"Bilboko burtsa atlantiar ardatzeko sarean erabakigune bilakatu nahi dugu"
Jon Azua, Bilboko burtsako kontseilari-zuzendari nagusiak gure etorkizuneko ekonomiaz hainbat klabe eskaini digu: atlantiar ardatza dela, 93ko Merkatu Bateratua, multinazionalen sarrera masiboa, entrepresa txiki, ertain eta sektore estrategikoen geroa, untzigintzan gerta daitekeen bigarren birmoldaketa... Bilboko burtsak ehun urte bete ditu bestalde, altaketen ildotik abiatuz.
Bilboko elkarte anonimoa adibidez hamar entrepresaz osatzen da (BBV, Santander, Hispano, Eurocapiotal...). Honen kapitala sei bat mila milioi pezetakoa da. Elkarte honen betebeharra, merkatua garbia izan dadin zaintzea eta azpiegitura osoa ziurtatzea da, baina, gainera, errektoretza organu hau osatzen dugunok, Eusko Jaurlaritzako Hazienda Departamenduarekin batera beste elkarte anonimo bat eratu dugu, Bilbao Plaza Financiera hain zuzen ere. Gure asmoa, Euskadi eta bere gain dagoen makro errejio handiago bateko gune ekonomiko eta finantziaria Bilbo izan dadin bultzako duen edozein projektu ekonomiko lideratu edo koordinatzea da, eta honekin batera Bilbo Atlantiko aldeko burtsa sarearen buru egitea.
Azken finean, atlantiar ardatzak dakarren aterki guzti hori, instituzioen arteko elkar trukeak, entrepresen arteko elkarteak, Atlantikokoko komertzio guneen ligak, azpiegitura eta politika mailako projektu baterakoiak atzean edukita, normalena inbertsioetarako Bilbo erabiltzea izango da. Beraz, burtsak herri honen garapen ekonomikoa bultzatzeko tresna izan behar du.
Gainera, bestalde, estatuak indarra galtzen hasi direla garbi geratu da. Benetan eraikitzen ari den Europa berrian egunero agertzen ari diren arazoak konpontzeko Estatuak ahalegintasun egoeran aurkitzen direla ikusi da. Oraindik Estatuen Europa ari dira eraikitzen, baina orain kezkaz ikusi beharrean interesez dakusate errejioen Europa honen eraketa. Estatuak indarra galtzen doazen neurrian Area Homogenoak deitzen direnak hasi dira garatzen. Lombardian, adibidez, ez dute independentzi politikoa aldarrikatzen, baina antzeman dute Bruxelles eta beraien artean zuzeneko kontaktua dela benetan behar dutena, giltzarri ekonomikoa. Honek area homogenoaren planteamendura bultzatu ditu. Era berdinean, Atlantikoko ardatza area homogenoa da, oinarrian Oportotik Lyon arte gutxi gorabehera, kontuan izanik gero Britainia Handia ere goian dugula. Beraz, ematen ari diren altaketek, area hauen bultzada ekarriko dutelakoan nago.
Gauzak honela, nazioarteko ekonomilari ospetsu bati Euskadik nazio bezala duen konpetibitateaz ikerketa bat egin dezan eskatu zaio eta ekainaren 25 honetarako prest enongo da. Guzti honekin inbertsioa nola bidera daitekeen itus izango dugu, analisi sakon bat egiteko gai izango garelarik (Administrazioak zein sektore lagundu behar dituen, zein ez, kanpo inbertsioak edo multinazionalak zein sektoretan sartu behar diren eta zeinetan ez den komeni jakin izango dugu). Azken finean, Euskadi prestatzen ari da, eta sektore batzutan jada konpetetitiboa da eta beste batzutan ez.
Egun dagoen sistimarekin, enpresa hauen etekinak edo irabaziak IRPF deitzaion inpostuengan geratzen da. Hots, ugazabak ordaindu behar du errentan enpresaren etekina. Noski, enpresaren etekin denak aitortu eta balio hori burtsan agertuko balu, oraindik eta zerga gehiago ordaindu beharko luke. Hala, ugazaba hauek ez dituzte beraien plusbaliak kaleratzen eta ez dute burtsan jotatzen. Gure asmoa legedi hau aldatzea da txiki eta ertainak diren enpresak ere burtsan ager daitezen.
