Txingurritegi Iruñeako taldea: Oraingoa txotxongiloak ere badakartzagu


2021eko uztailaren 28an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Txingurritegi Iruñeako taldea: Oraingoa txotxongiloak ere badakartzagu
Txotxongilo jalalditik pasatu direla eta ez dugu aukera galdu haiekin elkarrizketa egiteko aukera. Txingurritegi, nafar talde hau ez da behar bezain ezaguna inguru hauetatik, antzerki munduan zenbait urtetako bidaia badaramate ere. 1982an hasi zirenetik "El circo circunferencia"rekin gaurko "Pierutxino y el mundo"ra iritsi arte behin besterik ez dira atera bere nafar txokotik, baina denboraz baskongadetara ere hurbilduko zaizkigulakoun gaude. Hona hemen taldeko Belen, Javi, Carlicos eta Katirekin izan genuen elkarrizketatxoa.
ARGIA.–Txingurritegi, nahiko talde ezezaguna dugu paraje honetan, eta hasteko galdetuko nizueke ea noiz hasi zineten lanean, eta nondik erakutsi duzuen zueon lana.
TXINGURRITEGI.– Taldea 1982an hasi zen lanean "El circo circunferencia" izeneko lan kolektiboarekin, eta ordudanik umeen jaietan, eta Iruñeako auzoetako festa eta eskolatatik ibili gara.
A.–Ze lan egin duzue haren geroztik?
TX.– Miuraren "Tres sombreros de copa", Pio Barojaren "El horroroso crimen de Peñaranda del Campo", Alfonso Sastreren testuetan oinarrituriko "El último cuarto de hora de la pacificación" eta orain egiten dugun "Pierutxino y el mundo".
A.– Zuen lana beti umeentzat izan da?
TX.–Ez, ez, guztiz alderantziz, beti nagusientzako gauzak egin ditugu, azken obra hau eta "El circo circunferencia" bakarrik ziren umeentzako.
Taldean hamar gara, eta orain arte eskoletan antzezteko beti egin izan ditugu lantxoak, eskola edo auzo elkarteentzako baina oraingoan pentsatu dugu zeozer serioagoa egitea, eta prestatu dugu hau, gure lehen lana txotxongiloekin.
Orain arte beti utzi izan dugu umeen alorra bigarren maila batetan, umeentzako lanak askoz elaborazio guttiago eta aurrekontu murritzagoz ateratzen genituen, baina oraingoan nahi izan dugu gure lana aurrekoa bezain inportantea izatea.
A.–Azken aroan nahiko taldek egiten du zuek bezala txotxongiloak antzezleen lanaz batu. Ze abentaila ikusten diozue honelako lan bati?
TX.–Ideak sortuz joan ziren, haseran zenbait asmo galdu geneukan eta lotuz joan gara. Oinarria Pierutxino zen, eskolara doan mutiko bat, gero abentura pilo bat biziko dituena. Beranduago sartu genituen ama, lagunak, maistra... eta bapateko gauzak sortuz joan ginen. Erraldoi handi bat neurri errealetan ere sartu nahi genuen, eta horretaz gain antzeztu, ondorioa lehen ikusi duzuna izan da.
Panpinak eginda zeudenean jolasteari ekin gintzaizkion, eta ea zer gertatzen zen aztertzera. Batek begiratzen gintuen eta kaxete batetan grabatzen zuen esaten gindoazen guztia, notak hartzen zituen bitartean. Hortik atera genuenaz, gidoia osatu genuen. Lan sistima honek gure arteko komunikazio handia eskatu digu.
A.–Moeta desberdinetako panpinak erabiltzen dituzue: kordelezkoak, eskunarrazkoak...Konpatibleak dira zuentzat sistima desberdin hauek erabiltzea eta gainera antzeztea?
TX.–Hasieran txotxongilo txikienak egin genituen, gero pertsonaiak sortuz joan dira. Dantzaren eskenan handiagoak egitea pentsatu genuen, zerbait intuitiboa izan zen. Mozorroena Rodariren ideia da, beste planetatik datozen mozorroak eta inor ez dutenak uxaten... Guk ikusita geneukan ginola sorgina eta makilarena zen, eta horren aurrean zerbait desberdina asmatzea otu zitzaigun. Elkarrizketak pertsonaiekin sortu eta gero panpinetara pasatu genituen.
I.G.
43

GaiezKulturaAntzerkiaTxotxongilo
GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakTXINGURRITE

Azkenak
Herri Labanderia ireki dute Gasteizko Alde Zaharrean, udalak abandonatutako espazioan

Dutxa Etxea zena 2013an itxi zuten Javier Marotoren alkatetza garaian, “integrazio arazo bat” zela argudiatuta. Uztailaren 22an auzoko zenbait eragile eta bizilagun Alde Zaharreko lokalean sartu ziren Herri Labanderia izeneko garbitegia martxan jartzeko. Udaltzaingoa... [+]


Israelek Libano gogor kolpa dezake hurrengo egunetan, eskualde mailako gerra arriskua areagotuta

Israelek Hezbollahri egotzi dio larunbatean Golango gainetan gutxienez hamabi pertsona hil dituen bonbardaketa, baina milizia xiitak ez du bere gain hartu. Israelek Libanoko gune ugari bonbardatu ditu jasotako azken erasoaren ondoren.


Emakumeek batez beste gizonek baino 44 minutu gehiago ematen dituzte egunean etxeko lanetan

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako 16 urte baino gehiagoko biztanleriak denbora zertan erabiltzen duen aztertzen duen txostena zabaldu du Eustatek, eta 2018. eta 2023. urteetan jasotako datuak alderatu ditu. Etxeko lanetan generoen arteko aldea 27 minutu murriztu da 2018ko datuekin... [+]


‘Cara al Sol’ ereserkia eta Euskal Herriaren aurkako oihuak kantatu dituzte Tuterako festetan

Tuterako festen lehenengo egunean, uztailaren 25ean, egin zituzten kantuak herritar batzuek, zezen plazatik irtetean. “Frankismoa goratu eta normalizatu egiten dute”, adierazi du Edurne Egino Navarra Contigo-Nafarroa Zurekin koalizioko kideak. Alejandro Toquero UPNko... [+]


Nicolás Madurok irabazi ditu Venezuelako hauteskundeak

Maduroren hautagaitzak botoen %51,2 eskuratu du, eta %44,2 oposizioko hautagai nagusi Edmundo Gonzálezek, Venezuelako Hauteskunde Kontseilu Nazionalak emandako datuen arabera. Oposizioak iruzurra salatu du, eta chavismoak emaitzak errespetatzera deitu du. Madurok jarraian... [+]


Txosnak jarriko dituzte Gasteizko jaietan, aldundiaren “borondate ezaren gainetik”

Arabako Aldundiak TicketBai sistema ezartzea exijitzen die txosnei, eta uko egiten dio Gasteizko Txosnen Batzordeak. Hala ere, jaietan txosnak jarriko dituztela ziurtatu du batzordeak. “Erasoa” Euskal Herriko jai herrikoi eta herri eragile guztien aurkakoa dela... [+]


Arrigorri

Lerro hauek idazterako, gazta egiteari utzi diogu eta antzutze prozesu betean gaude. Horrek esan nahi du jetzaldiak gero eta sakabanatuagoak direla denboran, ardiei esnea desagertu arte. Batzuen kasuan, egun gutxitan bukatuko da prozesua, eta gutxi batzuei gehiago kostako zaie.


Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?

Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Eguneraketa berriak daude