Santi Iparragirre: "Bertsolaritzak Bere Garaiarekin Batera Aurreratu Behar Du"
Ezaguna dugu bertsoaren mundua Santi Iparragirreren izena. Patxi Goikolearekin batera Eskoriatzan bertsolari eskola sortu zutenetik hona hamaika fruitu eman du gizon honen lanak, eta apirilaren 13an lan horrekiko esker ona izan nahi zuen omenaldia jaso zuen Urrañan. Jatorriz Errenterikoa bada ere (51 urte ditu), ezkondu zenean Eskoriatzara joan zen bizitzera eta bertan sortu zuen lehen bertsolari eskola (oraindik ere martxon dagoena), Almen ikastetxean eta Goikolearekin batera. 1974 urte hartatik hona gauza asko aldatu dira Santiren bizitzan eta duela bost urtetatik hona Iparraldean bizi da, errefuxiaturik. Almen-eko eskolako garai haietaho mutikoak gaur egun plazatan ari dira kantatzen, eta batere tronpatzeko beldurrik gabe esan genezake Santi Iparragirre bertsolari eskolen aintzindari izateaz gain bertsolari belaunaldi gazteenaren aitapontekoa ere badela.
Noski, bertsolaritza erakustea erabaki genuen baina zer egin ez genekiela. Gurea baino lehenago ez zegoen inolako esperientziarik, eta ez genekien nola hasi. Ez zegoen aurretik inongo paperik baina guk zerbait egin nahi.genuen, Goikolea eta biok bakarrik geunden baina elkarri burua berotzen hasi ginen eta aurrera jo.
Horrek esan nahi horretarako gehiago egin direla.
Etorriaren Xalbador zenak ere bertsoa egin egiten garrantzia zuen, bertso onak egiten zituen baina erraztasun haundirik gabe, beti begiak itxi egiten zituen, eta puntuz puntu bertsoa osatu. Mattinek ahoa zabaltzea aski zeukan eta beti ateratzen zitzaion zerbati, ona edo dena delakoa. Honekin esan nahi dut erraztasunik ez daukanak egin egin dezakeela, gehiago kostata, baina egin.
GALDERA: Orduan ba al zen teoria aski landurik eskola batetan erakutsi ahal izateko?
ERANTZUNA: Ahal zena egiten genuen. Bertso zaharretatik hasi, eta haurrei zer gustatzen zitzaien ikusita, aurrera segitzen genuen. Geroago, salto haundia plazan kantatzea izaten zen beti, eskolan ikusitakoaren ondoren plazan kantatzera pasatzea tarte haundia izatea zen askorentzat. Oso diferentea izaten da batetik bestera, baina Jon Sarasua, esate batera, hotzenetako bat zen horretarako, gogo gutxienetakoa zuena, toki batera edo bestera eraman ezinik ibiltzen ginen beti. Gero badakizu, hauei gertatzen zaie denetan artistak direla, eta beste hainbat gauzatan ibiltzen direla. Eta nahiz eta bertsotan aritzea gustatu, beste gauzatan aritzea ere gustokoa izaten da... Gaur egun ere, Sarasua ez da beste asko bezala ibiltzen bertsotara guztiz entregatua, oso bere gisara ibiltzen da.
teak zerbaitekin mugitzen badira, gazteen inguruan beste jende berri mordoa mugitzen hasiko da, gurasoak direla edo lagunak direla. Hemen, Iparraldean, argi ikusten da betikoak direla alde batetatik bestera mugitzen direnak, alde guztietan pertsona berak. Pertsona berak eta oso gutxi gainera. Zaharrek, gainera, gero eta ulermen prolema haundiagoa dute.
Protestak 24 ordu bete dituenean, suhiltzaileak bertaratu dira udaletxera eta kateak moztu dizkiete bi gazteei. Bi kateatuek gaua bertan igarotzea "udaletxearen hautua" izan dela adierazi du Gazte Asanbladak, eta udalaren ordezkariek "ekintza deslegitimatzeko eta bi... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Iruñeko Zaldiko Maldiko Elkartean eta Baigorriko Bixentainean aurkeztu da aurtengo Nafarroaren Eguna, egun berean. Ohi bezala, apirileko azken igandearekin bat egingo da festa Baigorrin, eta horrez gain, apirilean hainbat ekitaldi egingo dira eskualdean.
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Hezkuntza eredu propioa "ezinbestean" independentziatik etorri behar dela adierazi dute, eta sistema propio hori "publikoa eta komunitarioa" izatea nahi dutela. Ikamak deituta, goizean zehar piketeak egin dituzte Euskal Herriko hainbat hezkuntza zentroetan.
Euskal Pilotako Nazioarteko Federazioaren eta Espainiako Federazioaren arteko gatazkak bere horretan jarraitzen duen bitartean, Jose Manuel Rodriguez Uribesek euskal selekzioaren aldeko adierazpenak egin ditu. Desadostasunak direla eta, Nazioarteko Pilota Federazioaren eta... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Puntueusek eta Cyberzaintzak elkarlanean ikusentzunezko baliabide pedagogiko bat sortu dute gazteentzat eta haiekin lan egiten duten profesionalentzat: irakasle, guraso eta hezitzaileentzat. Ikusentzunezko honen bidez, ziberjazarpena ezohiko ikuspegi batetik... [+]
Kamioiak ez sartu ez atera. Horrela eman dute goiza BSHko Eskirozko lantokian. Parez-pare langileak aurkitu dituzte protestan. Hilkutxa batekin, elkarretaratze formatuan lehenbizi eta Foruzaingoak esku hartu behar zuela jakin dutenean eserialdia egin dute erresistentzia pasiboa... [+]
Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.
Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia, lurraren defentsaren beharra eta auziarekiko dagoen konpromezua".
Koalizio abertzaleko hiru ordezkariek ohar baten bidez euren "frustrazioa" adierazi dute proiektu fotovoltaikoa ezin gelditzeagatik: "Egoera horren aurrean, ez gara legegintzaldia amaitzeko indarrez sentitzen". Proiektu honi ez! plataformak salatu du EH Bilduren... [+]
Lau agenteak lesio-delituengatik ikertzen ari dira eta horrek galarazten du 2024ko amnistia aplikatzea. Polizia horietako batek, ustez, gomazko bala batekin begi bat zartatu zion Roger Español kataluniarrari.
Arrazismoaren aurkako nazioarteko eguna kari, larunbat honetan 16 alderdi, kolektibo eta elkartek deia luzatu dute, Baionako Marengo eta Pannecau zubien artean giza kate bat osatzeko. Aniztasuna, elkartasuna eta giza eskubideen errespetua aldarrikatzera deitu dute,... [+]