Iparraldeko bertsogintzari begiratua...


2021eko uztailaren 23an
Firmin Mihura bertsolariari elkarrizketa

Iparraldeko bertsogintzari begiratua...
Firmin Mihura, bertsolaritza burujoko bezela...
Berrogei urte inguru dituen bertsolari honek, beste ezagun eta ibilien erronda juntatu du, duela zenbait denbora. Berak kondatzen digu nola ikasten duen Iparraldeko bertsolaritzaren egoera, bere esperientzia aipatuz.
ARGIA.– Firmin Mihura, Azkainekoa, zu zara Laka, Baigorrikoarekin, bertsolarien Iparraldeko seikote horretan azkenik sartua. Nola?
FIRMIN MIHURA.– Ez naiz bazterrak bortxatuz abiatu ez... Bon, Lakaren ezagutzea egin nuen, eta nik aintzinetik, pixka bat idazten nuen «Herria»n edo hola. Bon, erraiteko manera da, urtean behin edo bitan bait zen. Gero, Laka Baionara jin zen, ni ere Baionan bizi. Gehixeago entseiatu behar genuela, biak estrenatzen hasi ginen. Hola hasi ginen. Hori 1 979.ean zen, eta plazara ausartu nintzen 1 982.ean. Gauza luzea eta urria da, baina hala ere pittaka pittaka heltzen gara. Orain iruditzen zait hemendik goiti errezkiago joanen naizela...
A.– Bertsolari «ofizialek» nola hartu zuten zure etortzea?
F.M.–Zuzen ez dakit, berei galdatzea hobe behar bada. Enekin beti lagun onak izan dira, eta hola hartu naute, ez dut batere problemarik alde horretatik. Lagun onak dira denak...
A.– «Bertsotan ariz ikasten. Mendiburaren liburuan, artikuluxka batean, idatzi duzu bertsolaritza zerebrojoko bat zela, zergatik?
F.M.– Ez... Pentsatzen nuen, konparazionea Frantziako telebistan «Chiffres et Lettres» emankizun hori bada, euskal telebistan ere bai funtsean... Horri pentsatuz, nik ikusten nuen bertsolaritzan rimak behar zirela sailkatu, elkarretara bildu eta haiek gogoz ikasi, haiekin zerbait korapilotzera entseiatu. Hori egin zitekeena, seriosko jokatuz... Eta hori ikusten nuen buru-kirolek arrakasta bat bazutela jendearen artean, kultura batean, telebistako horretatik hasten, eta hortik nire ideia zen zergatik ez bertsolaritzan, ongi egin eta. Baina ongi egite hori da zaila...
A.– Zure kantatzeko moduan iduri luke, teknikak gaitzeko lekua duela...
F.M.–Ez dakit, bon, lehenago erran dudan horretara noa. Teknika, bon, rimak behar direla ikasi hori segurua da, hola izan dut abiadura, eta neurriari beti kasu eman diot hastapenetik. Bertze batzuk bertzaldetik jokatzen dute, edo jokatzen zuten, uste dut Hegoaldeko oraingo eskoletan eta, horiek ere nire bide bertsoa daramatela. Erran nahi dut larriki hartuz bederen, rimak eta neurriak ikusten dituztela. Aldiz, lehengo bertsolari onek, orain ere ainitzek berek diote, egiazko bertsolaria dela lehenik zirtolaria, arrazoinlaria. Gero egiten duela zerbait horrekin. Nik, berriz, bertzaldetik hartu dut, baina gero ikusi dut ere teknika hutsa ez zela aski, eta orain entseiatzen naiz zerbait gehiagoren ateratzera. Bi buruetatik har daiteke gauza bera, baina helburu berera joateko...
A.– Nolakoa da zure iduriko bertsolariaren funkzionea euskal gizartean?
F.M.– Bon, bertsolariek, guk ikusten dugu ez dutela guk nahi hainbat arrakasta, beti, baina oraingo nire ezagutzarekin bertsolaritzaren gainean, iduritzen zait, nahiz zaila den, maila batetara heltzen bagara urrunago joan gabe, eta bi lagun elkarrekin hizketan ari direla ainitzetan izaten direla gauza arras interesgarriak. Bertsotan heltzen bagina gauza interesgarri horiek ateratzera rimatuz eta neurriekin denak emanez, ez da dudarik, ez dugu baitezpada bertsozalea izan behar, euskara mintzatzen denak bertsoa behar lukeela ongi hartu, behar litzaiokeela gustatu. Gertatzen naiz orain festetan eta, nola hartzen bait naiz artzain txakur txapelketa antolatzen, euskaldunen artean jateko denboran edo, ohartzen naiz ontsa moldatuko bertsoek arrakasta ukaiten dutela...
Itxaro BORDA
Firmin Mihura
40


GaiezKulturaBertsolaritBertsolariaMIHURA1
PertsonaiazMIHURA1
EgileezBORDA1Kultura

Azkenak
2024-10-10 | Gedar
Guardia Zibilak bizkarretik tiro eginda hil zuen pertsona bat Madrilen, agerraldi psikotiko bat jasatean

Gutxienez hamabi poliziak inguratu zuten gaztea. Erail zuen agenteak esan du gainera joan zitzaiola agerraldia izan zuen gaztea, baina bertsio hori gezurtatu du lekuko batek. 2020an izan zen hilketa, eta orain ari dira epaiketa egiten.


Eneko Tuduri Zubillaga, doktorea Artearen Historian
“Donostiako ondarearen suntsiketa sistematikoa da”

Irakaskuntzan eta ikerketa historikoan dihardu Eneko Tuduri Zubillagak (Erdialdea, 1990). Doktorea da Artearen Historian, eta Nafarroako eliza zahar batzuen horma margoetan oinarrituriko tesia idatzi zuen. Ancora elkartean ibili zen denbora batez, eta gertutik erreparatu dio... [+]


Gasteizko Auzolana pilotaleku okupatuaren “Inaugurazioa 2.0” ospatuko dute urtebeteko itxialdiaren ostean

Urtebetez egon da Gasteizko Alde Zaharreko frontoi okupatua itxita, 2023an kazkabar ekaitz batek teilatua apurtu ostean. Pozik daude pilotalekua kudeatzen duen Txapa Ahotsa asanbladako kideak, konponketa prozesuak erakutsi dielako pilotalekua “espazio garrantzitsua”... [+]


Libano “Gaza bezala suntsitzeko" mehatxua zabaldu du Netanyahuk

Ingelesez zabalduriko bideo baten bidez eman die abisua Israelgo Lehen ministroak: Israelgo armadarekin kolaboratu ezean, libanoarrei ere bideratuko die palestinarrek pairaturiko "sufrikarioa".


Bakardadearen arazoari erantzun kolektiboak eman nahian dabilen mendiartea

Urepele, Aldude eta Banka herriak batzen dituen Aldudeko ibarra bizirik eta airoski bizirik atxikitzeko asmoz dabil lanean AIBA Aldudeko Ibarra Beti Aitzina elkartea. Solastatzeko dorpea izan daitekeen gai bat mahai gaineratu du aldi honetan, urriko bigarren asteburuan eginen... [+]


2024-10-09 | Nicolas Goñi
Klima aldaketaren areagotzeak ezbaian jartzen du arrisku guztiak aseguratzeko aukera

Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]


2024-10-09 | Leire Ibar
Jon Gerediaga, Harkaitz Cano eta David de las Heras izango dira Euskadi Literatura sarietako irabazleak

Urriaren 9an Bilbon egindako prentsaurrekoan, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak iragarri ditu aurtengo Euskadi Literatura sarien irabazleetako batzuk.


Herri txikiak bizirik!

Zenbat txango, irteera edota lagunarteko paseotan entzun izan dugu bide guztiek Erromara eramaten dutela? Nik sarri, eta inoiz, neuk sentitu dut esan behar izana. Egia esan, uste dut beti txarto ulertu izan dudala esaera hori. Izan ere, beti imajinatu izan dut bide zuzen bat,... [+]


2024-10-09 | Julene Flamarique
Gizonezko bat atxilotu dute Iruñean 20 urteko emakume bat erail izana egotzita

Iruñeko Udaltzaingoak 27 urteko gizon bat atxilotu du Errotxapea auzoko Carmen Baroja Nessi kalean. Emakumearen aitak salatu du gizonak heriotza-mehatxuak egin zizkiola aurretik, eta Poliziari jakinarazi ziola, baina "ez zutela ezer egin".

 

2024-10-09 | Julene Flamarique
Hipoteka-interesen abolizioa eta etxebizitza turistikoen desjabetzea eskatu du Etxebizitza Sindikatu Sozialistak

Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak salatu du etxebizitzaren negozioak eragiten duela etxebizitzaren arazoa. Higiezin-eskasia baino, etxebizitza lortzeko problema dagoela baieztatu du. “Negozioa egiteko erabiltzen dira etxebizitzak, eta ez behar sozialei... [+]


2024-10-09 | Euskal Irratiak
Gizarte eta lurralde kohesioa erdiesteko ibilbide-orria finkatu du Eusko Ikaskuntzak

Zer da euskal nortasuna? Duela hamar urte eta orain gauza bera ote da? Gai sakonak landu ditu eusko ikaskuntzak Gasteizen egin duen 19. kongresuan.


2024-10-09 | Onintza Enbeita
Xabier Arriaga, 'Txiplas'. Baserritarra
“Gipuzkoako ENBA-k eta EHNE-k nekazaritza eredu bera defendatzeak asko esaten du”

Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.


2024-10-09 | iametza
Zer egin dezakegu Internet berriro guztiona izan dadin?

Marta G. Francok, Las redes son nuestras (Sareak gureak dira) liburuaren egileak, Internet deszentralizatua berreskuratzearen garrantziaz hitz egingo du urriaren 17an Donostiako San Telmo museoan egingo den Euskarabildua jardunaldian.


Eguneraketa berriak daude