T. Etxaburu: "Administrazioko ikasleek mantentzen dute gure matrilulaketa"


2021eko uztailaren 23an
Bilboko Elkarlan-eko Teo Etxabururi elkarrizketa.

BILBOKO EUSKALTEGI HOMOLOGATUAK ELKARLAN-EN BILDUTA
T. Etxaburu: "Administrazioko ikasleek mantentzen dute gure matrilulaketa"
Bilbon helduen alfabetatze euskalduntze lanean ari den Elkarlan-ekin solastatu gara matrikulaketa aferaz. Elkarlan-en biltzen dira Gabriel Aresti, J.M. Zabala, Uribarri eta Bilbo Zaharra euskaltegi homologatuak, bakoitzak autonomikoki funtzionatzen duela.
Pasatu den astean AEKko ordezkariekin mintzatu ginen matrikulazio gai larriaren inguruan. Aste honetan Elkarlan bilbotarrekin, hurrengoetan jarraituko dugularik HABE eta Ikas eta Ari-ko eritziak biltzen.
ARGIA.–Ezkor samar ikusten da orohar helduen alfabetatze euskalduntzearen etorkizuna. Zein da zuen eritzia?
TEO ETXABURU.– Kontua da helduen euskalduntze alfabetatzea lotua dagoela euskaren egoerarekin berarekin. Zentzu honetan ez da zuzenean lotu behar matrikulazioa eta egoera bera; euskararen erabilpena behera badoa matrikulazioa ere beherantz joango da, momentuz mantendu arren. Kontzientzia aldetik euskararen aldeko giroa beherantz doa ez dakit "ghetoa" hitz egokia ote den baina halako zerbait bilakatzen ari dira euskaltegiak. Orokorrean nabaria da beherakada azken 3 urteotan, esaterako sortutako taldeak beherantz joan dira eta badirudi desagertzeko bidean daudela.
A.–Baina aurtengo datuak ikusita, euskaltegi zenbaitetan matrikula kopurua mantendu egin duzuela ematen du...
T.E.–Euskaltegi batzuetan mantendu eta goraka ere egin du, ez dakigu zergatik, baina orohar esan daiteke Bilbo mailan beherantzako bidea ikusten dela.
Gainera kontutan izan behar da talde asko eta asko administraziotik datozkigun taldeak direla, hots, berez datozen ikasle gutxiago etorri arren hutsune hori administraziotik datozkigun ikasleekin betetzen dugula, Diputazioko langileekin etab.
A.–Zein betebehar du Administrazioak lan honetan eta zein betebehar betetzen du?
T.E.–Argi dago administrazioak ikasleei dirulaguntza ematen dien heinean zerbait egiten duela, baina arindu ere ez du egiten prozesua. Administrazio barruan eta zenbait kanpaina egin izan dira eta leku zehatzetan ere egiten dira, baina orokorki hiru probintzietako gobernu bezala hartuta, ez du presiorik egiten.
Administrazioa batez ere irakaskuntzan oinarritu da, Euskal Herria 20-25 urtetan euskalduntzeko helburuaz, baina ez dio jaramon haundirik egiten helduen alfabetatze euskalduntzeari.
A.–Legediak laguntzen dio helduen euskalduntze alfabetatzeari?
T.E.–Guk administrazioari askotan esan diogu, euskaltegi homologatuak bildu izan gara. Hor bi gauza daude garrantzitsu: batetik asistentzia, ikasle ratioa (ikasle kopuru minimoa izatea ikasgeletan) eta halakoak izatea gaur egun euskaltegi monstruoentzat "Damoclesen ezpata" izatea suposatzen digu. Gaur egungo alfabetatzearen egoera eta orain dela lau urtekoa ez dira berdinak. Momentuz gurekin ez dute neurririk hartu eta inoiz 12 taldetik beherako taldea sortuz gero baimena eskatu eta eman egin digute. Hala ere badaude keinuak eta etorkizunean ikusi egin behar.
Baina badago beste arazo bat, nagusiagoa. AEKtik kanpo beste mundu batean sartzen gara. Administrazioak askotan aipatzen du irakasleen profesionaltasuna, duintasuna eta halakoak, baina ekonomikoki ikusita, irakasle baten soldata duina eta euskaltegi haundia mantentzen duen kostu minimoa kontutan hartuta (alokairua, arduraduna, bulegaria, bestelako gastuak...) klase ordu bakoitzak 3.500 pztako kostua dauka–hori minimotan, HABEn eta haundiagoa da –eta matrikula eta subentzioak bildurik lortzen dugun dirua 2.018 pzta dira. Hortaz gaurko legediarekin ia azpitik jokatzera kondenatzen gaituzte, datu puztuketara, segurtasun sozialetik kanpo egotera... Eta hori gu "aristokratak" garela, imajinatu AEKn eta... Gainera matrikula 10.000 pzta kobratzeak jende kopuru haundia baztertzea suposatzen du, diru solbentzia dexentea duen jendearengana baino ez ailegatzea.
Z. EREMUBA
50

GaiezHizkuntzaEuskaraAlfabetatzeElkarlan
PertsonaiazETXABURU2
EgileezEREMUBA1Hizkuntza

Azkenak
Herrialde Katalanetako herririk turistikoenak, eskuin muturraren bozen biltoki

Kataluniako azken hauteskundeetako eta Europako hauteskundeetako emaitzetatik abiatuta, presio turistiko handiena bizi duten Herrialde Katalanetako herrietan eskuin muturraren botoak nola egin duen gora aztertuko dugu.


Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu
Puigdemontek nola egin zien iskin poliziei?

Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]


2024-08-09 | Euskal Irratiak
Baionako Euskal Museoak ehun urte bete ditu aurten

Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]


Sustantziarik gabea

Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Euskal Herriko ikurrak kendu dituzte Atarrabiako pilotalekuan, Nafarroakoa izan ezik

Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]


Lodifobia eta patologizazioa Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean

Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


2024-08-09 | Axier Lopez
UPNk eta PSNk ez dute lortu Raimundo el Canastero zentsuratzea Tafallan

UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]


2024-08-09 | Axier Lopez
Beste milioi bat euro eman die Jaurlaritzak erdarazko hedabideei

Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]


Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Eguneraketa berriak daude