Nerea Azurmendi: "Ez dago benetako borondaterik euskarazko egunkaria atera dadin‘’
Nerea Azurmendi, 27 urte, Olaberrian jaioa. Kazetaria ofizioz, Deia eta Egunan aritu ostean Donostiaio Udaletxeko prentsa bulegoko arduradana dugu egun. Literatur munduan saio zenbait gauzaturikoa bestalde, berak "gaztetako pekatuak" kontsideratzen dituenak, emakume irekia eta eritzi sendoez jantzia ikusi dugu bulegora sartu bezain pronto euskaltzaleok kezkatzen gaituzten hainbat gai ikutu eta sakontzeko orduan. Hona segidan guzti honen testigantza.
Neri ez zait oso txukuna iruditzen, halere, literaturan bete duen papera; iruditu zait emakumeak gehienetan literatura erabili duela bere beste funtzio batzuren lagungarri bezala. Pedagogia munduan zebilen emakumeak, edo militantzia politikoa aurrera zeraman emakumeak, horretarako duintasun apur bat zuenean, hori erabiltzen zuen arma bezala edo baliapide bezala bere beste funtzio bat betetzeko. Gerra ostean aurkitu daitezke horrelako hainbat, literatura egiten dute ikastolen mundutik eta pedagogia mundutik piskat hurrunduta, baina nik diot azken 20 urteotan hasi daitekeela emakumea eta literatura berez josten.
Nere ustez kritika ezarena da beti erabiltzen dugun leloa honetaz hitzegiterakoan, eta hori argi dago, kritikarik ez dago, gehien bat lagun batek edo etsai batek egiten dizun komentario hutsa, baino epai mahai baten funtzioa erabat desberdina da, zuk horrekin epaitzen duzu momentu konkretu batetan pertsona konkretu batek egin duen lan konkretu bat, horren arabera ezin dezakezu idazle bat kalifikatu eta idazle baten obra kalifikatu, neri oso friboloa iruditzen zait hori; epai mahai baten lana da, azken batean, erakunde batek edo norbaitek diru bat du eta intentzio batekin edo besterekin diru hori hortan sartu nahi du, eta epai mahaiak egiten du bitartekoaren lana, diru hori justifikatu, baina lehiaketa batetara aurkezten duzun lan baten arabera kritika bat egin, idazle edo idazle gai bat kritikatu eta obra bat kritikatu, nik hori pertsonalki idea bezala ez dut onartzen, eta epaile izan naizen neurrian ere ez dut argi ikusten. Beste maila batetan akaso, gabezia bat betetzen dute eta kontzientziak asko lasaitzen dituzte, halere ez zait iruditzen formula batarra.
Hemen enpresen monopolio bat dankagu, eta pautek markatzen dituztenak monopolioak dira, eta bakoitzak bere kapilatxoan egin dezake bere saioa baina oso gutxi egiten dira. Momentu honetan, Euskal Herrian egiten den prentsa kritiko eta profesionalik... jendea badago baina, komunikazio enpresa bezala ganzak argi ikusten dituenik... bi mutur dauzkazu: batetik, dirua egin nahi dutenak, dirua egiten dute eta oso ondo ateratzen zaie; eta bestetik, beste helburu batzuk dauzkatenak, baina hor erdian, zer? Nik ez dut esperantza haundiz ikusten.
Hor dago kazetarien egoera ere, profesionalki nahiko desastrosoa. Neri tristeena iruditzen zaidana da kristoren gaiak daudela, eta kanpokoek ateratzen dituztela. Hemengoek ez dakit, autozensura edo alferieria den daukaquna, baina hemen dauden 'minak' kanpokoak jorratzen dituzte, ondo edo gaizki, eta beraien interesen arabera. Pisket galdu da lanaren lilura hori, profesioaren lilura, enpresak multi-media bilatatzen ari dira: irrati bat ez daukana tontoa da, telebista bat ez daukana tontoagoa, eta nahi ez duena tonto t'erdi. Enpresak horretara bideratzen dituzte beren aheleginak: administrazio kontseiluak pozik eduki, enpresa bezala sendoak izan, dirua irabazi, eta azken batean profesionalak bilatatzen dira.
Bestalde, une honetan oso zaila iruditzen zait euskal egunkaria sortzearena, gainera oferta momentu honetan oso haundia da, orotara, gero eta zabalagoa izango da eta gero eta zailagoa lekua aurkitzea. Orduan zer? Informazio orokorreko egunkari bat egingo dugu euskaraz? Egin dezagun informazio orokorreko egunkari bat euskeraz baina saia gaitezen bideak jartzen hori iritsi dadin. Ez du balio laguntzak ematea salduko ez den egunkari bat kioskotan egon dadin; batzuk pozik daude egunkaria daukatelako eta beste batzuk pozik kontzientzia lasaitu dutelato, eta kalean protestarik ez daukatelako. Azken batean, egunkeri bat irakurtzen ez baldin bada zertarako duzu? Epe historito horretan historiara pasatzeko? Lehenbiziko euskal egunkaria nik egin nuen...
Alor horretan dagoen arazorik nagusiena promoziarena da gainera. Batzutan, badirudi gure mundutxo honetan beldurra ematen digula hitz hori erabiltzea: markenina, promozioa, sal erazi, ez etekin bat lortzeko baizik eta ezagutzera emateko. Ez dakit norbait dagoen horrekin orain aurrera jarraitzekotan.
