Mayi Peloten «Biharko oroitzapenak...»
Mayi Pelot «idazlesa» gaztea da, gure aldean noski, eta atsegin ematen zuen igande arratsalde famatu batez haren arpegia irri zoriontsu batez hornitua ikusteak: bere lehen liburua, euskarazkoa, eskuartean zeukan, olinpiadetan ardietsi urrezko medaila bat bezala.
ARGIA. Mayi Pelot, nor zara...
MAYI PELOT. Talencen sortua naiz, Bordele ondoan. 1947an... Ikasketa klasikoak egin ditut, frantsesa, latina, greka. Gramatikako agregazioa pasatu dut eta Miarritzeko kolegio batean gai horiek erakusten ditut... Gero komunikazioari buruzko entzun-ikus talde batzuetan ibilia naiz... Musika asko gustatzen zait: klasikoa, seriala, gaurkoa, opera eta herri ainitzetako folk musika, Indiakoa bereziki... Egunero Yoga egiten dut, gaizki baina egiten dut. Hinduismoa asko maite dut...
A.- Indian egon al zara nehoiz...
M.P. Ez, nahiko nuke baina... hemendik urruntzea izugarri zaila zait.
A. Euskaldun berria zarela entzun dugu: egia da?
M.P. Hogeitamezortzi urte ditut, eta hogeitahiru urtetan euskaraz ikasi nuen: egin kalkuluak, ez naiz hain berria. Zahartzen ari naizen euskalduna naiz... Betidanik hona, herrira, itzuli nahi nuen, eta noski hemengo mintzaira ikasi... Badakizu, O odolekoa naiz!
A. Euskara ikastetik euskaraz idaztera urrats bat dago, ez?
M.P. Ez dakit... Zerbait egin nahi nuen euskaraz, eta bestalde aspalditik idazten nuen erderaz, uste dut erderaz idatzi baino gehiago idatzi egiten nuela... Baina ez zitzaidan iduritzen euskaraz idazten ahalko nuela. Hitzen bidez esprimitzeko beharra senditzen nuen...
A. Zure lehen liburua kalean dago. Zer sentimendu daukazu?
M.P. Urte askoren lanaren frutua da, neretzat xantza bat, suerte bat dela iduritzen zait, besteentzat idazten dudalakoan...
A. Non argitaratu duzu?
M.P. - «Maiatz»ek duen «Uhargi» sailan argitaratu didate... Luzien aspalditik ezagutzen nuen, eta «Maiatz» errebista lanzatu zutelarik hura etorri zitzaidan testo bila... Horrela hasi nintzen eta orain bilduma...
A. Ipuin bilduma da «Biharko oroitzapenak» hori?
M.P. Bai... Dena dela ez dut gauza luzerik egin nahi, ipuiak nahiago ditut gauza motxak. Begi eta gogo laburra naiz... Gauzak ongi moldatzeko gauza laburrak eginbehar ditut...
A. Erraten dute zientzia fikziozko ipuiak direla, esplikatzen ahal diguzu amini bat...
Geroa nolakoa izanen den asmatzea oso interesgarria zaidalako egiten dut zientzia-fikzioa
M.P. - (Ixilune luze bat: Mayi Pelot erromantikoki Aturri ibaiean hegaldaka pausatzen eta airatzen diren kaio txuriei begira dago...) Alde batetik exotismoa urrikitzen dudalako, lurra ezagunegia iduritzen zait. Bestetik, geroa nolakoa izanen den asmatzea oso interesgarria zaidalako. Geroa egin litezkeen gauzen, ekintzen lekua da, salbu noski kataklismo nuklearrena ez: gertatzen baldin bada gerorik ez da, dena akabo, gu ere... Gaur egun aipatzen diren prolema batzu agerian, bistakoak daude (politikoak etab.) haietaz zientzi-fikzioa mintza daiteke, badu zer erranik, baina ez da horretarako bakarrik nere iritziz. Dena dela beste asko prolema horietaz mintzatuko direlakoan. Beste prolema batzu egunerokoak izanez geroz nahi eta ez, gordetzen dira: adibidez bazter zikintze edo poluzio mota frango... Bai eta ere gizartearen gora behera ttiki batzu. Eta fikzioaren papera zera liteke: prolema horiek beren buruetaraino emendatzea, zer bilakatzen diren asmatzea eta ondorioak aitortzea.
A. Zergatik literatur mota hori hautatu duzu? Orainaren beldurrez Gerora ihes zoazelako edo?
M.P. Ez, ez, ez dut beldurrik. Itxaropenik ez banu ez nuke fikziorik idatziko. Bon, idatziko nuke bai, baina ez fikzio hori.. mundua den bezalakoa dela ez onartzea arras postura zozoa da. Nehor ez da sekula paradisuan bizi. Den bezala ulertu eta onartu ondoan, munduan halere zoriontsu izatea, hori da kontua...
A. Eta zu zoriontsu zara?
M.P. Bai...
A.- Hum, ihardespen laburra... Finitzeko zer dira zure «biharko oroitzapenak?»
M.P. Liburua aipatzea nahi duzu.... Bon, berriz diot, zientzia fikziozko gauza da, gaurko gertakariak aipatzen dituzte nere ipuiek, hemengo prolemei eta munduko prolemei buruz. Gure geroa zer izanen den, Heroic Fantasy estiloaren bidez, planeta berri bat asmatuz nahi dut agertu. Beldurrik ez dut erabiltzen, ez da beraz ipuin bilduma bat fantastikoan klasifika genezakeena...
A. Hala ere zu Mayi Pelot fantastikoa zara...
Ziburuko Liburu eta Disko Azokaren 6. edizioa ekainaren 7an izango da. Girotzeko eta azokaren eragina inguruko herrietara zabaltzeko, aurreko asteetan zehar sei ekintza kultural antolatu dituzte Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean. Lehena martxoaren 30ean izango da,... [+]
Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]
Izenburua aski argia da: Zuzi iraxegia. Euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa (TZ, 2025). Eta 300 orrialdeko liburu mardulean, XIV. mendeaz gero gurean izan diren emakume idazleen gainean jardun du, irakasleari dagozkion azalpenak emanez bezainbat, testu klasikorik... [+]
Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.
Irati Aizpurua Alquezar abokatuak zuhurtziaz erantzun ditu ARGIAren galderak, eta testuinguru juridikoa eman digu, Debako udal liburutegian gertatzen denaren inguruan. Elkarrizketa zabal batean berriki kontatu dugunez, 2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]
Astelehen honetan hasita, astebetez, Jon Miranderen obra izango dute aztergai: besteren artean, Mirande nor zen argitzeaz eta errepasatzeaz gain, bere figurarekin zer egin hausnartuko dute, polemikoak baitira bere hainbat adierazpen eta testu.
Martxoaren 17an hasi eta hila bukatu bitartean, Literatura Plazara jaialdia egingo da Oiartzunen. Hirugarren urtez antolatu du egitasmoa 1545 argitaletxeak, bigarrenez bi asteko formatuan. "Literaturak plaza hartzea nahi dugu, partekatzen dugun zaletasuna ageri-agerian... [+]
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
Sexu-genero disidentziak zeharkatutako bost lagunek osaturiko literatur banda da Pomada. Lehenbiziko oholtza gaineko emanaldia sortu dute, Maitaleen hiztegi baterako zirriborroa deiturikoa, poesia eta musika nahasten dituena. Irlak berba dute abiapuntu. Emanaldietako baten... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]