HORDAGO TALDEA: AMERIKAR GAUTXORIEN ALAIGARRI


2007ko otsailaren 21ean
Idaho estatuko HORDAGO musika taldekoei elkarrizketa.

Ameriketara joan nintzen xentimorik gabe (5)
HORDAGO TALDEA: AMERIKAR GAUTXORIEN ALAIGARRI
Idahotik Euskal Herrira etortzen diren euskaldun gazteek berehala bereganatzen dituzte hemengo ohiturarik hoberenak: poteoa, goizaldeko patata-tortila, partyak, berbenak...Aipatutoko estatu honetan eta aldamenekoetan euskal musika promozionatu ez ezik gaupasa zaleen kopurua handitu ere egiten ari den HORDAGO taldeak, euskal festei orain arte ez zeukaten astindu gautiarra eman die, gure inguruko herririk festazaleenak izan dezakeen giro berbera lortuz.
GALDERA.- Zer dela eta osatu duzue Hordago taldea?
ERANTZUNA.- Gutariko batzuk Euskal Herrian egonak gara eta hango giroa ezagutu genuenez, hemen ere euskal ospakizunetan halako zer edo zer egin behar zelako bildu ginen gero Hordago musika taldea osatu genuenok.
G.- Erraz lortu al zenuten taldea osatzea?
E.- Boisen Oinkari dantza taldea daukagu, Estatu Batuetan dauden euskal dantza taldeetan ezagunena, eta talde honetako zenbait partaidek urtebete eman genuen musika taldea sortzearen ideiari bueltaka. Azkenean 87an ausartu ginen eta estraineko aktuazioan sei kanta besterik ez genuen jo.
G.- Ba al zenuen lehendik esperientzia musikalik?
E.- Bakoitzak bere aldetik eginak zeuzkan bere lanak, baina serio samar ibilitako bakarra Edu tekladu eta saxoa jotzen dituena da; izan ere eskolako jazz taldean jotzen bait zuen. Gainontzekoek, norberak bere etxean jotzen zuen.
G.- Eta zergatik Hordago izena?
E.- Hordagoko partaideak Oinkari dantza taldekoak ere bagara; beraz, aspaldiko ezagunak. Halako batean musean ari ginela, bakarren bat hordagoka hasi eta bromak broma, izena gustatu eta horixe bera jartzea erabaki genuen.
G.- Zein ospakizunetan hartzen duzue parte?
E.- Gehienbat estatu batean eta bestean eratzen diren euskal festetan. Antolatzaile gehienek oso ondo erizten diote larunbat gaueko festari bukaera berbena batez ematea. Izan ere, hiritar amerikarrak diren gazteak festa hauetara erakartzeko era probetxugarria bait da. Hartara gazte hauentzat, euskal festek beren guraso euskaldunen ohiturak berritzeko ez ezik (harrijasotzaileak, aizkolariak, dantza txapelketak...) parranda ona bat egiteko aitzakia ere badira. Euskal festek, gazteen aldetik batipat, gorakada handia izan dute berbenak egiten direnez geroztik. Zenbait ezkontzatan ere izanak gara joten, batez ere, ezkontideak edota bietako bat familia euskaldun baten partaide direnean. Partyren bat edo beste ere egin izan dugu, baina gehien bat berbenak eta ezkontzak.
G.- Zein estatutan ibiltzen zarete?
E.- Gu, berez idahotarrak gara eta estatu honetan ibilizen gara nagusiki. Baina piska bat beheraxeago dauden Nevada eta Californian bertan ere ibiliak gara. Boise, Elko, Reno eta inguruko euskal festetan ere bai. Behin, kotxez hamabi ordutara ospatzen zen ezkontza batentan jo genuen. Hartu kontutan hemen distantziak ez direla Euskal Herrikoak bezalakoak. Hemen Boisetik Elkora lau ordu behar dira eta Euskal Herrian lau ordutan Bilbotik ia Madrileraino joan zaitezke. Zer esanik ez hamabi ordutan.
G.- Zer musika klase jotzen duzue?
E.- Euskal festetan euskal musika batez ere; amerikar festetan, ordea, amerikar musika eta ahal delarik euskalduna ere bai. Euskal musikari dagokionez, Benito Lertxundi, Mikel Laboa, Oskorri, Itoiz, Egan, kalejirak, arin-arinak, fandangoak...Euskal Herrian edozein taldek jotzen dituen berberak. Amerikarrari dagokionez, hemengo kantari ezagunenen kantak. Amerikar festetan oso gogoko izaten dituzte kalejira eta saltoka ibiltzeko kantak eta beti sartzen ditugu.
