«Astillas», pirograbatuaren maisua eta poemagilea


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Astillasekin elkarrizketan.
«Astillas», pirograbatuaren maisua eta poemagilea
Juan Antonio Goikoetxea, «Astillas», Bermeoko jaietan aurkitzen dut buru belarri sartuta. Elkarrizketa porposatzen diodalarik, «gaupasa jauk» erantzuten dit. Hala ere, Santa Eufemia bezperako ordua eta lekua ipintzen dugu. Esan bezala, elkarrizketa labur honi hasiera ematen diogu.
ARGIA.–Zuk pirograbatua egiten duzu. Azal iezadezu laburki zertan datzan teknika hori.
ASTILLAS.–Pirograbatua ez da besterik, paperean zelan egiten den lapitzaz, ba ohola hartu eta suaz marraztea baino, pirograbadora baten bidez grisak ateratzen joan, iluntzen doa bera ohola.
A.–Zergatik aukeratu duzu pirograbatua beste teknikaren bat aukeratu beharrean?
As.–Ez dakit, hemen, Bermeon, txokoak zabaltzen hasi zirenean, Burgozko epaiketaren garaian, orduan taberna guztiak itxita egon ziren eta txokoak sortzen hasi ziren. Guk ere geurea sortu genuen. Hormak zuriz zeudenez, zerbait marraztu behar zela ikusten nuen. Baina, jakina, paperean eginez gero keek eta, laster jango zituzten marrazkiak. Jakin egin nuenez bazegoela pirograbadorea deritzon tresna eta ohola landu nahi nuenez, teknika horixe aukeratu nuen. Jendeari gustatu egin zitzaion egindakoa eta horrelaxe hasi nintzen.
A.– Beste inork egiten du Euskal Herrian pirograbaturik?
As.– Euskal Herrian nik neuk badakit beste lau pertsona dabiltzala pirograbatuan; ez ditut pertsonalki ezagutzen.
A.– Badu irteerarik, saldu egiten duzu?
As.–Beno, saldu egin, egiten du. Irteerarik? Berneon badauka, neuretzat. Zertarako? Zergatik? Ez dakit. Beharbada neuk egiten dudalako edo, jendeari gustatzen zaiolako; baina, hala, Bermeotik kanpora ez dauka irteerarik.
A.–Ez da teknika ezaguna.
As.–Ez, ez da batere ezaguna. Eta gero beste gauza bat, krisisa dago eta inor ez dago gaur egun egunean koadroak erosteko. Gero badago beste bat, oiloak egiten du dena beta, inork zerbait erosi behar badu, bu, oleoa.
A.–Beste teknikek ez duten zer dauka pirograbatuak?
As.–Ba pirograbadeak, bu, ez dakit. Akuarelaren muga, adibidez, materiala da, papera. Pirograbatuaren muga, ostera, kolorea da. Orain koloreekin hasi naiz neu ere.
A.– Erakutsi egiten diozu teknika hau beste inori?
As.–Bai, ume taldea daukat. Hasieran dibujoa irakasten diet. «Pirograbatuarekin noiz hasiko gara?» esaten didate beti, baina ondo marraztuten jakin barik ez daukate pirograbatua egiterik.
A.–Beste alde batetik liburua atera duzu («ene poemak»), zeure kontura atera ere... Zergatik ez editorialen baten bidez?
As.–Bai. Beno, nere kontura... Hori zaila da. Dirua kostatzen duelako horrek eta nik ez daukadalako dirurik.
A.–Badakizu badirela talde batzu Euskal Herrian liburuak ateratzen, horrela, Susa eta halakoak?
As.–Bai.
A.–Zergatik ez duzu heurengana jo?
As.–Berau aterata eta gero enteratu nintzelako badena Susa.
A.–Zenbat ale atera duzu?
As. - 1.500, hogei hogerlekotan saltzen dut alea.
A.–Noiztik idazten duzu?
As.–Orain dela hiru urtetik honantz.
A.–Zure zerak, poemak, batuaz dagoz. Alfabetatu, nun egin zara?
As.–Bermeon hasi nintzen. Gero diferentziak egon zirenez, Gernikara joan nintzen, eta Gernikan jarraitu dut ikasten.
A.–Zer irakurtzen duzu euskeraz?
As.– Dena, denetarikoa. ARGIAtik hasita, «Egunon». eskutara datozkidan liburuak eta ahal dudan guztia. Jakin eta.
A.–Zure poesian zati handi bat guztiz politikoa. Ez dago joanda poesia politikoaren garaia? Bertol Brecht-en eraginik duzu?
As.– Bai. Badauzkat B.Brecht-en liburu batzu. Aparte, gaur egunean non ez dago politika batean edo bestean sartuta? Idazten hasi, edozertaz, eta azkenean politikan amaitzen dut. Baditut amodiozko poemak eta, baita bestelakoak ere. Alde batetik edo bestetik politikan sartuta nago Beti aurkituko diot sentidua poesi mota horri Euskal Herria askatu arte.
A.–Idazten segitzeko asmorik duzu?
As.–Bai, bai. Orain nobela antzeko batekin nabil. Aintzinako baserri batetan hasi eta gaurko Bermeoko portuan amaituko den narrazio batetan sartuta nabil.
Kaletik kantak, txaloak, zaratak... dotozkigu. Jaietako giroa, «sukalki eguna» egin bait dute gaurkoan Bermeotar jatorrek. Geu ere jaiak deitzen gaitu. Gainera, trago barik geratu gara. Gin-kas gabe Astillas, noski. Eta ni irakurle, zer gabe? Banoa eskatzera.
E. JIMENEZ
36

GaiezKulturaArteaBesteak
PertsonaiazASTILLAS1
EgileezJIMENEZ3Kultura

Azkenak
2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Etorkizuneko apustua

Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.

Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]


Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen

Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.


X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?

Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]


Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]


2024-11-21 | Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan

Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]


Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk

ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak  atxikimendu kanpainarekin.


2024-11-21 | Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek

Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]


Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak

Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


Eguneraketa berriak daude