Zuhaitzak ontsa hiltzeko hamaika bide
Krimenen ikerketarako garai aproposa izango ote da uda. Ez dakit, baina hara-hona ibiltzeko joera handitzen den sasoi honetan zuhaitzei begiratzea proposatuko dizut. Eta zuhaitzen munduko krimenez jabetzea. Joan Tartasek 1666an argitaratu zuen Ontsa hiltzeko bidea liburua, gure hiltzea prestatzeko. Hauek, berriz, zuhaitzak ontsa hiltzeko bideak dira. Nonahi egingo duzu topo adibide eder askoekin.
Virginia Tech Universityko irakasle Bonnie Appleton zenak zioen gune hiritartuetan zuhaitz oso gutxi edo batere ez dela zahardadez hiltzen. Zaintza eskasak eta kalte mekanikoak gaitzak eta izurriteak baino suntsitzaileagoak direla zuhaitzentzat.
Irakasle on, eskola ezarri zuen: nola hil zuhaitz bat?
Etxe, eraikuntza edo antzeko zerbaitetik gertuegi landatu, denborarekin inausi edo botatzeko.
Zabuak, txorientzako habiak edo abar zintzilikatuz adarrak estutu eta estrangulatu.
Nola hala inausi adar puskak utziz, adarra bera eta enborra usteltzeko.
Inausketa enborraren kontraegi egin, orbaintzeko aukerarik utzi gabe.
Hesola denbora luzez utzi, lokarriak enborra itoz eta hesolak berak azala etengabe zauritzeko moduan.
Enborraren inguruan eta bere kontra belar, sastraka eta antzeko hondakinak pilatu: azala jango dioten sataginak eta erreko dioten onddoak hortxe pilatuko dira.
Ureztaketa iraunkortu, landatzeko zulo txikiegia egin edo zuloan gehiegi ongarritzea bertan goxo sustraiak motzean geratu eta zuhaitza eror dadin.
Zulo handiegia egin eta azpia legarrez bete ura pilatu eta sustraiak usteldu daitezen.
Adar nagusiak inausi emango dituen puja berriak indar handiagoz etor daitezen.
Elkar jotzen duten adarrak uztea, elkar ferekatuz zauriak sor ditzaten.
Gaitzak eta izurriteak ikusi, eta ez adituarena edo ez ikusiarena egin.
Zauriak eta inausketa ebakiak pinturaz edo orbaintze pastaz estali, hain juxtu ere orbaintzea zailduz eta luzatuz gaitzen batek eraso diezaion.
Apurtutako adarrak bere horretan uztea, haustura txukundu gabe, bizkarroiak diren gaitzak eta izurriteak lehenaz gain errazago sar daitezen.
Inguruan belar-hiltzaileak edo herbizidak erabiltzea, sustraiak ahultzeko.
Belarra edo sastraka mozteko makinekin enborra edo sustraiak zauritu eta kaltetu.
Obraren bat egitean edo azpiegituraren bat ezartzeko (ura, elektrizitatea eta abar) lurrean zanga-zuloak edo erretenak ireki eta sustraiak ebaki.
Baita ere, zuhaitzak inausiko dituztela-eta azpian autorik ez aparkatzeko dioen alkatearen bandoa hedatzeko papera zuhaitzaren azalean grapatuta jarri.
Eta zuhaitz publikoen kasuan, gu denonak direnen aurkako hamaika krimen horiek nork ikertu eta salatu behar ditu? Udaltzaingoak? Amabiak?
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Jolastoki eta ikastetxeko sarrera zen asfaltozko 350 metro koadroak berdegune bihurtu dituzte Haur eta Lehen Hezkuntzako Remontival eskola publikoan, Lizarran. Landaturiko zuhaitz, zuhaixka eta landareek helburu dute, besteak beste, beroa eta hotza hobeto kudeatzea,... [+]
20 zuhaitz osasuntsu baino gehiago moztu zituzten Barakaldoko Gurutzeta institutuan, urtarrila hasieran; Jaurlaritzarena da eskumena, baina ez zuen mozketa burutzeko lizentziarik eskatu, udalak adierazi duenez. Ikerketa abiatu du udalak, eta Legebiltzarrean azalpenak eskatu ditu... [+]
Mendi sindikataren lurretan, Anauzen Munhoako mazelan, hiru hektareetan 300 bat arbol, mota desberdinetakoak ezarriko dira. Ihizi batasunaren biltzar nagusian aho batez bozkatua izan den proiektua da.
Ostegunean txio bat sartu da nire TLan. Hauxe: 12 Reasons Why Cities Need More Trees. Azken aldian albiste asko ari da ateratzen hirietako zuhaitz mozketei buruz (Bilbo, Donostia, Iruñea…) eta gai garrantzitsua dela iruditzen zait.
Bizi kalitatea eta hiri bizigarriagoak helburu, zuhaitzak ez mozteko eta berauek babestu eta mantentzeko neurriak eskatu ditu Aliantza Berdea alderdiak, tartean zuhaitzaren estatutu juridiko bat sortzea.
Landarediak euskal toponimian duen garrantzia ebidentea da. Itsaso eta Itsasondo badaude Gipuzkoako barnealdean, ez da itsasoagatik, itsats edo isats landareari lotutako toponimoak direlako baizik. Zentzu honetan, Eibartik ekimen polita: izen toponimikoa duten herriko... [+]
Sahara basarmortuaren hegoaldean, Ténéréko eskualdean, akazia batek iraun zuen urte luzez, 400 kilometroko inguruan beste zuhaitzik ez zuela. Zein zen sekretua? Akuifero bat eta inguruko nomadentzat tabua izatea, horra erantzuna. Harik eta kamioi batek... [+]
Lehen ere idatzi izan dut berari buruz, baina landareek ez dute aspertzen. Aspertu ordez bueltan etortzen dira. Duela gutxi gertatu zait etxeko atarian: sua egiteko egur bila atera eta “hara, zer du zuhaitz horrek?”.
Etxe atzeko penditzean zuhaitz negarti bilduma... [+]
Gernikako bonbardaketaren urteurrenaren biharamunetan Hiroshimako alkate Kazumi Katsui eta Iñigo Urkullu lehendakaria ikusi ditugu pala eskuan zuhaitz aldaxka aldatzen Bizkaiko juntetxearen ondoan. Bakearen aldeko eta gerrako sufrimenduaren kontrako mezu sinbolikoa.
1944ko azaroaren 12an Tirpitz ontzi alemaniarra bonbardatu eta hondoratu zuten britainiarrek Norvegiako fiordoetan, argazkian ikusten den moduan.
Lisboara joateko asmorik baduzu, Basílica da Estrela bisitatu gabe ez alde egin. Basilikara bertara sartu beharrik gabe, ziztrinkeria bat ordaindu, eta kanpoko aldetik erantsita duen eskailera kiribileko 114 mailak igo. Basilika osoa terraza handi bat da, teilaturik gabe... [+]
Zuhaitzen balorea etengabe berritu eta gogora ekarri behar izateko odola behar da! Halakoxeak gara. Kopeta galanta eta gibela zabal askoa izango ditugu berriz ere... Azalaren lodiera ez aipatzeagatik.
Azala ere ihartu zaio, ia erabat, zuhaitz erraldoi bati. Amorrazio... [+]
Landareen sentsibilitateaz eta inteligentziaz jabetzera iristen garenean beste era batera begiratuko diegu. Bitartean, bide horren jorran eta garbiketan lana suelto egin beharrean gara.
Gure ezjakintasunaren eta moztasunaren ondorioak hirietako zuhaitzek sufritzen dituzte... [+]