G.- Nola izaten duzue Euskal Herrian egiten den musikaren berri?
E.- Batzuk han izanak garelako eta besteak hemendik hara joandakoek ekartzen dizkiguten zintetatik hartzen ditugu gustokoen zaizkigun kantak. Euskal Herrian beren euskara hobetzen ari diren boisetarrek badakite iparamerikaratzean maleta bete zinta ekarri behar dutela, gure errepertorioa aldatuko badugu.
G-. Boisen ikusi dudanez, pub guztiek bere aktuazioa dute, pentsatu al duzue zuek merkatu horretan sartzea?
E.- Hemen pub bakoitzak, zuk esan bezala, bere aktuazioa du; eta aste batetik bestera aldatu egiten dute taldea; hortaz lan handia dagoela esan genezake. Baina konpetentzia ere, lana adina dago. Ikusiko zenuenez talde onak dira eta esperientzia handikoa. Oraingoz, euskal berbenetan jotzen ondo gaude, baina pubetako aktuazioen munduan sartzeko maila altuagoa eduki behar da. Orain entsaiatzen duguna baino dexente gehiago egin beharko genuke, eta hitz batetan esateko, dedikazio handiagoa eskaini.
G.- Zergatik ez orduan, hobeto prestatu zuen buruak?
E.- Eskolako oporralditik kanpo biltzerik ere ez dugulako. Taldeko bik, konparazio batera, Boisetik sei ordutara igarotzen dute ia urte osoa. Horrela ez dago zereginik. Ikasketak serio hartuz gero musika alde batera utzi beharra dago. Ekipoa bera ere aldatu egin beharko genuke. Honek ez du esan nahi, egoera normalizatutakoan serioago ihardun nahi ez dugunik. Arestian adierazi bezala, bertako taldeen maila oso polita da eta ondo prestatu beharra dago.
G.- Ekipoa aipatu duzularik, nondik atera dezue dirua?
E.- Gehienbat aktuazioetan egindako diruarekin. Maiatzetik abuztu bitartean saio dexente ditugu eta horri eta norberak jarritakoari esker osatu dugu ia zaharkiturik geratu den ekipoa.
G.- Zeintzuk osatzen duzue taldea?
E.- Dan baterian, Chrisek kitarra jo eta kantatu egiten du, Edu tekladoa, saxoarekin ibiltzen da, Richek baxua eta Ronek kitarra. Bost gara, eta oraingoz oso ondo konpontzen gara gure artean. Musika nahiz ahotsa hobetu beharra dago.
G.- Zer asmo dituzue etorkizunerako?
E.- Oinarrizkoena taldearen maila altxa eta horretarako bide bakarra dago, gehiago entsaiatzea. Oraingoz jotzen ditugun kantak ez dira gureak, baina noizbait gureak sortzen hasi beharra daukagu. Lehen esan bezala, ekipo hobea eskuratu eta modu honetan bertako banden merkatuaren konpetentzian sartu. Eta denon gogoan dagoen ideai bat: Euskal Herrian zehar jiratxo bat egin; ez jakina, musikaren izar gisa, baina bai herriko berbenetan jotzeko. Ez al litzateke bitxia izango, euskal amerikarrez osatutako banda txiki batek Euskal Herriko hainbat herritako berbenetan euskaraz jotzen ibiltzea? Azken hau da gure benetako ametsa.
Hau baino amets zailagorik bete herri honetan. Hordagokoek ideiak oso argi eta garbi dauzkate; zer diren eta izan nahi dutenera iristeko zer egin behar duten. Iparamerikako euskal festei eman dietan giro berbera, Euskal Herrikoei ere emateko aukera izan dezaten.
Hurrengo kapituluan, hots, seigarrenean, 'San Franciskoko Euskal Etxea' gaia jorratuko dugu, bertako giroa orriota ekartzeko asmotan.
FRANKIE TAI
Hordago taldea Elkon {Nevadako estatua) uztailaren 1ean egindako euskal festaren berbena alaitzen.
42-43


Gaiez\Politika\Nazioartea\Estatuak/Na\EE.BB
Gaiez\Kultura\Musika\Musika mode\Taldeak\HORDAGO
Egileez\TAI1\Kultura

Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude