"Ez da posible EEE-tik kanpo geratzea, suizidioa litzateke"


2021eko uztailaren 23an
Jon Gangoitiri elkarrizketa.

Jon Gangoiti, europar parlamenturako Koalizio Nazionalistaren zerrendaburu
"Ez da posible EEE-tik kanpo geratzea, suizidioa litzateke"
EAJn eta erakunde publikoetan zenbait kargutan izan ondoren, oraingoan europar parlamenturako Koalizio Nazionalistak aurkezturiko zerrendaburua dugu, zerrendaburu gaztea gainera, 37 urtetako bilbotarra. Dagoeneko urte batzu bai politika munduan murgildurik; 82an Madrileko parlamenturako aukeratua eta 86ko urtarriletik 87ko ekainera arte eurodiputatu lanetan Strasbourgen. EBB–ko bulegoetan aurkitu genuen eta jadanik hauteskunde kanpainarako motorrak bero–bero zeuden bertan.
ARGIA.–Ze nolakoa da Europako Ekonomi Elkartearen Europa hori eta zeintzu lirateke bere gaur egungo ezaugarri nagusiak?
Jon Gangoiti.– Erromako Trataduaren ondoren 1957an sortzen den Europa hori, Estatuen Europa da, nazioak eta erregioak ezagutzen ez dituen Europa bat. Geroago, 1975ean jada, Elkartea ohartzen da ez zaiola posible errejioen errealitate hori gehiago ezkutzatzea eta'EEE–ko errejio politika ' jartzen du martxan. Eta hala ere, egun, oraindik Estatuen Europa izaten jarraitzen du. Oraindik errejio eta nazionalitateen benetazko pisua ez da kontutan hartzen.
Elkartearen izaera ekonomikoa da funtsean, eta izaera hau 93tik aurrera oraindik gehiago areagotuko da. Beste Europa bat ere eraiki behar da, Europa kulturala, hiritarren eguneroko arazoak ikutuko lituzkeen Europa, emakumeen arazoak, ingurugiroa, gazteria... Honetarako beharrezkoa da trataduak aldatzea eta hauek aldatzeko, europar parlamentuari ahalmen konstitugilea eman behar zaio. Europar Konstituzioa erreformatu eta Konstituzio berri bat egin. Eta Nazionalitateen Senatua ere eratu behar da.
A.–Europara begira sekulako inbertsioak egingo dira. Hor dago 'Europa plan 93' deritzan hori, zeinaren arabera aurtendik eta 93ra arte 92.000 milioi pezeta gastatuko diren. Ze eratako Komunidade Autonomorekin sartuko gara Europan?
J.G.–Euskal ekonomia pentsa zitekeena baino hobeto egokitzen ari da Europara, eta agente sozialak eta entrepresa munduak batik bat primeran erantzun dute. Are gehiago, 93ko urtarrilaren 1erako euskal ekonomia europar ekonomiaren maila berean egongo dela. 'Europa Plan 93' horrek Europako zentru ekonomikoetara hurbildu eta beraiekin komunikazio egokia lortzeko behar dugun azpiegituraz hornituko du Euskadi. Bestalde, arlo politikoari dagokionez, gertatzen dena da Estatu espainiarrean daukagun autogobernua Europaren markoan galdu egiten dela. Eta hau onartezina da, ez da posible estatuetan daukagun autogobernu hori Europara heltzean desagertzea. Formula bilatu behar da hau gerta ez dadin.
A.–EEE–aren ardatzaren inguruan mugitzea horren funtsezkoa izanik eta bertan gure etorkizuna jokoan egonik, zergatik ez zaigu galdetu euskaldunoi ea Europa horretan murgiltzea nahi dugun ala ez?
J.G.–Beno, euskal alderdi bat ere ez zen agertu sarreraren aurka, honek suposa erazten du euskaldunon gehiengoa bat datorrela sarrerarekin. Zelabaiteko neutraltasuna mantendu duten herrialdeak ere birplanteatzen hasi dira, EEE–rekiko harremanak, eta horren erakusle Austria, edo Noruega. Azken hau adibidez, behin sarrera atzera bota bazuen ere birplanteiatzen ari da sartu ala ez. Ez da posible alde batera geratzea, suizidioa litzateke.
A.–Madrila doazen parlamentariak, sarritan arazo larriak izaten dituzte hemengo arezoak ikutzerakoan. Kontutan izanik Euskal Herria herri txiki bat dela, ez leudeke oso itota euskaldunen nahiak Europearra moduko parlamentu erraldoi batean?