Nire ustez etorkizun handiena enpresa txiki eta ertainetan dago, baina ez egun ditugun neurri berekoetan. Gaur egungoak txikiegiak dira gehienak, atomizatuegiak eta familiarteko kapitala dutenak. Lortu behar dena gerenteak, zuzendariek, enpresaren jabegora eta boterera iritsi ahal izatea da.
Baina azken denboretan izan diren gorabeherak egoera errealaren erantzun izan dira. Arrazoia sinpleki azalduz zera izan da: segurtasun handi batez eta denbora epe ertain edo luze batean, errenta fijo moduan, eduki dela dirua, epe laburreko inbertsioen irabaziaren beldur zelako jendea eta nahiago izan duelako ez arriskatu eta diru ziurra eskuratu. Gainera Alemaniaren baterakuntza ere nork ordaindu beharko zukeenaren beldur izan da jendea. Ikusi denean mendebaldeko Alemaniak ordainduko duela eta gainera ordaintzeko erreserbak dituela, lasaitu egin da burtsa.
Burtsak ekonomiaren egoera azaltzen du baina noski, ez bakarra. Ekonomia errealaren zati handi batek bizkarra ematen bait dio burtsari.
Nik uste, orokorrean eman beharreko lanpostuen galera emana dagoela iadanik, baina zenbait sektoretan beste bigarren birmoldaketa gerta daiteke, orain dirudien bezala. Baina lanpostuen sorrera orohar, ez da gehiago eroriko, bere garaian nahiko pairatu genuen. Lanpostuak orain hazkunde erreal bat ezagutzen ari dira.
Arriskuan dauden BSH, Sunsundegui, Nano Automotive, Siemens Gamesa, Tenerias Omega, Tasubinsa eta Volkswagen enpresetako langile batzordeek haien egonezina azaldu dute eta Nafarroako Gobernuari "benetan bermatzailea den legeria bat artikulatzea" eskatu diote.
Su-etena hitzartu eta hilabete bete denean, lehen faserako adostutako 33 bahituetatik 25 askatu ditu Hamasek. Israelek, berriz, 985 preso utzi ditu aske. Bigarren fasea martxoaren 2an da indarrean sartzekoa, baina bi aldeek jarraitu beharreko urratsak zehazteko daude... [+]
Gauzak ez dira izatez errazak, eta, izango da batagatik edo besteagatik, baina, azken boladan, mingainari behar baino gehiagotan egin diot kosk bi kontu hauengatik: sold out-aren kultura eta FOMOa –azken hori agian azaldu behar da, ez baita hainbestetan esana: esperientzia... [+]
Zedarriak Foroak Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua txostena aurkeztu zuen urtarrilaren erdialdean. Bertan, EAErako gomendioak jasotzen dira, Draghik eta Lettak Europako Batasunerako aurkeztu dituzten txostenak erreferentziatzat... [+]
Hamasei migrante atxilotu zituzten otsailaren 6an Baionan, etorkinen eskubideen aldeko elkarteek salatu dutenez. Dirudienez, Baionako prokuradoreak eman zuen agindua. Operazioa autobus geltokiaren eta Pausa harrera zentroaren artean gauzatu zuen poliziak, tartean, adingabekoak... [+]
Kulturatik elkarteak antolatuta, Musika eta dantza Palestinarekin ekitaldia egin dute Alderdi Ederren gaur eguerdian. Palestinako herriari elkartasuna adieraztea eta jasaten ari diren genozidioaren bukaera eskatzea izan da helburua. Donostiako Udalaren Musika eta Dantza... [+]
Konturatu orduko, 119 arkume jaio dira etxean, eta hamahiru ardi baino ez zaizkigu gelditzen erditzeko. Aurrerakoak diren urruxak jada izendatuta dauzkagu; horrek, inplizituki, esan nahi du hiltegira eramango ditugunak zeintzuk diren badakigula. Bereizte ariketa horretan... [+]
Trebea, burutsua eta iheskorra; olagarro arruntak, izenak hala adierazten ez badu ere, aparteko trebetasunak ditu. Itsas molusku zefalopodo haragijale honek txundituta gauzka, bere ezaugarri eta ahalmen bitxiekin. Ornogabe guztien artean adimentsuena da, besteak beste.
Hotza gogor ari du. Ez denean, baina aurtengo neguan lurralde batzuk ederki jotzen ari du. Eta intsektuek nola irauten dute, udaberriarekin indarrean berragertzeko? Kaleko galdera izan dut bart. Hortik intsektuen adimendu eta buruargitasunera koxka ttikia dago. Berritu ditugu... [+]
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.