Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
igandea 2025eko otsailaren 16an
Kepa Junkera: "Eskatzen dudan bakarra gure lana errespetatzea da"
Kepa Junkera eta J.M. Santiago "Motriku"ditugu azken astean trikitixa munduan eztabaida eta solas gehientsuen eragin duten bikotea.
Txapelketan nahiko ezustean hirugarren egin eta hurrengo egunean "Motriku" soldaduskara joan zitzaiolarik, Kepa eseri genuen gure aurrean.
23 urteko trikitilari autodidakta bezain ikertzaile den honi familiatik dotorkio sena, Bilboko Errelkaldeberrikoa izanik ere; ez alferrik ama dantzaria du eta aitona panderojolea zuen. 1986ko txapelketan esagutarazi zuen molde berriz egindaho trikitiak kolokan jarri zuen ordu arteko trikitiaren bilakaera. Gaur, besteak beste, kritika zorrotzak eta sintzeroak plazaratu dizkizu txapelketaren inguruan.
Gero, beste aldaketak izan litezke, tonu eta akorde zenbait jendea oraindik entzuten ohituta ez dagoena, doinua eramateko era desberdina... Entzulegoaren artean oso errotuak daude era jakin bateko doinuak, ez baita izan orain dagoen hainbateko sortze lanik. Orain doinu, kantu eta kopla berri asko sartzen ari gara. Hori dena asimilatzea zail egiten da. Baina ez hainbeste... Nik 86an jo nituenak jadanik klasiko bihurtu dira; mundu guztiak entzun ditu eta gaztetxoek jo egiten dituzte. Asko eskatzea da 32 pieza entzun, horietarik asko berriak, eta jendea kantari ateratzea txapelketatik horiek ikasita. Gainera ez da lekurik egokiena ere ezer entzuteko. Nik hobeto onartzen dut disko baten kritika eta ez egun honetan, 8000 lagun dauden lekuan, sonorizazio akatsekin, aldamenekoa hizketan ari dela edo bestea txistuka ari delarik; txapelketa giroa dago eta ez entzuketarakoa. Entzun on dorengo egunetan egiten da, grabaketan, erromerietan. Orain arte publikoaren eztabaida zen ea zein zen hobea edo okerragoa, eta aurten berriz tnkitixa zen ala ez. Neretzat argi dago trikitixa zela.
Bestalde, erizpideak zein diren ondo argitzen ez diren bitartean, eztabaida eta nahasmendua seguru! Ez dakit trikiti klasikoarentzat edota berriarentzat egin beharko den txapelketa; baina garbi dago biak pertsona berak irabaz litzakeela, oso jende konpletoa dago eta. Orduan zer esango lukete? Baina nik galdetzen dudana da zergatik gu eramaten saiatu diren, deskalifikatu egin behar gintuztela aldez aurretik baldin bazekiten? Gu eta Tapia eta besteak erabili egin gaituzte jendea erakartzeko, –ahal izanez gero Laja etabar ere eramango zituzten– bai bait dakite trikitilariok garela benetako protagonistak, eta gero ez dira irekiak izan. Jakinik gure gustoak zein diren, aurretik deskalifikatu behar gintuzten, baina ez dira ausartu.
Horrezaz gain, zera usaindu dugu: alde batetik, azken urteotako trikitixa gustoen arabera joaz joan beharra geneukala eta, aldiz, joaten ez baginen entzulegoarekin izugarrizko zorra izango genuela. Anoetakoaren aurkezpenean bazirudien garbi zekitela zer den trikitixa, trikitixaren sustraiak, eta hortik ez aldentzeko esan zitzaigun. Gure jotzeko era zer den jakinda, beren ustetan trikitixa ez dena, zergatik nahi zuten gu joatea? Nik eskatzen dudan bakarra gure lana errespetatzea da. Orduan pentsatu behar duzu jotzen dugunok ez dakigula eta jotzen ez dutenek badakitela zer den trikitixa... Izugarria da!
Esan liteke epaimahaiaren tartean bazela gure ideia musikalen aurkako joera bat. Ez hori bakarrik ordea; trikitixak suposatzen duen mugimendu hori ideia berriez antolatzeko zenbaitek dugun gogoaren kontra ere joan dira gu deskalifikatzean, zeren orain artean montatzea lortu duten "amigismozko" zirkulo hori pikutara joan dakiekeela ikusten bait dute. Batzuk ditugun ideia progresista horiek ez zaizkie gehiegi gustatzen.
Gero, entzuten duzun musikaz gain, eguneroko bizitzak, aldarteak, zure ideiek, gertaerek... izan dezakete zer esanik sortze lanean. Horretaz gain, gainetik estruktura batzuk ezartzen zaizkizu batez ere jendeak nahi duenaren aldetik. Neri, halabaina, gustatuko ez litzaidekana da pieza egiterakoan, adibidez, erromerian dantzatu behar denarekin pentsatu behar izatea; hori ere egin liteke baina beste era bateko gazte batekin ere berdin pentsa liteke... Beti gainetik presio izugarria dabilkizu zuk gustoko duzun hura ez egiteko, esate batera txapelketa honetan gertatu den bezala. Azkenean, horrek ere eragina du zuregan entzuten duzun musikak, txapelak, klaxon batek, kaleko zaratak, itsasoko murmurioak, bakardadeak edo lagunak ere eragiten zaituen moduan.
Aztertu beharko dut zer neurritan, musika, faktore horien menpean egon daitekeen, dokumentatu beharko dut hemendik aintzina; egon behar dute ikerketak nonbait faktore anitz horiek zer nolako eragina duten frogatzeko, zeren eraginak, izan, badute, ziur.
Badugu asmoa mundu mailako soinu txiki jaialdia antolatzeko, beste estilo eta posibilitateak jendeak ikus ditzan.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
#4
dantzan.eus
Azkenak
2025-02-14
Inaxio Mendizabal Arrese
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
2025-02-14
Xabier Letona Biteri
Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
_2.jpg)
2025-02-14
Lander Arbelaitz Mitxelena
Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak
EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".
2025-02-14
Xabier Letona Biteri
AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
2025-02-14
Udane Barinagarrementeria Laka
Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira
EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.
----------------------------------------------------
Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]
2025-02-14
ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute
Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]
2025-02-14
dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia
Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]
2025-02-14
Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
2025-02-14
Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
2025-02-14
Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek
Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.
Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita
"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.
.jpg)
2025-02-14
Xabier Letona Biteri
Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko
Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]
Eguneraketa berriak daude