J.G.–Ez, ez dut uste. Historian zehar euskaldunak argi erakutsi du borrokalari amorratua dela, eta hain zuzen ere horrexegatik esistitzen du eta esistituko du Herri honek. Eta bestalde, Madrilekin noski daudela arazoak baina tartean auzi historikoa daukagu; ez ordea Europarekin, beraz ez dago Europatik guganako aurreprebentzio jarrerarik. Marko handia izanik zaila izango da, dudarik gabe, baina ez Madrilekoa bezain zaila.
93tik aurrera, mugak deuseztatzen direnean, Euskaldunok batasun soziologikoa lortuko dugu, Bidasoa lasai asko zeharkatu ahal izango dugu inongo agiri edo kontrolik gabe edo Iparraldeko batek Hegoaldean lan egiteko aukera izango du, lana egonik bederen, edo aldrebes. Harremanak estutu egingo dira eta herri bakarra izatearen kontzientzia indartu. Eta Iparraldean ere –bestela gertatuko ez litzatekeena– abertzaletasunaren indartze handi bat izango da 90. hamarkadaren bukaera alderako.
A.–Gai ekonomikara itzuliz, ikusten da dagoeneko larri zebiltzan zenbait sektoreren egoera areagotu egin dela, arrantza, nekazaritza, siderurgia... eta egun arrisku larrian daudela.
J.G.–Bai arrazoin duzu, baina sartu ez bagina berdin gertatuko litzateke, eta gainera egun egoera kaxkarragoan leudeke. Dena den, gehien kezkatzen nauen arazoa arrantzarena da. Estatu espainiarra potentzia bat da maila honetan, eta Europan arrantzak ez du pisu handirik, aurrekontuen %1a besterik ez du, EEE–ko Cenicienta da. Sektore tradizionaletariko batzu desagertu egingo dira eta beste batzu sortu. Irtenbidea modernizatzea da.
A.–Etorriko al da EEE–tik soberania maila handiagorik?
J.G.-Bai noski, oso baikorra naiz maila horretan. EEE–an estatu batzu ados jarri eta gainegitura bat sortzea erabakitzen dute. Orduan, prozesua gogorra da, ze estatuek soberania mailak utzi behar dituzte. Baina prozesu hori posible izango da, bakarrik hor barruan dauden nazio guztiek parte hartzen badute eta bakoitzaren nortasuna errespetatzen bada. Eta hortara goaz.
A.–Herrien Europarantz goazela diozu, baina nork bultzatzen du prozesu hori, estatuek eurak? Ez al da hori nahiko sinesgaitza?
J.G.–Beno, Estatuen Europa errejioen europarantz abiatzen da, oraindik ez dihoa Herrien Europarantz. Eta noski horrela bada ez da estatuen borondatez, baizik eta herriek presio bat egiten dutelako, estaduei, apurka, amore ematea besterik geratzen ez zaielarik.
A.–Hemengo arazoren batzu ikutuko ditugu. Arazorik latzenetarikoa langabeziarena, eta oraingoz bederen ez dirudi Europatik konponbiderik datorrenik, aldrebes esango nuke.
J.G.–Euskadiko lehendabiziko arazoa da langabeziarena. 93ko Europak aberastasun gehiago eta lanpostu gehiago ekarriko du. Baina aberastasun hau ez da homogeneoa izango, eta gakoa hortxe dago, hor dago euskal desafioa, behar bezalako postu bat bilatzean. Honetan funtsezkoa da Eusko Jaurlaritzaren 'Europa plan 93' deritzana. Ez dugu langabezia ezabatuko baina bai neurri handi batean murriztu.
A.–Iparraldeaz hitzegin dugu lehen. Nafarroari dagokionez ze neurri praktiko etor daiteke Hegoaldeko batasunerantz abiatzeko?
J.G.–Lehendabizi, geroko Euskal Herriaren enbrioia den Euskal Komunitate Autonomoak ondo funtzionatzen duela eta bere eguneroko arazoei ganorez egiten diela aurre erakutsi behar dugu. Eta bigarrenik, arrazoi ekonomikoak, Nafarrek bakarrik ez dute izango beste komunitate batzuen erritmoa jarraitzerik eta horretaz oharterazi behar ditugu, Europaren erritmoa jarraitzeko beharrezkoa zaie EKA–rekin bat egitea.
X. LETONA
"Europako parlamentuan oraindik errejio eta nazionalitateen benetazko pisua ez da kontutan hartzen".
Jon Gangoiti Koalizio Nazionalistaren zerrendaburua.
18-19


GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEAJ
GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakBesteakBesteak
PertsonaiazGANGOITI1
EgileezLETONA1Politika

Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude