoa hau dela agertzea guztiz faltsua, absurdoa eta lekuz kanpokoa da.
A. Europako unibertsitateetan bai bide funtzionariala eta bai laborala martxan daude. Hemendik bi urtetara europakoekin homologatzeko kontratu laboralaren bidea zabalduko bada estatuan, zein dira arrazoiak une honetan EHU-UPVn ukatzeko?
E.B. Lehenik, europan badira itaera laboraleko kontratuak baina beti kontratu iragankorrak dira, aldibaterakoak, munduko unibertsitate guztietan kontratu laboralak aldibaterakoak dira. Aldibaterako kontratu laborala EHU-UPVn sartzeko eskaria oso zaharra da, nik ere defendatu nuena, eta ez da orain dagoen arazoa.
Estatua aipatu duzu baina nik ez nuke aipatuko, izan ere EHU-UPVko irakaslegoa autonomoa da, unibertsitate honen irakaslegoa, une honetan lege batzuen pean dago, batzu Euskadiko legeak eta besteak estatukoak, baina irakaslego propioa da. EHU-UPVk bere aldetik kontratu laboralak sor ditzake, estatuko erreferentzia jarraitu gabe, -baina unibertsitateak dituen bideetatik egin behar du, demokratikoki eta ordenatuta. Baina orain eskatzen dena ilegaltasunean dago. Gainerakoan inor ez dago kontratu laboralak sortzearen aurka, inola ere, gertatzen dena da une honetan ez daudela aukeran.
A. Baina zergatik ez daude une honetan aukeran? Zein da sakoneko arrazoia, ba al dago arrazoi estrukturalik horren atzean?
E.B. Oso erreza, ez dagoela gaitasun legalik kontratu laboralak emateko, estatuko eta komunitateko legeek ez dute uzten une honetan kontrato laboralak luzatzen.
A. Orduan Lan Magistraturako martxoko epaiak zergatik aitortzen die izaera laborala irakasleen kontratuari?
E.B- . Kontratu horiek egin ziren unean hutsune legala zegoelako, eta hutsune legal horretan, filosofikoki eta teorikoki kontratu hori laboraltzat har daiteke, teorikoki bakarrik. Aplikazio praktikoan, epaiak ere dio, kontratuaren klausularen arabera jokatu behar dela, eta hor dago kontua.
A. Beraz epaiak interpretario bat baino gehiago ditu?
E.B. Ez, hori kutsatutako giro honetako zati bat da. Hor interpretazio bakarra dago eta argi dago oso, kontratu horick irailaren 30ean agortu ziren eta kitto.
A. Lehen lege aldetiko oztopoa aipatu duzu, baina legearen atzean unibertsitate eredua dago. ..
E. B. Ez dauka zerikusirik unibertsitate modeloarekin, kontratu-lotura arautzen duen legalitatea da. Ez du zerikusirik ezerekin, legez araututa dator kasu bakoitrean ze kontratu mota izango diren. Eta honek dio irakaslegoak kontratu administratiboa behar duela. Eta gainera kontratu administratiboa laborala bezain ona da. Guzti honen atzean beste historia zahar bat dago, eta oraingoa haren deformazio edo karikatura absurdo bat da. Historia hura benetakoa zen, EHU-UPVk hezkuntza ministeritzaren peko irakaslegoa zuenean, unibertsitatearen autonomia maite zuen irakasle talde handi batek irakasle gorputz propioa eskatzen zuen, eta hori bide administatibo edo untzionarialetik egin ezin zenez, une hartan hori egiteko kontratu laborala bide bakarra zen. Hura oso ideia interesgarria zen, baina ez du zerikusirik gaurkoarekin, gaur irakaslego propioa badagoelako, transferitua bait dago. Beraz, helburu hura jadanik ez dago, beste zerbait izango da.
^A. Nolanahi ere, irakasle taldeak elkartasan haundia lortu du. Ze irtenbide ikusten diozu gatazka honi?
E.B. Ez dakit. Ez daukat igarkizunetarako gaitasunik. Egia bada jende guztiak Euskal Herriko Unibertsitatea aurrera atera nahi duela, unibertsitate publikoa defendatu nahi duela, orduan ez da arazorik egongo. Hori egia ez bada, agian arazoak egongo dira.
A. Azken egunetan arazoa konpontzeko irakasle kontratatuekiko kontaktuak izan dira, ez da?
E. B. Zeinetaz ari zara, paparretik helduta eta horrela izandako kontaktuez ala kontaktu zibilizatuez?
A. Ez dakit ziur, paparretik heldutako horrelako kontakturik izan den, batzuek baietz diote, beste batzuek ezetz...
E.B. Seguruasko paparretik heltzea jasan duenak baietz esango du, eta heldu duenari igual ezetz esatea bururatzen zaio, komenientzia kontua da. Gainerakoan, hilabete pila bat daramagu hitzegiten, serita, eta denok dakizkigu arrazoiak, beraiek badakite unibertsitatea beti saiatu dela denak barruan egon daitezen eta gainera badakite urte t'erdi dagoela unibertsitatean egoteko modu ezberdin guztiak garatzeko.
A. Beste gui blote batera paseaz, uníbertsitatea euskalduntzeko ze lehentasun dauka zuen talde errektoralak?
