Julen Kalzada: «Administrazioaren jokabideak desastrera garamatza»


2021eko uztailaren 23an
Euskarazko ikasleak gehitu nahi izan dira azken urtean
Julen Kalzada: «Administrazioaren jokabideak desastrera garamatza»
Aste honetan bildu dira L.M. Bandres ministro berria eta AEKren ordezkariak. Tratua zertan den jakina izango da prentsan dagoeneko. HABEk argitara eman duen euskarazko ikasleen kopuruak zirela eta «Egunon»en irakurri ahal izan genuen AEKkoen iritzia. «Korrika» ere maiatzaren 31ean hasiko delarik Julen Kalzada ekarri dugu aurtengo ikasturtearen balantze moduko bat egiteko eta une honetan euskalduntze-alfabetatzea zertan den ikusteko. Zenbait proiekturen berri ere eman digu azkenean.
ARGIA.–Lehengo urtetik hona igo egin al da helduen euskalduntze altabetatzean dabilen ikaslegoaren kopurua?
JULEN KALZADA.– Apreziazioak baino ez daude oraindik. Dagoena da gorakada bat izan dela orokorki hartuta iazkotik aurtengoara. AEKk beldurra zeukan dagoen oposizioarekin ikasle kopurua jeitsi egingo ote zen. Baina goraka jo du. Esate batera Bizkaian, hor nahiz eta Aresti (1000 ikasle) eta Zubibarri (400) euskaltegiak galdu, gorakada bat izan da. Bizkaian ematen da fenomenoa 100 orduko ikastaroak egiten direla. Bilbon. Ibarrezkerrean. Uribe-Kostan eta Basauri alderdian trimestreka egiten dira. Hiru trimestre. Hor Gabonetan gertatu dena da ikaslegoa gehitu egin dela.
Horiek oraindik ez dira datu zientifikoak baina ikusten da gorakada.
A.–Ipar Euskal Herrian?
J.K.–Iparraldean urtetik urterako ikastaroak egiten dira eta han ere asko igo dira.
A.–Nafarroan?
J.K.–Nafarroan eman da prozesu bat azken urteetan beherantza joan dena. Iaztik ordea gorantza doa berriz.
A.–HABEk atera berri dituen zifratan 56.000 ikasle ari dira urtean euskalduntze-alfabetatzen...
J.K.– Horiek matrikulatutakoak dira. Kontutan hartu matrikulak toki batzutan urtean behin egiten direla baina beste batzutan urtean bitan edo hirutan. Hau da, horiek ez direla ikasten ari diren pertsona errealak. Matrikulak dira horiek..Ikasten ari direnak gutxiago dira.
A.–Eman dezagun 40.000 edo direla euskaraz ikasten ari direnak. Horietatik zenbat euskaldun aterako dira urtean?
J.K.–Guk ez daukagu horren estudio zientifikorik. Ez daukagu dirurik hori egiteko. Gobernuari eskatu izandu diogu estudio horiek egiteko laguntza baina ez digu eman. Alde handia dago ikastaro mota butzutatik bestetara. Toki batzutan lau hilabetetan ateratzen dira euskaldunak. Beste batzutan bi urtetan eta beste zenbaitetan hirutan.
Dena dela oraindik ez gara iritsi errealitate diglosikoa gainditzeko momentura. Behar dira ikasle gehiago.
A.– Zuen txosten batetan diozue gaur eguneko ikasle kopurua biderkatu edota hiru aldiz haunditu beharra dagoela diglosia prozesu horri buelta ematen hasteko...
J.K.–Eta beharbada orduan hasiko litzateke buelta. Gaur egungo ikasleekin ikusten da diglosia prozesu hori gainditzen hasteko ez dugula aski. Ez da nahikoa inondikan ere. Eta dato zehatzak behar dira hori jakiteko eta ebaluatzeko. Guk badaukagu kapazitatea hori egiteko baina dirua falta zaigu.
