Zirkuito laburrak, ideia luzeak
Bordaleko unibertsitatean aurkeztua izan da berriki lan balios bat, soziologiako masterraren menturan. Armelle Gomez baionesak Ipar Euskal Herriko zirkuito laburren esperienzieri buruz ereman du ikerketa mamitsu bat. Prozesuaren harat-hunateri buruz emaiten dituen xehetasunez gain, lanaren ekarpen nagusietarik bat da eragileek adierazten dituzten arrazoinak dituela agerian ezartzen.
2000-2010 hamarkadan ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko diskurtso amankomun bat nola garatu den erakusten du, zointan elgarri lotzen diren tokiko eta mundu mailako kezkak eta irtenbide alternatiboak. Elikadura burujabetzaren diskurtsoa sektore desberdinen juntatik dario.
Kontsumitzaile militanteak frangotan ekolojismotik eta hiritik heldu dira, batzutan “lurramaren” ikuspegi kasik espiritualista batekin. Ekoizleak aldiz laborarien aspaldiko borroka kolektiboetatik heldu dira, funtsezko oinarri sindikal eta politiko batekin. Lan hortan untsa erakutsia da konzeptuak -eta beren “itzulpenak”- nola ibiltzen diren mundutik lurraldetarat, eta alderantziz.
Zirkuito laburren eredua utopikoa da, sentsu baikorrean. Transakzio ekonomiko xoilaz aparte, gizartearen eraldatzeko asmo bat dakarka. Utopia hortan juntatzen dira ikuspegi eta sinesmen desberdinak. Batzu borroko kolektiboetatik doatzi, bertze batzuk aldiz neoliberalismoaren kritika indibidualismo erradikala batean oinarritzen dute. Orohar, ekonomia alternatiboen galaxian denetarik aurkitzen da: ezkerreko mugimenduak, laborariak, ingurumenzaleak bainan baita ere girixtino kritiko historikoak, bake mugimenduak, mugimendu espiritualista edo new age-ak. Koalizio negatibo horrek emaitza baikorrak ere ukan ditu, zirkuito laburrak barne.
Hasteko, euskal gizarte ekonomiaren ixtorioari begiratuz, interesgarria da ikustea orain dela berrogoi bat urte ekoizpena zera politizatua: lana herrian, ekoizpen tresnak langilen esku, lurra laborarientzat, borroka sindikalak. 1975-1980 urteetan abiatu langile kooperatiben helburua zen Euskal Herri barnekaldearen industrializatzea, Goierriko ereduarekin –etzen orduan baitezpada ingurumenik aipu-, laborantxa azkar eta beregain batekin batera. Azken hamarhamabortz urteetan kontsumoa ere politizatu da : zirkuito laburrak, bainan baita ere bidezko merkataritza, edo berrikiago eusko monetarekin.
Erranahien lerratze hori interesgarria da, oraindik herritar gehiago inplikatzen dituelako, bakotxaren kezka bereziak lurralde ikuspegi orokor batean kokatuz.
X. Itzaina
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]
“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]
ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Apirilean Kanboko Herriko Etxean sartu eta han egindako protestekin lotuta hiru lapurtar atxilotu ditu asteazkenean Frantziako Poliziak. Aske geratu badira ere, otsailean epaituko dituzte. Herriko Etxearen babesarekin, Bouygues enpresak duen etxebizitza eraikuntza... [+]
Filipe Laskarai eta Benjamin Charron atxilotu dituzte jendarmeek asteazken goizean, apirilean Kanboko Herriko Etxean sartu eta han egindako protestekin lotuta. Marieniako lurrekin ez espekulatzea eskatu zuten laborari eta ekintzaileek ekintza hartan.
Ekolurrak irailaren 23a, Europar Batasuneko Nekazaritza Ekologikoaren Eguna, aprobetxatu du tresna berria aurkezteko. Elikagai ekologikoak kontsumitzeko erraztasunak eman nahi dizkie herritarrei, Sareko bilatzailearekin: Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako ekoizle ekologikoen 269... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Plastikoan bilduta saltzen dizkigute zuritutako sagarra, mandarina, ahuakatea eta abar. Eta ez gaitu lotsagorritzen.