E. B. Guretzat lehentasun erreala da ez dadila egon talde euskaldunik irakasle euskaldunik gabe. Hori da lehentasuna. Kontutan izan arazoak daudela. Kontu egin ikaslegoa ehunekoa dela, lehen ehun hoiek denak ez-euskaldunak ziren eta irakaslego egina genuen. Denborarekin, ikastola eta abarren eraginez ehun hoietatik zati bat eus kalduna da. Baina kontu, ez dizkiegu lehengo ehun hoiei gaineratzen, ikasleak ez dira gehitzen, beraz eus kal lerroak zabaltzeko besteak gutxitzen dira. Irakasle erdaldunak kendu behar ditugu, irakasle batzu geldi kontaktu zibilizatuez uzten ditugu eta ezin da inor bota. Eta irakasleen or dezkatze azkar bat egin ezin dugunez, eta horretarako fondorik eta plaza justifika ziorik ez dugunez, lehenta sunak jartzen ditugu arlo batzutan.
A. Baina horretarako ez da plangintza indartsurik ikusten, errektoregoak justu justu barneko presioei erantzuteko lana egiten du.
E.B. Hori da presio egiten duenari gustatzen zaiona, bere presioarekin gauzak lortzen dirala propaganda eitearren. Hori gezur hutsa da. Unibertsitatearen bokazioa euskalduntzea da, eta presioa bide beretik egiten jarraitzear parasistismoa deitzen zaio. EHE-UPVk une honetan ez du behar inolako presiorik euskalduntzeko, gure plangintzak une honetan oso anbiziosoak dira. Baina ezin ditugu 400 irakasle bota erdaldunak direlako.
A. Leku guztietan esaten da unibertsitateak beregizarteari erantzun behar diola. Unibertsitate honek ez al dauka kanpoko baldintzapen gehiegi, irakaslegorako tribunaletan, ikasketa planak diseinatzerakoan... ?
E. B. Ez, argi eta garbi. Unibertsitatea guztiz autonomoa da. Une honetan dependentziarik badauka Eusko Jaurlaritzatikakoa da, dirua eta kontrola hortik datorrelako, baina ez estatutik. Estatuko irakasleak erabiltzea batzordeetarako eta ebaluaketarako ez da inolako dependentzia, ebaluaketa problema hutsa da. Irakaslegai bat fisika emateko gai denentz erabakitzeko aditu txinatar bat ere ekarri genezake. Alde horretatik nazioarteko tribunalak osatu behar genituzke.
Ikasketa planei dagokienez, egia da oraindik frankismoaren garaikoak dauzkagula asko, baina orain berritu behar ditugu. Urte bete daukagu Ikasketa planak egiteko eta oso prozesu garrantzitsua da.
A. Irakaskuntzaren gaian sartuz, irakasleen lana ebaluatzeko eta beraien kalitatea neurtu eta hobetzeko oraingo funtzionaritza bidea ez al da oso itxia? Kontratu laboralak alde horretatik ez al ditu beste bide batzu ematen?
E. B. Gu beti egon gara ebaluaketa horren alde. Eta hain zuzen ere funtzionari izateak aukera gehiago ematen ditu ebaluatua izateko eta baita ondo erantzuten ez duena alboratzeko ere. Alde horretatik kontratu laboral indefinitua askoz txarragoa da, lanean ez erantzun arren, ezagutzen al duzue bere postutik egotzia izan den norbait kontratu laboral indefinitua edukita? Inor ere ez. Euskal Herriko Unibertsitatean ebaluaketaren arlo hori aurrikusia dago eta hori posible da oraingo irakaslego ereduarekin.
A. Baina hori ez da inola ere gertatzen errealitatean.
E. B. Ni Madrilen egona naiz gai horri buruzko tribunal batean eta bost urtean behin irakasleak ebaluatzea proposatu nuen eta gainditzen ez dituena, kanpora. Gainera, EHU-UPVko estatutuak irakasleen ebaluaketari dagokionean beste leku guztietan baino aurreratuagoak dira, ikasleek beren irakasleak ebaluatzeko ahalbidea aurrikusten du.
A. Bukatzeko galdera arantzatsu samarra. Unibertsitateko erabaki zentruetan danden irakasleak, batzu kanpotik etorriak (asko) eta beste batzu bertakoak, ez al daude urrun herri honen kezka eta lehentasunetatik? Horrek ez al du zalantzan jartzen, kultura, politika eta gizarte mailan unibertsitateak gizarteari erantzuten diolako leloa?
E. B. Baliteke. Baina kontutan eduki kanpotik duela urte gutxi etorri izanak ez duela esan nahi herri honen nahiak bereganatzen ez dituenik. Ni duela hamabi urte kanpotik etorria naiz, baina herri honetako prozesua interesatzen zitzaidalako etorri nintzen eta honegatik jarraitzen dut lanean. Gizartearekiko urrunketa jarrera pertsonalaren kontua da. eta hor denetik dago.
Jon Sarasua
Xabier Letona
"Unibertsitatearen bokazioa euskalduntzea da eta presia bide beretik jarraitzeari parasitismoa deitzen zaio".
"Egia da ikasketa planak frankismoaren garaikoak ditugula, baina orain behar ditugu berritu".
"UPV-EHUko irakasleen ebaluaketa sistemak beste inon baino aurretuagoak dira".
35-39

