Zuhaitz zaharrek uste zena baino bi aldiz karbono gehiago gordetzen dute, ikerketa batek erakutsi duenez

  • Oxfordeko unibertsitateko irkerlari talde batek puntako teknologiak erabili ditu zuhaitz zaharrek metatutako karbonoa kalkulatzeko eta orain argitaratu berri duten txostenean erakutsi dute, eraitsitako baso zahar hektarea bakoitzeko alferrik galtzen (eta atmosferara isurtzen) uste genuena baino askoz karbono gehiago, ia kopuru bikoitza. Zuhaitz zaharren mozketa eragozteko eta antzinatik iritsi zaizkigun basoak bizirik zaintzeko aldarria izan beharko luke ikerlan berriak.

Wytham oihaneko (Oxford, Erresuma Batua) zuhaitz zahar bat. Argazkia: Family Ticket.

2022ko abenduaren 26an - 02:18
Azken eguneraketa: 13:28

Zuhaitz eta baso zaharrek –landatu berriek eta, batik bat, zutoin-soroak baizik ez diren espezie bakarreko basoek ez bezala– daukaten garrantzia asko aipatzen da aspalditik, izan biodibertsitatea bermatzen dutelako, uraren zikloan daukaten garrantziagatik edo, azken hamarkadotan nabarmentzen denez, klimaren zoratzearen erantzule nagusietakoa den CO2 karbono dioxidoa beren zurean pilatu dezaketelako. Orain ikerketa berri bat etorri da erakustera CO2a airetik kenduta metatzeko zuhaitz zaharrek daukaten garrantzia uste zena baino are handiagoa dela.

Oxfordeko (Erresuma Batua) unibertsitateak badu hiri inguruan, Wytham Woods deitu aspaldi ukitu gabeko oihan txiki bat, 1940tik erabili duela ekologiari buruzko ikerketan. Orain British Ecological Society aldizkariak plazaratu du Wythameko basoko 1.000 zuhaitz ingurutan egindako ikerketa berri baten emaitza: ”Laser scanning reveals potential underestimation of biomass carbon in temperate forest”.

Azterlan berriak erakutsi du zuhaitz zaharrek Lurreko bizi-baldintzen kontserbazioan jokatzen duten funtsezko papera, ikertzaile britainiarrak Wytham Foresten ohartu baitira karbonoa beren egurretan metatzeko ahalmenari dagokionez zuhaitzok orain arte uste zenaren bi halakoa dela. Pentsa liteke agiri berriak eskaintzen dituen emaitzek eragina beharko luketela zuhaitz zaharrak moztearen aurkako babesetan, ez bakarrik Erresuma Batuan, baita Europa osoan ere.

Wythameko oihanean ikerlariek 3D ereduan kartografiatutako zuhaitzetako batzuk. Irudia: Oxfordeko unibertsitatea.

Ingalaterra, Flandria, Estonia eta Finlandiako 10 ikertzailek Wythameko 1.000 zuhaitz zaharrok kartografiatu dituzte laserrak eta 3D-an modelizatzeko sistema informatikoak erabiliz. Landareen zauririk txikiena ere egin barik zehaztasun handiz kalkulatu dute zuhaitz bakoitzaren bolumena, hortik ateratzeko enbor eta adarretan metatutako karbono kantitatea. BBC hedabide publikoari Londresko unibertsitateko irakasle Mathias Disneyk azaldu dionez, "zuraren dentsitatea ezagutzen duzunean, bolumena masa bihur dezakezu. Zuhaitzen masa horren erdia karbonoa da, beste erdia ura».

Metodo zehatzago horiekin kalkulu berriak burututa, emaitzak erakutsi du Wythameko zuhaitzek beren enbor eta adarretan jasota daukatela orain arte uste zenaren ia bi halako karbono kopurua, zehazki uste zena bider 1,77. Wythameko oihan txikia Erresuma Batuan dauden horrelako  hostozabal-baso ugarien berdintsua denez, ikerlariek uste dute datu berrien argitan eguneratu beharra dagoela uharte hartako zuhaitz zaharrek metatuta daukaten karbonoaren kalkulua: "Ziur aski ez bakarrik Erresuma Batuko basoetan, baina baita Europa osoko oihan zaharrei dagokienez ere, gutxietsi egin da horiek metatutako karbono kopurua" esan du ikerlanaren zuzendarietakoa den Kim Calders  irakasle flamandarrak.

Mathias Disney ikerlariak, bere aldetik, nabarmendu du Europa eta mundu osoan baso berriak landatzeko politikak ugaritzen diren garaiotan lehentasuna eduki behar duela lehengo baso zaharrak ez eraistea, horiek bizirik atxikitzea: “Zuhaitz handi eta zahar hauetan daukagun balioak ez du preziorik eta, beraz, alde batera utzita zenbat zuhaitz berri landatzeko asmoa daukazun, kosta ahala kosta lortu behar dugu zaharrak ez galtzea. Zuhaitz handi horiek oso garrantzitsuak dira“.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-17 | Julene Flamarique
Chido zikloiak Mayotte uhartean milaka hildako eragin dituela kalkulatu dute

220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]


2024-12-12 | Nicolas Goñi
Plastiko kutsadurari buruzko gailurraren porrotak arazoa kudeaezin bihurtu dezake

Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Berotegi-efektuko gas emisioen %8,8 eragiten du turismoak, eta isurketek gorantza segitzen dute

Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.


Ez kontzeptuak

Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]


Idorrak dira munduko lurren %40, eta lehortze bidea egin dute lurren %75ek

Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.


Valentziako ilargia

Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]


2024-11-20 | Nicolas Goñi
Betirako urpetutako lurrez ordaintzen dute klima aldaketa Hego Sudanen

Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]


2024-11-20 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Datuak lurraldera

Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]


COP29 Azerbaijanen
Klima aldaketari aurre egiteko orain arte baino hamar aldiz diru gehiago bildu beharko dute Bakun

COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.


Lehen aldiz 1,5ºC-ko langa gaindituko du tenperaturaren igoerak 2024an

Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.


2024-10-31 | Nicolas Goñi
Zuhaitzen migrazioa dugu oihanek klima larrialdiari aurre egiteko soluzioetariko bat

Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]


Murrizketak, bazterkeria eta negozio interesak: hondamendi batentzako koktel hilgarria Valentzian

Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]


Eguneraketa berriak daude