Nik, Egunarena kasu, oso gauza prezipitatu bezala ikusi nuen, baina beno, nere proiektua hasi zen moduan behintzat, erabat desberdina zen, asteroko egunkaria baina aldi berean astekaria den egunerokoa, eta nik uste kazetariak oso ausartak izan ginela, produktuak berak, eta Deiak atera zuen ideia, oso arinki bota genuen kalera.
Ni askotan oso yankia izaten naiz nere planteamenduetan, baina azkenean gauza praktikoak gauza praktikoak dira edo bestela hor geratzen dira bidean. Argitaratu ziren bi produktuak, nahiko desberdinak bata bestearengandik, beren interesa zuten, baina bagenekien guztiek bakoitzak bere aldetik jendeak zer nahi zuen? zeri erantzungo zion? eta zer zen benetan baliagarria? Benetan nahiko izan zen garai hartan egin zena? Hor esperientziak erakutsi duena da hor gelditu dela, kandela bat piztu zen eta piskanaka-piskanaka hor doala kandela itzaltzen, eta horrek ez du aurrera pausurik, norberak adaptatu ditu bere eskemak ditnen plantiletara, bere arazoetara... hor ez da erantzunkizunik eskatu, efikaziaren erantzunkizunik ez da eskatu, baloratu den ere ez dakit, ez baldin badakizu zein izan den zuk egin duzunaren ondorio argia ez dezakezu horrekin aurrera jarraitu, ezin duzu hori beste maila batetara eraman. Irtenbide bat eman behar zaio nahi eta nahiez. Hutsene hori hor dago eta hor jarraitzen du.
Azaroaren 5ean epaituko dituzte Barakaldoko epaitegian. “Kapitalismoaren logikatik kanpo” dagoen alternatiba bat sortzeagatik okupazio mugimendua “kriminalizatu eta zigortu” nahi dutela salatzen dute gaztetxeko kideek. Txirbilenea Kulturgunearen hustearen... [+]
Amnesty Internationalek jakinarazi du azaroaren 2an Teherango Unibertsitateko ikasle bat atxilotu zutela arropa kentzeagatik. Barruko arropatan gelditu zen neska, Irango janzkera kode islamiar zorrotzaren aurka protesta egiteko.
Han eta hemen entzun eta irakur daitekeenez, azken hamarkadetako lehiarik estuena aurreikusten da AEBetako hauteskunde presidentzialetan, Donald Trump eta Kamala Harris hautagaien artean. Azaroaren 5ean, asteartez egingo dira bozak. Emaitzak Euskal Herrian gauerdia denean hasiko... [+]
Urriaren 24tik Espainiako Estatuko hedabide guztietako lerroburuak eman dizkiote Iñigo Errejóni, eta maiztu arte erabili dute haren izena, ezker-eskuin. Gutxitan ikusten den zarata mediatikoa lortu du, eta badirudi oihartzunak luze jarraituko duela. Orain... [+]
Berakah fundazioa “baliabiderik ez duten pertsonei laguntzeko” sortua bada ere, aurten familia bat baino gehiago kalean utzi du. Urriaren 31n izan da azken etxegabetzea, Gasteizko familia bat kaleratu dute parrokoak etxegabetze demanda firmatu ostean.
Jokoteknia Bideojokoen Euskal Jardunaldiaren zazpigarren edizioa azaroaren 9an (larunbata) egingo da Bilbon, Euskararen Etxean, 09:45etik 13:00etara. Jokoteknia jardunaldietan euskal bideojokogintza industriako aditu eta jokalariak batera jarri ohi... [+]
Urriaren 31tik azaroaren 2ra Gazte Koordinadora Sozialistak eta Ikasle Abertzaleak-ek Gazte Topagune Sozialista egin dute Altsasun (Nafarroa). Europan eta Euskal Herrian hedatzen ari diren “proiektu atzerakoiak” jarri dituzte jomugan eta joera horiei ez dietela... [+]
Ostiral gauerdian atzeman zituen Ertzaintzak ustez langileak ilegalki zeramatzan bi furgoneta, Ertzaintzak uste du Europako beste herrialde batera bidean zirela, han lan egiteko. Atxilotutako gidarietako batek hamar pertsona zeramatzan furgonetan eta besteak 22.
Turkiaren ekimena babestu dute nazioarteko herrialde ugarik, gehienak arabiarrak edo islamiarrak, baita Hegoafrika, Brasil, Kuba, Errusia, Norvegia eta Vietnamek ere, besteren artean.
Ugariak dira Dana denboraleak Valentzian eragin duen hondamendiaz egin diren irakurketak. Beste faktore batzuen artean, gizakiak naturari ebatsitako eremuez luze mintzo dira hedabideak, ibai eta itsaso ertzak hormigoiarekin betetzeak duen arriskua dela-eta. Hormigoiarekin... [+]
Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]
Korrika eta presaka ekarri dute megafonoa. Hau onartezina da. Hau ezin da onartu. Denok batera oihu egin dezagun, ezin dugu honela jarraitu. Zurean ere sartu direla? Bai arrazoi duzu, jo ditzagun txaloak zuretzat. Hurrengo astean hemen batuko gara denok eta aurre egingo diegu,... [+]