Kukubiltxo, Lan Berriarekin, Zokozorrimurriaren Bila


2021eko uztailaren 23an
Kukubiltxo antzerki taldeari elkarrizketa
Estrenatu Berri Duten Obra Borobiltzen Ari Dira Egunotan
Kukubiltxo, Lan Berriarekin, Zokozorrimurriaren Bila
Kukubiltxo izeneko taldeak bere azkeneko lanaren emaitzak eskeintzen ari da Larrabetzuko pilota lekuan.
Ekitaldi hauetan, umeei zuzendutako obra bat "Zokozorramarria" aurkezten dute. Zokozorrimarria hitz magikoa da, antzerkia den bezain magikoa. Inoiz sartu ez bazarete mundu berezi honetan orain izango duzue aukera talde honen eskutik.
Bizkaiko herri batetan non inork ez zuen pentsatuko antzerki-tresna bat egon litekeenik, Kukubiltxoren zokoa kokatzen da eta hara abiatuz gero hango iratxoekin solasari ekin genion.
ARGIA.– Kukubiltxo iadanik famatua denez, harira joango gara. Zertan ari zarete?
KUKUBILTXO.– Ba, mementu honetan erabat konzentratuta gaude estrenatu dugun obran; dena den estrenatu arren gauza batzu borobildu behar ditugu, beraz berton egiten ari garen ekitaldi hauek ondo datozkigu lan hau betetzeko. Obrak Zokozorrimurria du izena Zokozorrimurrian aurkitzen gara, zentzurik gabeko herri batetan eta zentzu faltagatik dauden pertsonaien artean norberak zentzu bakarra dauka, orduan sentitzen du besteen falta. Ez dira oso tristeak baina argi daukate hortik atera behar dutena. Gaizt-ekin enfrentatu behar dira, honek besteei erasotzeko modernokeriak erabiltzen ditu: Sudurra-ri erasotzeko spraiz disfrazatzen da, Belarrikoetxea-ren aurka irratiz disfrazatzen da. Pertsonaia hauek dakiten gauza bakarra zera da, Zokozorrimurria aurkitu behar dutela egoera horretatik ateratzeko eta azkenean konturatzen dira Zokozorrimurria umeak direnaz. Orduan obran agertzen den gargantua erraldoi batek ume guztiak jan egiten ditu.
A.–Kukubiltxok kaleetan egindako kalejiren eraginez ospe haundia hartu du Ezin da esan beraz, argumentorik gabeko antzerkilanak egiten dituenik?
K.–Ez, Kukubiltxok bi moetatako obrak egiten ditu: bata Kalejira, non panpina eta pertsonaia nabarmenkor batzu ateratzen diren eta kaleetan zehar inprobisazioa daukate nagusi. Gero beste moeta zera izaten da, plazarako egiten ditugun antzezpenak eta hau bai da antzerkitik hurbil dagoen zerbait. Hauetan ipuin bat kontatzen dugu eta argumento bat egoten da. Moeta hauetariko bat torturari buruzko antzezpena izan daiteke.
A.–Bi antzerki moeta hauen artean non sentitzen du hobeto bere burua Kukubiltxo taldeak?
K.–Bietan, bietan sentitzen gara gogotsu baina Zokozurrimurri bezalako obra bat aurkezten duzunean normalean eskema nahiko mugatu batetan mugitu behar zara, banda sonoroa dagoelako eta muga asko dagoelako. Kalejira bat egiten dugunean, aldiz, kaleetan zehar joaten gara eta inprobisatzeko adi egoten gara. Oso nekagarria da benetan, ordu pare batetan zankoen gainean egonda nekea sentizen dugu, gelditu ondoren batez ere. Bestean ordea, publikoarekiko elkarrizketa bat sortu egiten dugu eta publikoarengandik hartzen dugun erantzunaren arabera pozik sentitzen gara.
A.–Normalean nola sortzen dituzue obrak. Nor egoten da guzti honen atzean?
K.–Beno, beti erabiltzen dugu prozesu bera: zaku bat zabaltzen dugu eta ideiak botatzen ditugu, norberak berea botatzen du eta gero denon artean aukeratzen dugu; hau egin ondoren hasten gara egoera ezberdinak imajinatzen eta apunte guztiak daudenean eta ordenatzen ditugunean ipuinera eramaten ditugu dramatizatzeko.
A.–Zokozorrimarrian parte hartzen duen erraldoi miragarria obraren ardatza da. Noren ideia izan da eta nola gauzatu da?
K.–Ipuinak derrigorrez bazuen holako zerbait eta guk bagenekien aurretik pertsonaiak nortzu izango ziren, pertsonaia bakoitzak zentzu bat adierazi behar zuela e.a. Lehenengo pausu honetan Erramun Landari eskatu genion diseinua egitea. Aurretik pentsatuta geneukan dena, puzgarria izan behar zuela, miragarria e.a. Honez gain Jon Arretxe eta L. Aberasturik esandako ideia batzu bazeuden eta Erramunek itzuli zituen bere estilora. Musika arloan Danbakoek egin digute eta aipatu behar da ere testuaren zuzenketa Amurizak egin digula, gero ere Mentxu Blanco eta Ramon Bareak besteak beste.
A.–Zergatik gomaespamaz egindako muñekoak?
K.–Kalejiretarako muñeko beldurgarriak erabiltzen ditugu publikoarengan nolabaiteko intzidentzia izateko, zeren izutzea sarritan errezena izaten bait da. Gainera panpin handiak erabiltzen ditugu eragin handiagoa izan dezagun eta horretarako, ikusgarriak izateko, goma espuma erabiltzen dugu. Konprobatu egin dugu material hau oso beroa dela eta umeentzat askoz ere hurbilkorragoa dela.
A.–Zer ihauteriei?
K.–Guk Kukubiltxorekin orain dela hamar urte hasi ginenean ihauteri iraunkor baten barruan bizitzea erabaki genuen, eta guri norberaren itxura aldatzea eta sormenezko egoeretan jartzea fenomeno iruditzen zaigu. Urteroko ihauteriak oso atsegin egiten zaizkigu.
A.–Zein egoeratan ikusten duzue Euskal Antzerkia?
K.–Euskal Antzerkia orain tranzisio egoera batetan dago. Estilo ezberdinetako talde piloa dago eta talde asko ari dira estiloa finkatzen. Gure ustez, antzerkiak fenomeno soziala izan beharko luke. Antzerkia espresabide eta komunikabide bezala erabili behar da, baina gizartea aurrera doanean sistemak antzerkia fenomeno kultural bezala bultzatzen du, hortik datozkigu mugak; beraz, beti antzezten dira klasikoak, kontenporaneok eta antzinakoak. Hau da, antzerki moeta batentzat publiko moeta bat. Honez gain, antzerkia aretoetan sartzen dute, gero eta dotoreagoak badira hobeto. Guk aldiz, nahiago dugu antzerkia fenomeno soziala izan dadila eta kaleetan publikoarekiko harreman zuzenak mantendu.
A.–Bukatzeko, esango al didazue, epe laburrera ekitaldietarako egutegi posible bat?
E.–Epe labur laburrean... adibidez: otsailaren 27arte segituko dugu Larrabetzuko eskoletan ekinaldiak egiten. Gero martxoaren 1ean Zokozorrimurria egingo dugu Arriagako plazan, eguraldiak laguntzen badu. Martxoaren 3an Eibarren eta gero sartuko gara sakonki Gernikako proiektu berri horrekin. Eta aipatu behar da ere Arriaga famatu horretan martxoaren 21an eta 22an Oskorrik egingo duen bere hamabostgarren urtemuga ospatzeko egongo garela.
PAKOS
46-47


GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakKUKUBILTXO
EgileezPAKOS1Kultura

Azkenak
Migratzaileak delinkuentziarekin lotu eta mugen kontrola areagotzearen alde egin du Pirinio Atlantikoetako prefetak

Espainiako Estatutik Frantziakora “legez kanpoko” gero eta migratzaile gehiago igarotzen direla argudiatuta, mugetako kontrolak indartzea begi onez ikusi du Pirinio Atlantikoetako prefetak. Migratzaileek delitu txikietan “eragin hautemangarria” dutela... [+]


Kanibalismoa bizirauteko

Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte. 

Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]


Aliatuen errekorrak

Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]


Zer gertatu da DBH 2n? “Ezohiko bi jaitsiera handi” nabarmendu ditu ebaluazio diagnostikoak zientzia eta gaztelanian

Matematika, zientzia, euskara, gaztelania eta ingelesa konpetentzietan EAEko ikasleek duten maila neurtzen duen ebaluazio diagnostikoaren emaitza festan, 13-14 urteko ikasleek zientzia eta gaztelanian izan duten deskalabrua "zuhurtziaz" gogoetatzeko beharra adierazi... [+]


Eta hemen gaude berriro, erlijioa eskolan

Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]


Donostiako emakume batek salatu du Ertzaintza bere aurka oldartu ostean ZIUan amaitu zuela, konorterik gabe

Emakumearen familiako kideek jarri dute salaketa Bilboko Kolonbiaren kontsulatuan. Otsailaren 1ean jasan zuen erasoa, Donostiako Manterola kaleko diskoteka baten atarian. Hainbat testigantzen arabera, konorterik gabe egon arren berari kolpeka jarraitu zuen ertzain batek.


La Furia. Mimoa eta indarra
“Cascante Euskal Herria bada, zergatik ez dira jotak euskal kultura?”

Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.


Pantailen erabileraren inguruko hausnarketak

Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.

Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]


Hidrodukto batek zeharkatuko du Aiaraldea?

Petronorrek adierazi du asmoa duela hidrogenoa ekoizteko lantegia abiatzeko Bilboko Portuan eta erregai mota hori Tubacex, Tubos edota Vidrala enpresetara heltzeko, beharrezkoa izango dela hidroduktoa eraikitzea.


Hirigintza araudia malgutu eta etxebizitzen eraikuntza sustatzeko dekretua sinatu du Jaurlaritzak

Etxebizitza berrien promozioak ez atzeratzea da Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak onartu duen dekretuaren helburu nagusietako bat. Zentzu horretan, udalei "autonomia" gehiago emango diela ziurtatu du Denis Itxaso sailburuak.


2025-02-19 | Nicolas Goñi
Mozambiken kontratatu zituen militarren torturak isilpean gorde ditu Total multinazionalak

Mozambiken gas eremu zabal batean erauzketa prozesu bat martxan ezartzeko prest zen 2020an TotalEnergies enpresa frantsesa, eta gunearen segurtasuna bermatzeko Mozambikeko unitate militar bat kontratatu zuen. Baina Afrikan egitekoa zuen "inoizko inbertsio pribaturik... [+]


Izena duenak badu izena

Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]


2025-02-19 | Castillo Suárez
Porcelana Irabia

Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]


Eguneraketa berriak daude