Manex Lanathua: "Muebleak Egiten Ditudalarik, Poesia Egiten Dut"


2021eko uztailaren 23an
Manex Lanathuari elkarrizkata
Manex Lanathua: "Muebleak Egiten Ditudalarik, Poesia Egiten Dut"
ARGIA.–Manex Lanathua, zer ekarri diguzu erakusketa honetara?
MANEX LANATHUA.–Ni mueblegintzan ari naiz, eta orain dela lau urtez sartu nintzen Euskal Herriko Artixtak elkartean eta harez gero mueble batzu ekartzen ditut.
A.–Noiztik ari zara mueblegintzan?
M.l..–Ni orain badu bost urte ari naizela. Artzai ibili nintzen lanean eta laneko istripu bat ukan nuen. Formazio azeleratu bat egiteko posibilitatea eman zidaten, Bordelen egin nituen bederatzi hilabete, gustatzen zitzaidana ikasten: zurarekin lan egitea.
A.–Fabrikaren batetan ari al zara lanean?
M.L.–Ez, ez, nire gain ari naiz.
A.–Eta bizitzeko lain ematen al du mueblegintzak?
M.L.–Nire moduan ez du emaiten, ez. ez, ez. Bizitzeko doi–doia egiten da, bizitzeko behar dena emaiten du, baina konparatuz eman dezagun soldata minimo bati, langile batek egiten duenari, ez dut egiten ahal. Nonbait ere haren erdia pasatuxe, horrelako zerbait? Baina nola baserri batetan bizi naizen ez dut gauza askorik erosten, eta orduan horrela bizi naiteke. Bestetik, nire lantzeko manera biziki tradizionala da eta lan aldetik badira beste konpentsazio batzu.
A.–Zu garaztarra zara, eta bizi ere Garazin bizi zara. Herri horretan ba al da mueblegintzarako tradiziorik?
M.L..–Bai, mueblegile asko–asko dago Garazi aldean. Lehenago ere beti izan dira, baina ez oraiko moduan. Lehenago baziren–ezagutu ditut nik–egurrarekin ian egiten zuten jendeak, baina askotan bizi ziren nekazarien etxeetan denbora batentzat, auzotegian zeuden lan guztiak egiten zituzten, janaren kontra, ez zuten soldatarik.
A.–Zergatik mueble zaharrak egin, eta ez berriagoak, modernoagoak?
M.L.–Ez naiz sartzen kategoria batetan. Badira denborak, eta beharbada denbora batez formazio batetatik jalgitzearekin kriterio batzu ematen dizkizute, estilo batzu, edota eskulturak inportantzia baduela esaten dizute, eta hori denekin jalgitzen zara zure formaziotik. Eginen dituzuen lehen muebleak, bistan dena, zaren formazioan ukan dituzun kriterioen araberakoak izanen dira, baina gero bakoitzak harrapatu behar du bere tankera. Mueble hauek ez dezaket erran baitezpada zabarrak direla, edo zahar tankera dutela. Nonbait oinarritzen dira, uste dut herriko tradizio batetan, hori dudarik ez da. Baina tradizio hori aberasten da besteetan egiten diren gauzekin. Horretara saiatzen naiz.
A.–Zu bestela idezle ere bazara, eta grabadugilea Ezagutu ditugu argitaraturik zure beste lan horiek. Nola ikusten dituzu beste alderdi horiek?
M.L.–Niretzat ez da berezketarik. Gure zibilizazioaren prolema da hori. Zatikatu gaituzte, eta gure izaitea ere zatikatua da. Orduan badira intelektualak aide batetatik, langileak bestetik, eta hori aspaldiko historia da. Ni saiatzen naiz gizenaren zati horien elkartzera. Uste dut mueblegintza egiten baldin badut, poesia dela. Eta berdin poesia egiten dudalarik, pentsatzen dut zenbait aldiz nire idazteko tankera pintura bat dela, edo eskultura dela. Ez dut batere ikusten idazteko era beste disziplinetarik haustura bat bezala, eta askotan nire poesia bat erakusten dudalarik, eskultura bat balitz bezala erakusten dut.
49

GaiezKulturaArteaBeste arte
PertsonaiazLANATHUA1

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude