Zirkuito laburrak, ideia luzeak
Bordaleko unibertsitatean aurkeztua izan da berriki lan balios bat, soziologiako masterraren menturan. Armelle Gomez baionesak Ipar Euskal Herriko zirkuito laburren esperienzieri buruz ereman du ikerketa mamitsu bat. Prozesuaren harat-hunateri buruz emaiten dituen xehetasunez gain, lanaren ekarpen nagusietarik bat da eragileek adierazten dituzten arrazoinak dituela agerian ezartzen.
2000-2010 hamarkadan ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko diskurtso amankomun bat nola garatu den erakusten du, zointan elgarri lotzen diren tokiko eta mundu mailako kezkak eta irtenbide alternatiboak. Elikadura burujabetzaren diskurtsoa sektore desberdinen juntatik dario.
Kontsumitzaile militanteak frangotan ekolojismotik eta hiritik heldu dira, batzutan “lurramaren” ikuspegi kasik espiritualista batekin. Ekoizleak aldiz laborarien aspaldiko borroka kolektiboetatik heldu dira, funtsezko oinarri sindikal eta politiko batekin. Lan hortan untsa erakutsia da konzeptuak -eta beren “itzulpenak”- nola ibiltzen diren mundutik lurraldetarat, eta alderantziz.
Zirkuito laburren eredua utopikoa da, sentsu baikorrean. Transakzio ekonomiko xoilaz aparte, gizartearen eraldatzeko asmo bat dakarka. Utopia hortan juntatzen dira ikuspegi eta sinesmen desberdinak. Batzu borroko kolektiboetatik doatzi, bertze batzuk aldiz neoliberalismoaren kritika indibidualismo erradikala batean oinarritzen dute. Orohar, ekonomia alternatiboen galaxian denetarik aurkitzen da: ezkerreko mugimenduak, laborariak, ingurumenzaleak bainan baita ere girixtino kritiko historikoak, bake mugimenduak, mugimendu espiritualista edo new age-ak. Koalizio negatibo horrek emaitza baikorrak ere ukan ditu, zirkuito laburrak barne.
Hasteko, euskal gizarte ekonomiaren ixtorioari begiratuz, interesgarria da ikustea orain dela berrogoi bat urte ekoizpena zera politizatua: lana herrian, ekoizpen tresnak langilen esku, lurra laborarientzat, borroka sindikalak. 1975-1980 urteetan abiatu langile kooperatiben helburua zen Euskal Herri barnekaldearen industrializatzea, Goierriko ereduarekin –etzen orduan baitezpada ingurumenik aipu-, laborantxa azkar eta beregain batekin batera. Azken hamarhamabortz urteetan kontsumoa ere politizatu da : zirkuito laburrak, bainan baita ere bidezko merkataritza, edo berrikiago eusko monetarekin.
Erranahien lerratze hori interesgarria da, oraindik herritar gehiago inplikatzen dituelako, bakotxaren kezka bereziak lurralde ikuspegi orokor batean kokatuz.
X. Itzaina
Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez.
Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
203 diputatu alde eta hiru aurka agertu dira martxoaren 11 gauean egin bozketan. Higiezinen agentziak haserre agertu dira, eta bi salaketa aurkeztu ditu FAIN Frantziako Higiezinen Federazio Nazionalak Europako Batzordean. Bata, lege-proposamenari esker botere gehiago jasoko... [+]
Laborantzaren Orientazio Legea pasa den astean ofizialki onartu du Frantziako Parlamentuak. Ostegunean Senatutik pasa da azken aldikoz. Iazko laborarien mobilizazioen ondotik, aldarrikapenei erantzuteko xedea du lege horrek. Aldiz, ingurumenaren aldeko elkarteek azkarki salatzen... [+]
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.
Euskal Herriko Laborantza Ganbera elkartearen hogei urteak ospatu zituzten asteburuan Ainhize-Monjolosen. 2005eko urtarrilaren 15 hartan sortu zuten Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoako laborantzaren garapena –hori bai, iraunkorra eta herrikoia izan nahi duena–... [+]
Contigo-Zurekinek proposatutako idatzian azaltzen da Europako eta Hego Amerikako merkatari erakunde nagusien arteko hitzarmen berriak muga-zergen deuseztatzea ekarriko lukeela, bertako ekoizleak, txikiak bereziki, kaltetuz. UPNk, EH Bilduk, PPk eta Voxek mozioaren alde bozkatu... [+]
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.