GaiezGizarteaIrakaskuntzUnibertsitaEHUErrektoreak
PertsonaiazBARBERA1
EgileezLETONA1Gizartea
EgileezSARASUA2Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Artzain soil

Sabina Hourcade | Lucie Francini

“Zaintza lanak ez dira jarduera zehatz bat; produkzio-erlazio patriarkalek ekoizten dituzte”

Danele Sarriugarte Mochales

Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Urko Apaolaza Avila

“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

ARGIA

“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Euskal Irratiak

Azkenak

2024-12-28 | Azpeitiko Kulturaz Kooperatiba

Souvenir, komeria estralurtarra

MULTIMEDIA - Antzezlana

2024-12-27 | Julene Flamarique

EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]

2024-12-27 | Leire Ibar

AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]

2024-12-27 | Julene Flamarique

Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]

2024-12-27 | Mikel Aramendi

ANALISIA

Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.

2024-12-27 | Leire Ibar

Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.

2024-12-27 | Sabina Hourcade | Lucie Francini

Artzain soil

MULTIMEDIA - dokumentala

2024-12-27 | ARGIA

Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).

2024-12-27 | Euskal Irratiak

Benito Lertxundi

“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]

2024-12-27 | Gedar

Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.

2024-12-27 | Euskalerria irratia | Unai Lako Goñi

Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.

2024-12-27 | ARGIA

“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]

2024-12-27 | ELA sindikatua

Marinel bat hil da Bilboko portuan, bihotzekoak jota

2024-12-27 | Gasteizko Udala

Eskuin muturraren aurkako babes hesiaren amaiera?

MULTIMEDIA - solasaldia

2024-12-27

Komunitate energetikoak eta administrazio publikoa, kooperatibismoaren eta praktikaren ikuspuntutik

MULTIMEDIA - solasaldia

Eguneraketa berriak daude