Joanmari Beltranekin: "Ausardia Bederen Gelditu Behar Zaigu"


2021eko uztailaren 23an
Joanmari Beltran, "Txanbela" taldeko partaideari elkarrizketa
«Txanbela» Taldeak Plazaratu Berri Duen Diskari Buruz
Joanmari Beltranekin: "Ausardia Bederen Gelditu Behar Zaigu"
"Doinurik doinu'' du izena "Txanbela", taldeak plazaratu duen diska berriak. "Azala'' taldearekin aritua, bigarren diska du Beltranek Txanbela talde gaztearekin. Hernaniko kontserbatorioan ari da.
ARGIA.–Zein erizpiderekin hautatu dituzue diska honetako kanta eta piezak?
JOANMARI BELTRAN.– Aurreko diskarekin erizpide batean berdina da: Euskal Herri osoa hartu, Iparraldetik Hego-Hegoaldera, Arabako Billabuenaraino, ezkerretik Arratia, eskuinetik Zuberoa, eta tarteko guztian kostaldea bezala barnekaldea. Soinutresnak kontutan hartuta, berezienak: alboka doinuak, tronparenak, txistua, xirula, gaita. Hitzak ere konponente serio bat dira diska honetan.
A.–Pieza asko kantutegietatik hartuak dituzue. Noiz agortuko da herri musikaren iturria?
JM.B.–Gauza asko dago argitaratuta eta oraindik entzuteko plazaratu gabea. Jendeak ezagutzen ez duen asko. Azkuek bakarrik mila eta bat jasoak ditu, Aita Donostiak laurehun bat, Salaberrik beste mordo bat, Lekuonak, eta abarrek. Aparte bertso doinuak.
Gero tresna bakoitzaren errepertorioak daude, gaitarena, dultzainarena, albokarena... Baina gainera asko bildu ere egin gabe dago. Xirulaz oso gutxi dago egina; hor dago errepertorio bat, jotzen dena baina irork jaso ez duena. Gipuzkoako albokarekin oso gutxi egin da. Tronparena ere jaso gabe dago. Asko falta da jasotzeko tresnen errepertorioan bezala kantuetan.
A.–Letra berriak sartu dituzue, doinu tradizionalez josita.
JM.B.–Historian beti sartu dira ideiak musikarekin batera, eta guk ere halako zerbait nahi genuen. Batzuetan musika gorde eta letra berria jarri dugu. Historiak erakusten du historia ezberdinak kontatu direla musika berarekin, eta letrak ahantzi direnean ere musika geratu da. Oraingoan, bestalde, denbora izan dugu: gauzak patxadaz prestatzeko, letrak egin ditzakeen jendearekin egoteko. Aurreko diskaren presarik ez dugu izan. Taldean, gainera, trebeago gabiltza tresnekin: taldeko hiruk hiru urte t'erdi daramagula elkarrekin, eta bi berriak ere oso ongi sartu dira.
A.–Eta ausardia ikusten zaizue. 1987an "Tronparena" kantatzea, "dindondandindibidon"...
JM.B.–Ausardia bederen gelditu behar zaigu. Apostua egiten dugunean badakigu royalti asko ez dugula aterako, baina iruditzen zaiguna behintzat egingo dugu. Tronparen doinu bat sartzea ez da erreza. Eta guk tronparen inguruan sagardotegian sortzen zen giroa nahi izan dugu sartu, koadrila kantari, tronpa, txistua ere hor izaten zen, trikitixa sartu zen. Giro hori lortu dugula uste dut.
A.–Kantuen esplikazioa eman nahi huen hasieran.
JM.B.–Telegrafikoki egiten saiatuko nauk. "Gu Txanbela": kantaldia hasterakoan taldea eta bere asmoak azaltzeko. "Fandango zaharra": mendeak daramatza txistuak kalean eta XVIII. mendean asko jotzen zen pieza aukeratu dugu. "Garati albokaz": atabalari zuberotar inportante eta alai bat, gaur etxean eta tristerik dena, eta omendu nahi izan duguna, beste puntako tresna batekin «Txori errexiñoletak», abotsetan kantatzeko apostua. «Makil-jokoa», Arabako hegoaldea.
«Euskaldunberriaren mazurka»: gure kulturako pertsonai inportante horri mazurka kaletar bat erantsi diogu, Lizarrakoa gainera. «Akerra ken», haur kanta. «Branle antzineko kontrapasa»: Zuberoa, xirula eta dantza zahar bat molde zaharrean. «Aldrebeskerietan», gero ere segiko dugun bide baten adibidea, Xenpelar eta Juxtoren hitzekin. "Esmeraldazko Eire gorritua", Euskadi eta Irlanda, hango doinu bat. hartu eta gure moldean igortzen diegu. Bukatzeko, pertsonai inportante bat, Julian Romano, «Rigodoi» polit batekin.
PELLO ZUBIRIA

