Bederen 1:"Milan Kunderarekin harremanetan egin dugu obra"


2021eko uztailaren 28an
"Bederen 1" antzerki taldeari elkarrizketa "Jakes eta Nagusia" lana aurkeztu dutela eta
Idazle txekiarraren "Jacques eta Nagusia" lana aurkeztu berri dute
Bederen 1:"Milan Kunderarekin harremanetan egin dugu obra"
Donostialdean sortu zen, 1983 aldera, antzerki talde hau. Joan diren urte guzti hauetan hainbat lanen bidez eskenategi jorratzen aritu ondoren–aipagarri dira, besteak beste, "Erreleboa" eta "Gillermo Tellek triste ditu begiak"-, "Jacques eta Nagusia" aurkeztu zuten Gasteizen joan den hemezortzian, zeina Milan Kunderaren izen bereko obran oinarritua dagoen.
ARGIA. .Nola osatu zenuten Bederen Bat?
BEDEREN 1.Antzerki eskolako zenbait ikasleren artean, bertan ikasirikoa ahaz ez genezan taldea egiteko ideia sortu zen. Kalera "Gure Herria"rekin atera ginen, nahiz eta lehenagotik "la Casamentera"rekin saiakera batzuk egin. Ostera «Eclipse», «Bazen Garaia», zazpi edo zortziren bat antzezlan egin ditugu.
A. Gazteizen aurkeztu zenuten lana Milan Kunderaren obra bat da. Zer dela eta aukeratu duzue Milan Kundera eta ez besteren bat?
B.1. Alde batetik bizirik zeuden egileen lanak egin nahi genituen, bestetik azken bolada honetan bertako autoreak kontutan hartzeko joera izan dugu, Celaya eta Alfonso Sastre kasu. Azken obra honetan gaurko autore baten textua antzeztu nahi izatearekin batera, begira hasi ginen bai estatuan bai estatutik kanno, Milan Kunderarena to patuaz. Textua irakurri eta guretzako oso aproposa iruditu zitzaigun. Obra bera alde batetik oso teatrala da, eta bestetik, komedia aldera ere jotzen du.
A. "Jacques Eta Bere Nagusia" Dideroten obra batetan oinarritua egonik, aztertuko zenuten frantzes dramaturgia. . .
B.1. Milan Kunderarekin harremanetan jarri ginen, eta kartaz nahiko harreman polita izan dugu. Bere bidez erdarazko bertsioaren zuzenketa batzuk egin ditugu, frantzesezko bertsioa ere berreditatua izan bait da korrekzio berri batzuez. Itzultzaileek lana antolatzerakoan Dideroten obra kontutan izan dute, zeina estruktura bereziarengaitik nobela-teatro delakoaren barnean sartzen bait da. Honela lana egin dugu ahal izan den material gehienarekin: alde batetik Kundera eta Dideroten obrak hartuta.
A. Textuari dagokionez, obra erdaraz prestatzeak ez al du baldintzatzen euskarazko bertsioa?
B.1. Guk gehienetan kanpoko zuzendariekin lan egin dugu, eta honek beharbada zenbait arazo sortarazi ditu. Erdaraz muntatzen denez problema hizkuntzarekiko erlazioa izaten da. Denbora baten barruan egin behar da. Dena den hizkuntza bakoitzak bere berezitasunak, mugak... ditu. Aldi honetan oso lan polita egin da euskaraz moldatzerakoan. Batzuk esan eta guzti egin digute ea obra euskaraz idatzia dagoen.
A. Kanpoko zuzendarink aitatu dituzu. Zer dela kanpotarrak?
B.1. Aspalditik egiten diguten galdera da. Dena dela hemengo gero eta jende gehiago ari da zuzentzen. Hemen beti izan da jende falta. Gero eta gehiago egon arren oraindik eskasia dago. Gainera Jordi Mesalles, gure azken lan honetako zuzendariak, textua oso ondo ezagutzen zuen eta interes handia zuen obra honetan. Halere, gero eta errazagoa izango da bertako jendearekin aritzea.
A. Diderot autore klasikoa izanik eszenografiak klasito aldera jo ala jasan al du berrikuntzarik?
B.1. Eszenografian orain arteko jende ekipoarekin aritu gara:Jon Berrondo eszenografian eta Txema Noges jazkeretan. Alde hatetik, estrukturalki klasikoa bada ere baditu bere jokoak, eta hauek bisualki polita egiten dute oso antzezlana. Espazio ezberdinekin jokatzen da, gainera obra XVII-XVIII mende inguruan kokatua dago eta sasoi haietako giroa sortzen ahalegindu gara.
A. Subentzio baten jabe ere egin zarete...
B.1. Bai, zazpi milioi bi urtetarako, beste zenbait talde bezala. Urte batzuk badira Jaurlaritzak bere subentzio jokaera aldatu egin zuela. Orduan bost-sei talderi hamar bat milioitako dirulaguntza ematen zitzaien epe berdinerako; orain, berriz, talde gehiagori ematen zaio, baina diru gutxiago. Gu horrekin ados gaude. Halere diru gutxi da, muntaia egiteko ere ez bait digu ematen. Subentzioen arazo honetan infraestrukturetan borrokatu beharra dago edozein taldek bere lanak egin eta aurkezteko aukera izan dezan.
A. Obra hau publikatzekotan zarete, ez al da?
B.1. Bai, gainera Alfonso Sastre eta Celayaren obrak ere publikatuak izan dira. Horretarako "Susa"rekin kontatuan jarri gara.
Proiektu honetarako, noski, Kunderaren baimena beharko dugu. Horretan ari gara, bai Kundera, bai "Susa", bai itzultzaileekin kontaktuan gaude, eta ea...
A. Zenbat emanaldi?
B.1. Gasteizen izan ginen hemezortzi eta hemeretzian eta Donostian izantzi, hamar eta hamaikean. Hortik aurrera hemezortzian Durangon. Azpeitiko topaketetan ere parte harte hartuko dugu.
A.Eta ba al da arrakasta prebisiorik?
B.1. Textua eta autorea, ez dakit zenbateraino, baino nahiko ezagunak direla uste dut, eta horrek lagundu egiten du beti. Arrakasta edukitzea espero dugu noski.
E.Apaolaza
A.Irazu
Muntaia erdaraz egin denez problema hizkuntzarekiko erlazioa izan dela aitatu digute Bederen- 1ekoek.
48-49


GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakBEDEREN 1
EgileezAPAOLAZA1Kultura
EgileezIRAZU1Kultura

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude