Karlos Santisteban: "Gai Morboso, Sandomasokista Eta Erotikoak Gustatzen Zaizkit".


2021eko uztailaren 23an
Karlos Santisteban idazleari elkarrizketa
Idazle Sentitzen Ez Den Idazle Karrantzatarrarekin Hizketan
Karlos Santisteban: "Gai Morboso, Sandomasokista Eta Erotikoak Gustatzen Zaizkit".
Idazle emankorra dugu honetan, etengabe idazten aritzen dena, bere esanez. Prosa, poesia... ezerk ez du mozten.
Bilboko kafetegi batean elkartu gara eta leku lasai baten bila abiatu. Bilboko Alde Zaharreko taberna nahikotik pasatu ondoren, azkenean aurkitu dugu bat, irekia eta lasaia, eta hizketaldi hau izan dugu berarekin.
ARGIA.–Noiz agertu zitzaizun idazten hasteko gogoa?
KARLOS SANTISTEBAN.– Txikitatik izan dut zaletasuna. Hamaika urtekin hasi nintzen ipuinak eta horrelakoak idazten erderaz eta geroago hasi nintzen euskaraz idazten.
A.– Zu euskaldun berria zara. Oztoporik izan duzu horregatik?
K.– Lehen jendeak azpibaloratu egiten zuen idazlea euskaldun berria izateagatik baina orain ez, nik ez dut behintzat oztoporik izan; alderantziz, sarritan euskaldun zahar asko lotsatu egiten dira gure euskara dotoreagoa eta hobea dela pentsatuz.
A.– Idezletzat jotzen duzu zeure burua?
K.– Oso gogozkoa dut idaztea, hobby bezala, baina ez naiz idazle sentitzen; idazle sentitzeko ia ia horretaz bizi beharko zinateke nahiz eta hemen oso zaila izan; liburuak argitaratzera dedikatu beharko zinateke... ez, ez dut neure burua idazletzat jotzen.
A.–Poesia idatzi duzu, eleberria idatzi duzu... Denekin ausartzen zara, ala?
K.– Beno, bai, baina gehien gustatzen zaidana poesia da.
A.– Norentzat idazten duzu?
K.– Neronentzat. Gustatzen zaidalako eta gustora sentitzeko idazten dut; gauzaren bat idaztean ez dut pentsatzen nork irakurriko duen. Halere, bet dago irakurlegoa atzean, jakina, baina gustatzen zaionak irakurriko du, eta ez beste inork.
A.– Zein gai aukeratzen duzu idazteko?
K.– Gehien gustatzen zaizkidan gaiak morboso, sado-masokistak eta erotikoak dira; bereziki azken arlo hori landu nahi izan dut euskal literaturan oso gutxi landua dago eta, baina denetik idazten dut,
A.–Zein neurrira arte egon behar du konpromezu politikoa idezlearengan?
K.–Idazle ona izateko ez da konpromezu politikorik egon behar, badaude oso idazle onak konpromezu politikorik gabekoak, baina nik neuk badaukat konpromezu politiko hori; gainera nahiago ditut holako konpromezua gordetzen duten idazleak, Vargas Llosa esaterako asko gustatzen zitzaidan eta gaur egun irakurtzen dut baina ez dut lehen bezain gogozko, nolabaiteko aldaketa politikoa nabaritu bait da.
A.–Aldatu duzu idazteko estiloa?
K.–Ez dut aldaketarik nabaritu. Beharbada poesian bai, lehen oso hizkuntza landua erabiltzen nuen eta orain arinagoa erabiltzen dut, baina bestela, ez.
A.– Bapatean liburu sorta ederrak argitaratzen dira. Ze dela eta?
K.–Nik etengabe idazten dut, ez naiz denboraldi luzean egoten idatzi gabe eta gero bapatean bospasei liburu idatzi bata bestearen atzean, beste asunto bat da argitaletxeak noiz argitaratzen dituen. Orain dela bizpahiru urte hiru liburu edo argitaratu ziren, eta oraingoan ere beste hiru, baina, lehen esan bezala, ez dago nire esku noiz argitaratu.
A.–Noizko horrengo liburu sorta?
K.– Lanean ari naiz eta beharbada datorren urterako egongo da zerbait. Dena dela badaude arazo komertzialak eta ni ez naiz horretan sartzen. Hurrengo urterako badaukat ipuin sorta bat, poesian ere ari naiz eta itzulpengintzan zerbait egiteko asmoa daukat.
A.–Zein da euskal literaturaren etorkizuna?
K.–Betiko idazleak, idazle konsagratuak baztertuak geratu dira, noizean behin zerbait argitaratzen dute baina gehiena idazle gazteek osatzen dute. Argi dagoena euskal literaturaren maila inoiz ez bezalakoa dela da. Hirurogeigarrenean nahiko zen zerbait idaztea historiara pasatzeko eta askotan ez dute jarraitu, beste askotan horren bidez instituzioetan sartu dira. Oso azpimagarria taldeak sortzen direla, badago gainera konpromezu bat aurrera jarraitzeko eta ematen da konpromezu politikoa ere, beraz pozgarria ikusten dut zeharo egungo egoera.
ZORION
Karlos Santistebak zeharo pozgarria ikusten du egungo literaturaren egoera.
38-39

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakSANTISTEBA1
PertsonaiazSANTISTEBA1
Egileez\ZORION1Kultura

Azkenak
Osakidetzan euskaldunak identifikatuta: arta euskaraz bermatzeko bidean pauso bat?

Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]


“Udalak onartu duen HAPOaren ondorioz, Kabia egoera ezegonkorrean dago”

Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]


Anestesia, Delirium Tremens, Zea Mays, Talco, Zetak eta Naxker Hatortxu Rockeko iragarpen berrien artean

24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.


Izaki Gardenak
Kantuak euria atertu zuenekoa

Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.

-----------------------------------------------

Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]


Trumpek gelditzeko eskatu dio Putini, eta Errusiak dio bake akordiorako ia prest dagoela

Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]


Eguneko zentro publiko baten beharra aldarrikatu dute Uribe Kostako herritarrek

Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.


2025-04-25 | Enbata
Herriek (ere) asko egin dezakete euskararen alde

2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]


2025-04-25 | Aiaraldea
Baso Erresilentea proiektua martxan, mendietako jasangarritasunaren mesedetan

Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.


Frantziako lehen ministroaren alabak ere salatu du “bortizki jipoitu” zutela Betharramgo ikastetxean

Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]


Analisia
Denok gaude katean

Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]


Espainiako Gobernuak atzera egin du Israelgo balen erosketan

Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.


‘Elgarrekin’ lelopean ospatuko dute aurtengo Herri Urrats maiatzaren 11n

Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.


Aurrekontu militarren handitzea salatzeko bizikleta martxa egingo dute Bilbon

Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]


Artzain Egun jendetsua, Ordizian

Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.


MADDI OIHENART
“Kantuen ikastez hasi nintzen euskara ikasten”

1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]


Eguneraketa berriak daude