Herri musikan gizon jakituna dugu Joanmari Beltran
49

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakMusikoakBELTRAN1
GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakTXANBELA1
PertsonaiazBELTRAN1
EgileezUBIRIA2Kultura

Azkenak
Zinemaldi Alternatiboaren 16. edizioa aurkeztu dute, Palestinari keinu eta arrazakeriari aurre egiteko

Donostiako herri mugimenduak artikulatuta hainbat auzotan antolatzen den Zinemaldi Alternatiboaren 16. edizioa aurkeztu dute (11 + 5, beraiek dioten bezala, eraitsitako Kortxoenea gaztetxeko bost urteei erreferentzia eginez). Aurten sei proiekzio egingo dituzte ondorengo... [+]


2024-09-13 | ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz

Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]


2024-09-13 | Euskal Irratiak
Baionako zitadelako eraikuntza proiektuak arrangura piztu ditu ekologistengan

Baionako zitadelan proiektu berriak ditu armadak. Eraikin berriak egin nahi ditu eta horretarako oihanaren zati bat deseginen dute eta ura atxikitzeko bi gune ere sortu nahi dituzte.


Aysenur Ezgi Eygi-ri zuzenean egin zioten tiro burura Israelgo soldaduek, autopsiaren arabera

Turkiar-estatubatuar aktibista irailaren 6an hil zuten Beiti herrian, Nablus hiriaren ondoan, Zisjordanian, Palestinako Lurralde Okupatuetan. Orain forentseen azterketek iradokitzen dutenez, Israelgo soldatuek zuzenean egin zioten tiro aktibistari.


Iturbide, Jiménez eta Azkona estatuaren biktima gisa aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.


Madrilgo Rolando kafetegiko hamahiru hildako haiek ETAm-ren eta ETApm-ren zatiketaren erdian

Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.


2024-09-13 | Gedar
Bi lizarratar epaitu dituzte, Voxen salaketa baten harira

Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]


2024-09-13 | Ahotsa.info
Urriaren 12an Tafallan eginen du manifestazioa Ernaik “españolismo eta faxismoaren aurka”

“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]


Ezkabako iheslari Segundo Hernandez identifikatu dute Eguesibarreko Eliako hobian

Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.


Donostiako bi familia etxegabetze arriskuan daudela salatu du Kaleratzeak Stop plataformak

Zaurgarritasun ekonomikoaren baldintzak betetzen dituzten arren, Santander bankuak ordainketak epe batez etetea ukatu die bi familiei.


Garaileak esaten duenean amaitzen al da gerra bat?

Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]


87 milioi urteko amonite fosil bat aurkitu dute Langraiz Okan

60 bat zentimetroko diametroa duen amonite bat aurkitu du mendizale talde batek Arabako herriaren inguruetan. "Aurkikuntza handia" dela azpimarratu du Arabako Foru Aldundiko Kirol eta Kultura diputatu Ana del Valek.


Eguneraketa berriak daude