Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

igandea 2024ko abenduaren 01ean

Ikastolen betiko helburuari eutsi

2007ko otsailaren 21ean

Ibilaldiako antolatzaileei elkarrizketa
Ikastolen betiko helburuari eutsi
Aurtengo IBILALDIAren inguruan antolatzaileek Euskal Eskola Publikoaren alde dagoen jende guztia bildu nahi izan dute, erreibindikazio jai bat bihurtuz eta ateak irekiz asmo honekin bat datozenei. Honetaz eta ikastolen gaurko egoeraz hitz egiteko Josebagana jo dugu, antolatzaileetako batengana alegia. Beronek aspaldiko aldetik Basauriko Aritzko ikastolan dihardu, eta aski ezaguna da Bizkaiko euskal munduan.
ARGIA.- Zeintzu dira aurtengo IBILALDIrako zehaztu dituzuen helburu nagusiak?
JOSEBA.- Aurtengo Ibiladiaren helburu nagusia zera da : ikastolek hasieran zuten helburua berriro kaleratu, berriro indartu eta gure artean berpiztu helburu haien nahia eta gogoa. Zergatik hau dena? Alde batetik nahiko ilun dagoelako euskarazko irakaskuntza gaur egunean, eta ikastolen egoerak konpondu gabe jarraitzen duelako hainbeste urte igaro eta gero. Zertan zehazten diren Ibilaldiaren helburuak? Batez ere jai erreibindikatiboa egitean eta ahalik eta jende gehien biltzean erreibindikazio honen inguruan. Erreibindikazioak labur bilduta eta zehaztuta hiru direla esango nuke nik: Alde batetik Euskal Herriko edozein umeri euskaraz hezitzeko duen eskubidea errekonozitzea. Horrek esan nahi du praktikan neurri egokiak hartu behar direla hori lortzeko. Euskarazko irakaskuntza hori lortzeko ez bakarrik ikastoletan, publikoan ere bai Azken finean honek esan nahi du Euskal Herriaren berreuskalduntzea lortu nahi badugu, eskola publikoa izan behar dela zutabe nagusiena euskalduntze lan horretan. Ez badugu lortzen eskola publikoan garantizatzea euskarazko irakaskuntza, bai Iparraldean, bai Nafarroan, bai hiru probintzi hauetan, ez dugu lortuko euskalduntze lan hori umeekin.
Beraz guk gaur eguneko pauso bezala, eta hau bigarren helburua litzateke, zera eskatzen dugu: Gaur egunean ikastolak publiko bihurtu behar direla eta eskolekin euskarazko irakaskuntza ziurtatuko duen sare publiko bakarrean bildu behar direla eskolak eta ikastolak, eta ez dugula onartzen eskolak euskalduntzeko biderik ez jartzea.
Eta hirugarren helburua Seaskak bizi duen egoera larri honetan, Hegoaldetik bizirik irauteko laguntza handi bat eskeintzea izango da.
Egun ez da euskarazko irakaskuntza ziurtatzen
A.- Lehenengo helburua euskarazko irakaskuntza aipatu duzu. Egun ikastoletatik aparte badirudi bidea jartzen hasi dela eskola publikoa euskalduntzeko, hor daude ereduen asuntoa eta abar. Bide horretatik pauso positiborik ikusi duzue?
J.- Argi dago herrialde euskaldunetan eta giro euskalduna den lekuetan aurreratu egin dela, ume horiei ziurtatu egin zaielako euskarazko irakaskuntza D eredu horren bitartez.
Bestalde argi dago ere gero eta eskari gehiago dagoela guraso erdaldunen partetik B ereduan matrikulatzeko, beren umeak euskalduntzeko, eta gaur egun duten alternatiba ia bakarra B eredua dela. Oso gutxitan ezagutzen da ordea ume erdaldunek D eredua duten lekuak.
Esan behar dugu baita ere eredu hauek ez dutela betetzen euskalduntze gogoa, hasieran ikastolek betetzen zutena, bide egokirik ez delako jartzen horretarako eta ume gehienak A ereduan sartzen direlako.
A.- Orain arteko euskarazko eskola bakarra ikastola izan da, euskarazko irakaskuntza ziurtatuz. Gaur egun ere horrela ote?
J.- Azken urteotan zorionez eskoletan badago euskarazko irakaskuntza bultzatzen duena. Ikastoletan egin den errekonbertsioarekin (gelak murriztu, ume kopurua gehitu klaseko, etab.) ezin da esan ikastoletan euskarazko irakaskuntza ziurtatzen denik. Lehen gurasoen eskuetan zegoenean antolakuntza, ahaleginak egiten ziren ume erdaldunak zaintzeko, kopurua gutxituz edo irakasleak gehituz. Baina Gasteizko Gobernuaren errekonbertsioarekin ume erdaldunek oso zaila dute beren irakaskuntza osoa euskaraz egitea.
Ikastolen euskalduntasuna arriskutan dago
A.- Ikastolek beren D eredua mantendu dute pribatuak izatearen truke. Pribatu izate horrek laguntzen die ikastolei berdin jarraitu ahal izateko?
J.- Okerreko bidetik doan galdera da hori. Egia da ume erdaldunekin D eredua egin dugula, baina egun hainbat ume gelako izatera behartu gaituzte. Eta D eredua izan arren teorian, beharbada epe ez oso luzean praktikan beste eredu batzu aplikatzera behartuko gaituzte,ez izenez edo paperean baina bai praktikan.
Batzuen ustez pribatuaren suerterik handiena hori zen, publiko izatean euskalduntasun hori galtzen zela uste bait zuten, baina gure zoritxarrerako esan behar dugu pribatua edo kontzertatua izanda ere, euskalduntasun hori galtzeko arriskutan gaudela.
EEPAk lanean jarraitzen du
A.- Sare publiko bakarra dela eta, EEPA denon ahotan zeuden siglak ziren horri lotuta. Azken garaian aldiz, nahiko ahuldua dirudi...
J.- Zaila da hitz gutxitan azaltzea. Gasteizko Parlamentuan EEk proposamen bat aurkeztu zuen nahi zuten ikastolak publiko bihurtzeko. Honek nahasketa sortu zuen EEPAn, batzuen ustez gutxiengoak betetzen zituelako, eta besteen ustez ez. Inpasse bat sortu zuen horrek, EEPA ixilaraziz eritzi baterakoi bat ez zuelako. Baina orduko ikastolak eta Ibilaldi honetan parte hartzen dutenak barruan daude eta bilerak egiten jarraitzen dute,
A.- Konsensatutako lege hori geldituta geratu zen. Zein da egungo egoera?
J.- Ekainan Gobernuak kontzertatuak izateko dekretu bat aurkeztu zien ikastoleei hilabeteko epea emanez onartzeko. Bizkaian eginiko bileran kontrako eritzia izan zen nagusia, eta epe bat eskatzen zen eztabaidarako, bestetik urtebeteko epea eskatzen zen kontzertatua izan gabe orain arte bezala segitzeko. Gipuzkoan ez dirudi eztabaidarik egon zenik, eta Araban gehienek sinatu egin zuten beste erremediorik ez bait zegoen.
Bizkaian 14 ikastolak diraute sinatu gabe, jakin barik zein izango ote den haien jarrera, kontzierto barik ez bait dago dirurik. Hau beraz inposizio bat izan da diruaren truke, ikastolek aukera izan gabe hautatzeko haien bidea.
Federazioen jarrera oso iluna izan da.
A.- Zein da guzti honen aurrean Federezioen jarrera?
J.- Parlamentuko lege-proiektuari Federazioek oso kritika gogorrak egin zizkioten. Haien ustez eskolak erdaldunak izanik, ikastolak publiko bihurtzerakoan desagertuko lirateke. Orain kontziertoen arazoekin ixilik egon dira, hauek dohaintasuna dakartela pentsatzen bait dute. Federazioen jarrera oso iluna izan da.
A.- Kontzertuekin beraz dohaintesuna, euskaltasuna etab. lortu da. Dirudienez ikastolak nahiko egoera onean daude...
J.- Esan behar dugu oraindik nahiko bide ilun dagoela. Batetik legea inpugnatuta edo inpugnatzeko bidean dagoelako. Hala izatekotan nahiko ondorio kaskarrak izango ditu. Inpugnazio hau ezarriz gero, zer esango zaie ikastolei? Madriden kontra joateko haiena baita inpugnazioa?. Baina ikastoleei ez zaie aurretik galdetu nahi zutenaz. Gobernua aidean geldituko da.
Irteerarik gabeko bideetan aurki gaitezke laster ikastetxe kontzertatu bezala. Ikastola txiki asko desagertuko da minimoak ez dituelako betetzen.
Dohaintasuna ez da ziurtatzen gainera. Zorrak ordaintzen jarraituko bebarko dute.
Eta ondoriorik txarrena da borroka zuzenera garamatzala beste sektoreetan dauden langile eta gurasoekin, pribatuekin identifikatzen gaituztelako. Eta beraz eskola publikoetako euskarazko ereduekin konpetentzian, orain arteko elkarrekiko lana apurtuz. Gobernuak bere eskola ereduarekin identifikatu nahi gaitu, eta eredu horren defendatzaile bihurtu.
Martxa honetan euskarazko ereduen aldeko kanpaina egin beharrean, ikastetxearen aldekoa izan beharko da. Gu honen kontra saiatuiko gara, noski.
Herriari limosna eskatzeko garaia amaitu da
A.- Ikastolen arazo handienetako bat zorrak izan dira. Ibilaldia propagandaz gain diru iturri bat zen. Aurten aldiz, Seaskakoentzat izango da bildutakoa, diru premia hori izan arren.
J.- Argi utzi nahi dugu dirua Seaskari ematea ez dela beharrik ez dugunaren seinale. Gure jai hau erreibindikatiboa egiteko erabakia hartu genuenetik argi ikusi genuen ezin geniola herriari diru gehiago eskatu administrazioaren betebehar bat betetzeko. Herriari limosna eskatzeko garaia amaitu dela pentsatzen dugu, eta garaia da gobernuak benetako irtenbideak emateko.
Horregatik pentsatu genuen Ibilaldi honen helburua ez zela dirua biltzea. Baina Seaskak duen egoera larrian pentsatu ondoren arrazoi bat gehiago izan genuen guretzako dirua ez eskatzeko, eta haiek duten egoera politiko eskasa eta bere etorkizun beltza kontutan hartuz beraiei ematea erabaki genuen.
53-54

Gaiez\Gizartea\Irakaskuntz\Eskolak\Ikastolak\Ekitaldiak\Ibilaldia
Gaiez\Hizkuntza\Euskara\Ekitaldiak\Ibilaldia

Irakurrienak

Matomo erabiliz

EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Axier Lopez

Donostiako musika teknikari ezagun bat salatu dute hainbat emakumek, sexu jazarpenagatik

Irutxuloko Hitza

Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Xabier Letona Biteri

“Konplexutasuna agertzeko lekua da literatura, ez lezioak ematekoa”

Danele Sarriugarte Mochales

Zuekin nahi dut

Uxue Apaolaza Larrea

“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Mikel Garcia Idiakez

Azkenak

2024-12-01 | ARGIA

Heteroenak ez, heteroegiak bai

MULTIMEDIA - BTN

2024-11-30 | ARGIA

2025ean “larrialdi linguistikotik indarraldirako bideari ekiteko beharra” aldarrikatu du Kontseiluak

Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]

2024-11-30 | Sugoi Etxarri | Intza Gurrutxaga Loidi

Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]

2024-11-30 | Basilika

Klub Kutun #08: Garrasika

MULTIMEDIA - Basilika

2024-11-29 | Xabier Letona Biteri

Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da

Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.

2024-11-29 | Mikel Serrato

Aramaixo dantzan

MULTIMEDIA - dokumentala

2024-11-29 | Xabier Letona Biteri

Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.

2024-11-29 | Jon Torner Zabala

Zorroztasun historikoaren izenean: dragoiak bai, bikingo beltzaranak ez

2024-11-29 | Axier Lopez

EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]

2024-11-29 | Beranduegi

5x06: Nire semearen aita Benito da

MULTIMEDIA - Beranduegi

2024-11-29 | ARGIA

Abenduaren 2an eta 3an ARGIAn jai egingo dugu, Euskararen Egunarekin bat eginda

2024-11-29 | Pikara Magazine | Gasteizko BDZ taldea

Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)

Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<

2024-11-29 | Gedar

Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]

2024-11-29 | Estitxu Eizagirre

EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen

“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”

EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]

2024-11-29 | Xabier Letona Biteri

Gaindegiaren 20 urteko argazkia

Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]

Eguneraketa berriak daude