A.–Ez al da beldurgarria administrazioak euskalduntze-alfabetatzearen aurrean jokatzen ari den papera?
J.K.–Begira. HABEk eman dituen datu horietatik ateratzen da HABEren euskaltegitan 1.600 ikasle inguru dabiltzala. Horiei gehituz gero HABErekiko lankidetzan ari diren Udal-Euskaltegiak 5.000 ikasle ingurura ailegatzen dira. Apenas kopuru guztiaren ehuneko zortzia. Honek esan nahi du administraziotik kanpo ari dela mugitzen erabat euskalduntzea eta alfabetatzea 50.000 ari dira administraziotik kanpoko erakundeetan. Hori da datu bat administrazioari pentsa erazten jartzekoa ea zertan ari diren. Hori batetik. Gero bestetik ikusten duzunean administrazio horrek dauden iniziatibak lagundu beharrean, iniziatiba horiek laguntzen baino diru gehiago gastatzen duela bere aparatoan... desastre batetara goazela antzeman dezakezu.
A.– Proeiktu berri bat lantzen ari zarete alfabetatzerako.
J.K.–Piska bat orientazio berri bat eman nahi zaio alfabetatzeari. Euskalduntzean horma-irudiak erabili izan diren bezala orain alfabetatzeari egokituz metodo bat prestatzen ari da gure didaktika taldea. Zati bat prestatuta dago jada argitara emateko.
A.–Alfabetatzearena. Euskalduntzen jendea badabilela ikusten da baina altabetatzea ez al doa oraindik askoz ere motelago?
J.K. Guri gertatu zaiguna da, nahiz eta mugimendua alfabetatzetik hasi gero hor ez du izan herri mugimendu honek jende asko bide horretik sartzea. Askotan errefiexionatu dugu horretaz AEKn baina orain arte behintzat ez dugu aurkitu jendea uholdeka alfabetatzen hasteko biderik. Eta orain, beste erreflexio baten onodoren, eta ikusita ze eragin izan duten horma-irudiek euskalduntzean, eta ikusita hori dela herriarekin kontaktoa lortzen duen modu bat, planteamendua alfabetatze mailan ere hortik doa. Esfortzu bat egiten ari gara prolema horri erantzun bat aurkitzeko. Alfabetatzeak ez du bada hemendik aurrera betiko bidetik jarraituko eta ea hori bide bat den jendea ikastera erakartzeko.
A.–Metodo aldetik hori.
J.K.–Kanpaina aldetik ikusten dena da berreuskalduntze honetan, eta hau lehendik jakina den gauza da nahiz eta oraindik errealitatean gauzatu gabe egon, euskara dakiena dela poso handi bat euskaldun izan nahi duenari itsasteko. Euskara dakienak emango dio ikasi nahi duenari. Orduan, euskara dakien horrek alfabetatu egin hehar du jakiteko besteari komunikatzen. Teknika batzuk ikasi eta euskararen trasmititzaileak izan. Ez familia giroan bakarrik. Euskara trasmititu ikasi nahi duen horri.
Euskara dakiena potentziatu behar da ez dakienari erakus diezaion.
A.–Kanpaina oso bat izango litzateke hori. Gizarte osoa inplikatuz. Pertsona, sail eta erakunde guztiak lanean jarriaz, EKB...
J.K.– Euskararen prolematikari konponbidea bilatzeko beste biderik ez daukagu elkartuta jokatzea baino. AEKk ikusten du bide hori eta nahi du guztiok arlo guztietan koordinatzea, horrela aurkituko diogulako soluzioa euskarari.
Joxe MOLLARRI
20-21


GaiezHizkuntzaEuskaraAlfabetatzeAEKIrakasleak
PertsonaiazKALZADA1
EgileezMOLLARRI1Hizkuntza


Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan

Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.


Eguneraketa berriak daude