Pako Aristi: "Prosa ezin hirira ekarri, erruralak dituk buruan ditudaneskemak"


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Pako Aristiti elkarrizketa.

"IRAILEKO IPUIN ETA POEMAK" KALERATU ELKAR-EKIN
Pako Aristi: "Prosa ezin hirira ekarri, erruralak dituk buruan ditudan eskemak"
Ipuinak ezagutzen genizkion Pakori, baina ez poesiarik. Bere liburu argitaratu berrian bietarik aurkitu dugu: ipuinak Pako Aristiren sinadurapean, eta poemak Sara Balasky heteronimoaren lumatik. Orain sei hilabete hasi omen zuen idazten eta udan osotu.
Pakorengandik hirugarren nobela esperoko zuen agian literatur zaletuak. Ipuinak dira ordea "Iraileko" hauetan dakartzanak, mahukapetik sorpresa eta guzti gainera, poemak ere tartekatu bait ditu heteronimo baten eskutik.
"Bat edo beste bai, baina lehendik ez nian poemarik probatu. Nik ez nekien poeta bat nuenik barruan. Poemak ez dituk oso landuak, a-golpe-de-riñon esaten den moduan eginak baizik, momentu gogor batzutan botatakoak".
Liburuaren egituran poemek zazpi ipuinen kontrapuntu gisan jokatzen dute, amodioa eta desamodioa gaitzat dutela, narratibak herri giroa du ingurune eta hirikoak edo ditugu poemak.
"Piskat ikusi nian ipuinetan zenbait gauza adierazi nahi nuela, baina beti zerbait ahaztu izan banu bezala. Orduan, holako puzzle batean hutsune batzuk beteko balira bezala datoz poemak. Eta kontrapuntu eginaz akaso".
Errurala narratiba eta hirikoa poesia
Pakoren ustez, liburu honetan narratiba eta poesia elkar konplementatzera datoz.
"Bi alderdi opuestoak nola konplementatzen diren esaten duk ba. Bikote askotan ikusten diagu bi pertsona oso desberdinak maiteminduta: bata altua eta bestea txikia, bata polita bestea zatarra, lodia eta mehea. Nolabaiteko sinbiosi bat, esango niake".
Ostera, galdetu nahi izan genion, noski, ea zergatik girotu dituen hain zuzen mundu erruralean ipuinak eta hirian poemak.
"Saio batzu kenduta, nola poesiak azken urteotan naturaren mundua jaso duen batik bat, eta nola nik kontra egiteko joera piskat badudan, ba poema urbanoak eta sortu nahi izan diat, nahiz eta barrutik horrela atera zaidan bestalde. Prosan igual pausua emana dago urbanotasun hori hartzeko... eta hala ere poesian errazago portunatu zaidak: Eta fletxa txiki batzuk bezala atera dituk".
Prosa idaztean ingurugiro erruralerako joera ezaguna da dena den Pako Aristigan,
"herri txikietako bizitza, esaldi pausatu eta luzeagoak. Donostian idatzi nizkian, baina herrira joan nauk. Ezin, ezin ekarri prosa. Horiek dituk buruan dauden eskemak, eta ez zegok aldatzerik hain bizkor".
Desamodioa gai duela, bihozpera agertu zen idazlea ere liburuaren aurkezpenean. Woody Allen-en September filmea gogorarazi digula aipatu genion.
"Ba begira, liburua pelikula ikusi baino lehenago pentsatua bazegoen ere, pelikula ikusi nuenean bururatu zitzaidan liburuari ere September deitzea. Horregatik gero "Iraileko ipuin eta poemak".
Nobela gordeta, gorputz hartzen
Ipuinak idazten ari zela entzuna genuen, eta guk pentsatu nobelarako zubia eraikitzen ziharduela Pakok.
"Ba nobela hor zegok, lehen bertsio amaitu batean. Gordeta, aparkatua zeukeat kutxa handi baten barruan sartua. 300 orrialde dituk eta urtebete edukiko diat han. Prosa urbanoaren intento bat baziok hor, etortzen duk hirira bai, baina oso seguru ez nengoenez, nahiago izan diat datorren udaberrian irakurri eta ea ze inpresio egiten didan".
Hemendik aurrerako asmoak bidaiatzekoak ditu. Cubara abiatuko omen da. Eta handik etorrita, motorra hartu eta penintsulari bira emango kostatik barrena.
"Jack Kerouac-en "On the Road" irakurri nian eta badakik, holako zerbait sartu zaidak".
GORKA ARRESE
Datorren urtean nobelari helduko dio. Bere prosa hirira ekartzen saiatuko omen da orduan.
60


GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaPoesia
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakARISTI1
PertsonaiazARISTI1
EgileezARRESE1Kultura

Azkenak
Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Eguneraketa berriak daude