M. Orbe: "Euskal kulturak faborezko tratua behar du"


2021eko uztailaren 23an
M. Orberi elkarrizketa

M. Orbe: "Euskal kulturak faborezko tratua behar du"
ARGIA.–UEU eta UPV dikotomiatik atea, zertan da euskal unibertsitate barruti bakarraren afera?
M. ORBE.–Orain zenbait urte gauza asko bezala esango nuke unibertsitate girotik kaleratutako arazo bat dela. Barrutiaren bidez pentsatzen zen zenbait unibertsital arazo bideratu zitezkeela; halako esparru edo fronte zabal bat zeguen honen inguruan eta azken urteetan isildu egin dena bai unibertsitatean bai kalean. Beharbada nire ustez badago hemen halako paralelismo bat beste zenbait arazoek izan duten bilakaerarekin.
Euskal Herriak eman duen egituratze bidean, zenbait gauza iadanik eginak daudela onartzen da. Komunitate autonomo eta Nafarroaren banaketa gauza egintzat hartzen da. Hor dago EHU-UPV eta Nafarroako Unibertsitate Publikoa, biak onartzen dira barrutiaren arazoa ukitu gabe. Eta arriskutsua da, konformatu egin bait gara. Prozesu honen balorazioa ezkorra dela esango nuke. Nahiz eta esan gauzak ezin direla politizatu, onartu egin behar da politikak baduela eraginik, are gehiago gure herrian. Honezaz gainera, ez dut uste euskal kulturaren inguruan proiektu zabal bat badagoenik. Badira zenbait arlo, euskal batasunaren auzia pizten dutenak eta zokoratuak izan direnak. Beste ekintza batzu legez, UEU ere ez da baloratzen. Politikarien aldetik huts nabarmena da.
A.–Badirudi UEU UPVren apendize euskalduna dena, nolabait aurpegia garbitzen diola.
M.O.–Ez nuke definituko UPVren apendize bezala. UEUn egon da bilakaera bat. Lehen mementuan pentsatzen zen izan zitekeela euskal unibertsitatearen hasiera, geroztik hori ez du inork sinesten. UEU gabezi handi batetik sortu zen, eta orain beste egoera bat bizi du. Onartu egin behar da UPVk hainbat gauza egin dituela, baina ez dut ikusten proiektu orokorrik duenik; mementuko beharrei erantzutera mugatzen da. Alde honetatik, bai uste dudala UPVren gabeziaren erakusle bat dela, bi funtzio betetzen dituelarik: bata, UPVn ematen ez diren zenbait zerbitzu betetzea, eta bestetik, zirikatzea. UPVk onartu egin beharko luke UEUren lana eta ez arerio bezala ikusi.
A.–UEU eta "Cursos de Verano"ren artean dirulaguntza diferentzia bat bada...
M.O.–Egoera objetiboa uste dut iraingarria dela. Azken batean, gure egoeraren ispilu bat gehiago da: erdal kulturaren nagusitasuna alderdi guztietatik aipoiatzen da, dirulaguntzen banaketan argi erakusten duten bezala. Ez dut nik inola ere onartzen demokraziaren arrazoia erabiltzea, gehiengo eta gutxiengoaren arrazoia erabiltzea. Historia hor dago eta borondate minimo bat duenak ikusi behar du zapalkuntza eta egoera horri erantzuteko beharra. Euskarak, euskal kulturak eta euskal gizarteak faborezko tratua behar du, diskriminazio positiboa. Onartezina da kontrako diskriminazioa eta hori salatu egin behar da.
LOREA AGIRRE SABIN MAKAZAGA
54


GaiezGizarteaIrakaskuntzUnibertsitaUEU
PertsonaiazORBE1
EgileezAGIRRE9Gizartea
EgileezMAKAZAGA2Gizartea

Azkenak
Stop azpikontratazioa

Esku-hartze sozialeko sektore publikoaren alde.


Pablo Gonzalezen aurkako mendekua ikusten du haren abokatuak, Poloniako Gobernuaren jarreran

Pablo Gonzalezek Errusian jarraitzen du, Poloniako Gobernuak pasaporteak konfiskatu zizkion kazetariari eta "Poloniako autoritateen esperoan" daude, Euskal Herrira bueltatzeko. Hala azaldu dio Gonzalo Boyé abokatuak Berriari.


Garikoitz Aspiazu euskal presoa Martutenera lekualdatu dute Lannemezandik

Etxeratek jakinarazi duenez, ostegun honetan gauzatu dute lekualdatzea. Orain, bost euskal preso gelditzen dira Frantziako espetxeetan.


Bideko Autobidearen ordainketa 2027tik 2030era atzeratuko du Nafarroako Gobernuak

Ordura arte Nafarroako Gobernuak 477 milioi euro ordaindu beharko dizkio Abertis konpainiari, 2023an honek erosi baitzuen Autobidearen ustiaketaren emakida 110 milioi eurorengatik. Itzalpeko ordainketek urtero modu gogorrean baldintzatzen dituzte Nafarroako Gobernuaren... [+]


Jon Irazabal Agirre hil da, 30 urtez Durangoko Azokaren zuzendaria izandakoa

63 urteko iurretarra Gerediaga Elkarteko kudeatzailea izan zen 1982tik 2018ra. “Bere kezkei eta borrokari esker”, Durangaldeko historia ikertu eta zabaltzeko “erreferentzia nagusietako bat” izan dela nabarmendu dute elkartetik.


112 hitzetan emergentziak saihesteko prebentzio-aholkuak
Umeak uretan, belarriak tente


2024-08-23 | ARGIA
Burlatako sexu erasoa dela eta 18 urteko gazte bat atxilotu dute

Joan den astean izan ziren Burlatako jaiak eta aste honetan jakin da adingabeko neska gazte batek izandako sexu erasoa. Espainiako Poliziak, halaber, jakinarazi du erasoarekin lotutako 18 urteko gazte bat atxilotu zuela joan den igandean.


Eguneraketa berriak daude