Carlos Sanz eta J. San Martin "Denboraldi bat Infernuan"


2021eko uztailaren 23an
Javier San Martini elkarrizketa.

ERAKUSKETA ANTOLOGIKOA DONOSTIAKO SAN TELMO MUSEOAN
Carlos Sanz eta J. San Martin "Denboraldi bat Infernuan"
Urtarrilaren azkenetan hasi eta otsailaren 26a bitartean ikusi ahalko duzu Carlos Sanz (Donostia 1943-87) pintorearen erakusketa antologikoa San Telmon. Bertan, obra piktorikoa, marrazkiak, collageak, eta bai eta ere bere literatur produkzioaren zenbait atal.
Erakusketak biltzen duen antolgi obraren gehiengoa Erkide Autonomoko kolekzio partiku-larretatik eskuratu du, nahiz eta, gutxixeago, Madril, Salamanca, Gerona, Burgos eta besteetarik ekarri behar izan. Javier San Martinek egin du Carlos Sanzen erakusketa antologikoa eta autorearen katalogoaren kontu, praktikan bere obra guztia biltzea lortu duela.
"Neurri batean –aitatzen digu San Martinek– bere garai eta espazio geogrofikoak baldintzaturiko ezaugarridun artista izan zen Carlos Sanz. 60. hamarkadaren erdikaldean hasita, modernidade zuzpertuaren arrastoz beteriko pintura garatu zuen, egungo berrikuntzei zabalik betiere".
Agian pintorearen ikonografi errepertorian gehien nabarmentzen dena obraren tematika bera da, zeinaren trasladaketa hizkuntza literariora agerian geratzen den katalogoak dakartzan testuetan. 'Siniestroa', 'iluntasuna', 'bakardadea','haragia','gorputza', 'zatia', 'barnekaldea' hitzek esangura erreala hartzen dute Carlos Sanzen obraren bisualizatzeko orduan.
"Artistak 1968tik aurrera garatutako forma plastikoetan nagusia da materia organikoan oinarritutako oihal piktorikoa. Ezin zehaztu dezakegu bere obretan bizi diren gizakien natura intimoa, baina bai materia organikoa edo eta giza nahiz animalaren kondizioa. Bizi eta hildakoaren arteko ambiguitatea bere argumentu piktorikoetako bat dugu, espazio kezkatiak sortzeko. Tematika tetrikoa aldebat, zerbait definitzearren, azpimarratu beharrekoa zera da, pintatzeko plazerra somatzen dela bere izpirituan".
Irudi piktorikoen errelatu konplexua
Bere belaunaldiaren testuinguruan, artistaren ekarpenari dagokionez, Javier San Martinek diotso:
"Carlos Sanzek figurazioaren irudi ezezaguna ekarri dio gipuzkoar pinturari. Zehatzago, irudiotan nahasten dira errealitateari buruzko osagaiak alde batetik, eta bestetik pinturari eta bere elaborazioaren prozedurari dagozkionak, gisa honetan sortuz inpakto narratibo indartsuko sistima konglexuak. Aurreko belaunaldian, Ruiz Balerdi, Sistiaga edo Zumetaren abstrakzio informalista zeinu piktorikoaren produkzioan zetzan; eta ondorengoen joeraz –Ameztoy, Cárdenas, Zurriaran, Nagel– forma piktorikoek errelatu konplexuagoa lortzen dute, maila sintaktiko elaboratuagoaz".
"Gero, 70. hamarkadaren hasieran bere soluzio estilistikoak ezaugarri pertsonalagoak hartuko zituen 15 urtetan barrena, inguruko kontestutik aislaturik utziko zuena, intimitate traumatiko samarrean burutuz".
Ze ondorio izan du orduan bere obrak artista gazteengan? Zer nolako eragina somatzen da egungo ingurunean?
"Carlos Sanzen obra kolokan geratzen da, begirada desberdin baten esperoan, helburu artistiko diferenteen esperoan. Bere pintura iraganari dagokio mementu honetan, eta errepaso historikoa beharko da zuzpretzeko".
Erakusketa antologiko hau bihurtu liteke bere esistentzia eta ekimenen erreferentzia garrantzitsua,
"hasieran 'salbamentu operazio' gisan planteiatu nuena".
Eta erakusketa hau sekula burutu izan ez balitz?
"Uste dut Carlos Sanzen figura piktoriko eta artistikoa betiko desagertuko litzatekeela".
ESTHER FORCADA
1984ko apirila.
Oleoa (1978).
1976ko abendua.
48


GaiezKulturaArteaPinturaPintoreakSANZ1
GaiezKulturaArteaPinturaErakusketak
PertsonaiazSANZ1
EgileezFORCADA1Kultura

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude